|پیام ما| در کنار تصاویری که حاکی از رهاسازی آب در افغانستان به‌سمت شوره‌زار‌ها هستند، خبر رسیده فاز جدید سد پاشدان بر روی رودخانهٔ هریرود در بالادست ایران (استان خراسان‌رضوی) و سد دوستی با حضور «ملا عبدالغنی برادر»، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان و «عبدالطیف منصور»، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان، افتتاح شده است. سد پاشدان یکی از پروژه‌های بزرگ سدسازی کشور افغانستان محسوب می‌شود که در ۲۰ کیلومتری شرق شهر هرات بر روی سرشاخه‌های هریرود واقع شده است و ظرفیت ذخیرهٔ ۴۵ میلیون مترمکعب آب را دارد. به‌نظر می‌رسد حالا راهی جز اجماع منطقه‌ای علیه سیاست‌های آبی طالبان وجود ندارد. حالا مدت‌هاست از هامون تا آمودریا، تحت‌تأثیر سیاست‌های آبی طالبان یا از بین رفته است یا در حال از بین رفتن است. سد پاشدان، مانع اصلی رسیدن آب به سد دوستی در خراسان ایران است.

|پیام ما| سامانهٔ بارشی که در نیمهٔ اردیبهشت به کشور وارد شد، باز هم سیلاب به راه انداخت و بنابه آمار ارائه‌شده از سوی سازمان جمعیت هلال‌احمر کشور، ۲۳ استان را درگیر سیلاب کرد. خوشبختانه تاکنون گزارشی از مرگ ناشی از این سیلاب و آبگرفتگی منتشر نشده است. باوجوداین، وزارت نیرو اعلام کرده است کم‌بارشی حداقل برای ۱۱ استان در ماه‌های پیش رو چالش ایجاد خواهد کرد. این در‌حالی‌است که شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز اعلام کرده است بارش‌ها قطع نخواهد شد و ادامه خواهد داشت.

|پیام ما| سال گذشته زمین حدود ۰.۲ درجهٔ سانتیگراد بیشتر از پیش‌بینی مدل‌های اقلیمی گرم شد. درحالی‌که ممکن است این عدد چندان قابل‌توجه نباشد، اما وقتی که چنین میزانی از گرمای پیش‌بینی‌نشده در سطح جهان اندازه‌گیری می‌شود، یعنی موضوع جدی‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنیم.

|پیام ما | خلیج‌فارس، آبراهه‌ای است نیلگون، یک جلوه از تمدنی دیرپا و باشکوه که مردم جنوب پا‌به‌پای آن پیش آمده‌اند. مردم این دیار از خوزستان گرفته تا بوشهر و هرمزگان به‌واسطهٔ همنشینی با دریا، اشتراک‌های فرهنگی بسیاری در تجارت، دادوستد، هنر، معماری، موسیقی، خوراک و پوشاک دارند. همین اشتراک‌ها و تعامل دیرینی که در جوار خلیج‌فارس شکل گرفته بود، روز دهم اردیبهشت را به‌نام روز ملی ‌خلیج‌فارس مزین کرد و حالا به همین بهانه به تاریخچهٔ باستانی کرانه‌های خلیج‌فارس سر زده‌ایم.

دیپلمات است و پیش از گفت‌وگو به‌نظر می‌رسد باید مصرانه از حقوق بین‌الملل دفاع کند. تلاش‌ها و مطالعاتش برای آب، اما او را به‌سمت تلاش‌های تک‌بُعدی برای محقق‌کردن حقوق بین‌المللی آب سوق نداد، بلکه نگاهش در این گفت‌وگو بیش از بسیاری کارشناسان آب به داخل و منابع آب‌های داخلی است. «سید عباس عراقچی»، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در دولت حسن روحانی است که بسیاری از ایرانی‌ها نامش را گره‌خورده به «برجام» می‌شناسند. او برای استیفای حقوق آبی ایران به‌ویژه در مرز شرقی تلاش کرده است. تلاشی که به‌نظر می‌رسد تحولات تاریخی منطقه درنهایت آن را ناکام گذاشته است. بااین‌حال، آنچه در این گفت‌وگوی یک‌ساعته بر آن تأکید می‌کند، علاوه‌بر لزوم پایبندی به معاهدات و تلاش برای احقاق حقوق بین‌المللی آب کشور، خوداتکایی به منابع داخلی آب از طریق بهینه‌سازی مصرف است. او که جنبه‌های جدیدی از دیپلماسی آب را شرح می‌دهد، می‌گوید جهان پر از تجربه و درس‌آموخته برای ایران‌ِ بی‌آب است تا بتواند بدون اضطراب از قطع آب‌هایی که از کشورهای همسایه می‌آیند، روزگار خشکی و بی‌آبی را سپری کند. روشی که نه‌تنها قطعی و قابل اتکاست، بلکه نه تحریم‌بردار است و نه در گرو چندوچون روابط با همسایگان.

بارش‌های بهاره و سامانه‌های بارشی که از نیمهٔ فروردین وارد کشور شده، به‌طور پیاپی در نیمهٔ جنوبی و جنوب‌شرق کشور منجر به سیلاب‌های خسارت‌زا شده است. سامانهٔ اخیر موجب ایجاد خسارت بالا در استان خراسان‌جنوبی به‌ویژه در منطقهٔ «زیرکوه» شده است که علاوه‌بر مسدود کردن مسیرهای دسترسی، آزمون سراسری کنکور در این منطقه را هم تحت‌تأثیر قرار داد. پس از این استان، اصفهان نیز تحت‌تأثیر شدید این بارش‌ها دچار رانش در برخی روستاها شده است. گزارش دقیقی از خسارت هیچ‌یک از یازده استان متأثر از سیل ارائه نشده است. هشدارهای هواشناسی و آماده‌باش دستگاه‌های اجرایی برای کاهش خسارت‌های احتمالی ادامه دارد.

بناها و بافت تاریخی ایران با یک چالش مداوم مواجهند؛ سیل که هم روند تخریب‌شان را تسریع کرده و هم منجر به تضعیفشان در مقابل دیگر فاکتورهای خطرساز از جمله زلزله و فرونشست شده است. طی همین چندروز اخیر نیز به‌دلیل بارندگی‌ها سیل‌آسا کرمان، یزد، اصفهان و سیستان‌وبلوچستان در آستانهٔ ویرانی دوبارهٔ بناها و آثار تاریخی‌شان قرار گرفته‌اند. متولیان میراث‌فرهنگی سیستان‌و‌بلوچستان از خسارت‌های حدود ۲۰ میلیارد تومانی خبر می‌دهند و اینکه برخی بناها ۱۵ تا ۹۰ درصد آسیب دیده‌اند. در برخی شهرهای اصفهان نیز شماری از خانه‌های قدیمی تحریب شده‌اند و بافت تاریخی یزد و کرمان نیز همین وضعیت را دارند. البته دیگر کشورهای آسیایی هم با این وضعیت دست‌وپنجه نرم می‌کنند و بناهای تاریخی‌شان را به‌دلیل همین سیلاب‌ها از دست داده‌اند؛ اما سوی دیگر ماجرا هم سیلی است که چندروز پیش در امارات رخ داد و بررسی‌ها نشان می‌دهد که هیچ آسیبی برای بناهای تاریخی این منطقه نداشته است.