روایت عاشقی یک پرنده‌شناس جنتلمن

۲۱ خرداد ۱۴۰۳، ۲۲:۵۷

«دکتر اسماعیل کهرم»، پرنده‌شناس قهاری است. او حتی صدای بسیاری از پرندگان جهان را می‌شناسد و می‌تواند تقلیدشان کند. دکتر کهرم توانایی این را دارد که درمورد هر پرنده نکته‌ای بگوید که شما در هیچ‌کتابی نخوانده باشید. چنان با تمام وجود و اشتیاق در مورد پرنده‌ها حرف می‌زند که انگار می‌خواهد شما را با یکی از عزیزانش آشنا کند. آن‌قدر از پروبالش، عادت‌های خواب و خوراکش، شکوه بال زدنش در آسمان و سختی‌های زندگی‌اش حرف می‌زند که یک‌هو می‌بینید همان‌قدر عاشق هوبره هستید که میش‌مرغ یا بالابان را دوست دارید. فلامینگو‌ها را نه‌تنها با صدای همهمۀ گله‌شان در هامون، که با رقصشان در بختگان معرفی می‌کند. دست‌هایش را بالا و پایین می‌برد که شما حتماً ملتفت شده باشید این جانور باشکوه چه‌طور با منقار کجش غذا می‌خورد، چه‌طور خرامان روی دریاچۀ ارومیه فرود می‌آید. می‌خواهد شما همان‌قدر که خودش از وصف پرندگان کیف می‌کند، کیفور شوید.

اصلاً او عاشقِ عاشق‌کردن آدم‌هاست. چند سال پیش که علاقه‌مندان محیط‌زیست می‌توانستند به‌همت «محمدعلی اینانلو» دورهم در نشست‌های هنر و طبیعت جمع شوند، وقتی روی سن سالن خانۀ هنرمندان با یادی از روزگار پرآبی هامون صدای گلۀ فلامینگوها را درآورد، دختر بچه‌ای به‌دنبالش درست همان صدا را در سکوت بین کلمات تکرار کرد. همه خندیدند جز دکتر اسماعیل کهرم که گفت این دختر پرنده‌شناس قهاری خواهد شد.

برای من سال‌ها مصاحبه با دکتر کهرم در مورد محیط‌زیست و به‌خصوص پرندگان، دورۀ فشرده‌ای دربارۀ «روایت‌های عاشقی یک پرنده‌شناس جنتلمن» است. عشقی که برای خودش از کوچه‌ مرغی مولوی با کبوتر‌ها در کودکی شروع شد و تا لندن ادامه یافته است. بزرگ‌داشت استاد اسماعیل کهرم، بزرگ‌داشت همۀ پرنده‌های ایران است. از بالابان و هوبره که به کشورهای حاشیۀ خلیج‌فارس قاچاق می‌شوند تا اندک پرنده‌ایی که این سال‌ها به ایران مهاجرت می‌کنند. سایه‌اش بر سر همۀ ما و پرنده‌های کشور مستدام.