پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 6 | نتایج جست‌وجو برای “حمل‌ونقل عمومی ”

نتایج جستجو برای: حمل‌ونقل عمومی

بدیل‌های رادیکال لازم است

مقدمهٔ مترجم: بحران اقلیمی بحرانی جدی و جهانی است. هم گسترده است و هم عمیق. هم انسان، زیستش، محیط پیرامونی‌اش و آینده‌اش را دربر می‌گیرد و دچار می‌کند، هم طبیعت و همهٔ زیستمندانش را. اینجا و اکنونی هم نیست، همه‌گستر است و فرانسلی، گشوده به آینده، تعین‌بخش؛ آینده‌ای با این اوضاع و احوال تار و تیره و وخیم. زایش بیابان و حذف جنگل‌ها و کم‌بارشی و پربارشی سیل‌وار، بالاآمدن آب دریاها و محو شهرها، انقراض گونه‌ها، اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها، کاهش شدید آب سالم در دسترس، کاهش بارآوری کشاورزی و قحطی و گرسنگی و مهاجرت. بشر اینها را که دانست راه به چاره برد. دم‌دستی‌ترین راه همان پنهان‌کردن واقعیات است و انکار عواقب. عده‌ای اما در چارچوب نظم موجود جهانی و یا خارج از آن، با نیات اصلاح‌طلبانه، با قصد سودآوری از شرایط موجود، با اهداف انقلابی، با قصد زیر و زبرکردن بنیان‌هایی که مسبب وضع بحرانی روبه‌گستر امروزند، اندیشه‌ورزی عملی می‌کنند و چشم‌اندازهایی می‌گسترند بر پایهٔ امکانات موجود و پتانسیل‌هایی که علم و دانش تجربی و فنی و نظری برای غلبه بر بحران یا تعدیل آن مهیا کرده‌اند. از اقتصادسبز و سرمایه‌داری سبز و بازیافت و اقتصادچرخه‌ای، که درون‌سیستمی‌اند و اصلاح‌طلبانه با قصد حداقلی در تغییر سازوکارهای موجود تولید و مصرف تا آنها که ضدسیستمی‌اند و بنیان‌کن که طرح نویی پیش می‌کشند برای مهار و تغییر و دگرگونی اساسی در شیوهٔ تولیدی که بنا بر تجربیات عملی و مقتضیات نظریِ چند دههٔ گذشته ناتوان از حل بحرانی است که خود رشدش داده است. سوسیالیسم بوم‌محور یا اکوسوسیالیسم یکی از گرایش‌های رادیکال در مقابله با بحران جهانی اقلیم است. این گرایش مبانی سوسیالیسم را با مبانی اکولوژی و مبانی زیست‌بوم تلفیق می‌کند و مسئلهٔ پایداری و حقوق طبیعت و حقوق نسل‌های آینده را وارد نظام اندیشه‌ای خود می‌کنند. از دید اینان در شیوهٔ تولیدی متفاوت از سرمایه‌داری، تولید صورت می‌گیرد ولی با بازتوزیعی متفاوت، نه برای فروش و سودآوری که برآوردن نیازهای اساسی جامعه: مسکن و آموزش و بهداشت، با حذف هزینه‌های گزاف اقتصادی و زیست‌محیطی در راه تولیداتی چون صنایع نظامی و کالاهای بی‌مصرف تجملاتی. دیگر مفهوم رفاه در گروی داشتن کالاهای بیش از اندازه و متعدد نیست بلکه وجهی کیفی می‌یابد. از منظر جامعه‌گرایی بوم‌گرا، اکوسوسیالیسم، عدالت توزیعی اصلی مهم است اما کافی نیست. مسئلهٔ محیط‌زیست و حقوق نسل‌های آینده و حقوق طبیعت را هم باید مد نظر قرار داد. تولید و مصرف با درنظر گرفتن توان بازیابی و ظرفیت‌های بازتولیدی و زیستی اکوسیستم انجام می‌شود. هدف اکوسوسیالیسم رعایت اصل پایداری طبیعت است همراه با رفاه همگانی. تضاد انسان و طبیعت به کنش متقابل متعاملانه‌ای تبدیل می‌شود که در آن توسعه و پیشرفت و رفاه در تقابل با تعادل طبیعت نخواهد بود، یا در کم‌مخرب‌ترین وجه خود است. چیزی که شیوهٔ تولید سرمایه‌داری کاملاً در تضاد با آن است. تزهای زیر را یکی از اندیشه‌ورزان این گرایش برای صورت‌بندی بحران و پاسخ به بحران نوشته که مختصر و مفید است و از این رو، هم جای نقد دارد و هم جای بسط و ایضاح بیشتر.

طرح زیانبار مجلس برای روستاها

از زمانی که موضوع ساخت یک میلیون خانۀ مسکونی در سال توسط سید ابراهیم رئیسی مطرح شد، دولت و حامیانش در همۀ ارکان کشور، تلاش کردند آن را محقق کنند تا جایی که طی دو سال گذشته برای این تصمیم اجرایی دولت، پای مجلس به ماجرا باز شد. پس از تصویب قانون جهش تولید در مرداد ۱۴۰۰ اکنون کمیسیون عمران مجلس پیگیری طرحی است تا با افزایش اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در روستاها، ساخت‌وساز در روستاهای کشور را افزایش دهد. حالا نه‌فقط کارشناسان حوزۀ اراضی، کشاورزی و مسکن کشور بلکه مرکز پژوهش‌های مجلس نیز این طرح را زیر سؤال برده است. تحلیل کارشناسان می‌گوید این طرح درصورت تصویب می‌تواند منجر به افزایش محرومیت بسیاری روستاها از فضاهای عمومی مانند فضاهای آموزشی، خدماتی و درمانی شود. علاوه‌بر افزایش شکاف سرانۀ برخورداری روستاهای کشور با شهرها، تصویب این لایحه می‌تواند امکان تغییر کاربری اراضی کشور در بخش‌های کشاورزی و خدمات عمومی به مسکونی را به‌شدت افزایش دهد. تغییر کاربری که فقط در حوزۀ روستاها نمی‌مانند بلکه به حاشیۀ شهرها و شهرک‌ها نیز کشیده خواهد شد. این در‌حالی‌است که سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی دستخوش تغییر کاربری می‌شوند و متعاقب آن زیست‌پذیری روستاها با شدت فزاینده کاهش پیدا می‌کند.

تلاش همگانی برای حل چالش آلودگی هوا

نگارش قانون به قصد رفع تکلیف

در ایران ۴۰ مصوبه و قانون در ۵۰ سال قانونگذاری برای حل چالش آلودگی هوا تصویب شده است. با‌این‌حال، پس از نیم‌قرن نه‌تنها آلودگی هوا کاهش نیافته بلکه بر تعداد شهرهای آلوده افزوده شده است. چرا؟ آیا ما همچنان با خلأ قانونی در این زمینه مواجهیم یا در اجرا به مشکل برمی‌خوریم؟ «یوسف رشیدی»، استادیار پژوهشکدهٔ علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی و «بهزاد اشجعی»، کارشناس آلودگی هوا، هر دو مسئله را مهم می‌دانند؛ هرچند در راهکار با هم اندکی اختلاف عقیده دارند.

تداوم برف و کولاک در ۱۱ استان‌‌

براساس اعلام سازمان هواشناسی کشور با توجه به ورود سامانهٔ بارشی، برای استان‌های گیلان، مازندران، آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، خوزستان، قزوین، البرز و تهران تداوم بارش برف و کولاک سنگین پیش‌بینی شده است. ‌طبق هشدار سطح نارنجی سازمان هواشناسی، کولاک برف و احتمال وقوع بهمن، از روز یکشنبه (دیروز) تا اواسط هفته، در استان‌های گیلان، مازندران، آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، شمال‌شرق خوزستان، ارتفاعات قزوین، البرز و تهران، پیش‌بینی شده است. بر این‌ اساس، با توجه به هشدار وقوع کولاک برف و احتمال رخداد بهمن امدادگران جمعیت هلال‌احمر در ۱۱ استان کشور، در حالت آماده‌باش قرار گرفتند. بنابر اعلام رئیس سازمان امداد و نجات کشور، در چهار روز گذشته و پس از وقوع برف در گردنه‌های برف‌خیز، ۱۲ استان آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، اردبیل، چهارمحال‌وبختیاری، زنجان، سمنان، قزوین، کردستان، کهگیلویه‌وبویراحمد، گیلان، لرستان و همدان، شامل ۴۶ محور کوهستانی، نیاز به خدمات امدادی پیدا کردند که امدادگران جمعیت هلال‌احمر برای امدادرسانی در این مناطق حاضر شدند. در این مدت زمان، امدادرسانی به سه هزار و ۷۶۰ نفر انجام شده. همچنین، ۱۹۱ نفر اسکان اضطراری پیدا کردند و ۱۱ نفر نیز به مناطق امن منتقل شدند. ۸۷ تیم عملیاتی شامل ۲۷۰ امدادگر، برای رهاسازی ۴۶۰ دستگاه خودرو از برف اقدام کردند.

اصرار نگران‌کننده بر خودکفایی شهرداری‌ها

این روزها که شورای‌عالی شهرسازی و معماری در حال بازنگری طرح جامع تهران است، بسیاری از متخصصان حوزهٔ شهرسازی برای آینده‌ای که به این طرح گره خورده، نگرانند. اصرار دولت به خودکفا شدن شهرداری‌ها و ناتوانی لایحهٔ ایجاد درآمد پایدار برای این سازمان دولتی، متخصصان را از این نگران کرده است که عوارض شهرداری بدون به‌همراه آوردن توسعه، مردم را تحت فشار قرار دهد. همچنین ازآنجاکه فقط ۲۰ درصد درآمد سالانهٔ شهرداری صرف هزینه‌های عمرانی شهر می‌شود و باقی به جیب کارکنان این سازمان می‌رود، فعالان حوزهٔ شهرسازی پیش‌بینی می‌کنند که معضلاتی مثل آلودگی هوا، از بین رفتن باغ‌ها، تراکم‌فروشی و تهدید زلزله برای بافت فرسوده همچنان به قوت خود باقی بماند. ازاین‌رو، در نشستی با عنوان «توسعه و اقتصاد شهر؛ وظایف مدیریت شهری در توسعهٔ اقتصادی» که از سوی پژوهشکدهٔ «نظر» برگزار شد، «سید امیر منصوری»، استاد دانشگاه تهران، لایحهٔ درآمدهای پایدار را برای شهرداری‌ها ناکارآمد دانست و «کمال اطهاری»، پژوهشگر توسعه، بر اهمیت دانش‌بنیان شدن مدیریت شهری به‌نفع توسعه تأکید کرد.

سفر باز هم گران شد

نرخ‌نامهٔ گردشگری با افزایش ۳۰ درصدی هزینه‌های تأسیسات گردشگری برای اولین‌بار به‌صورت الکترونیک منتشر شد. این افزایش ۳۰ درصدی گرچه براساس تورم موجود در جامعه اتفاق افتاده‌، اما درحالی‌است که پیش‌ازاین مرکز آمار ایران و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارش‌هایی به موضوع افزایش هزینه‌های سفر و حذف سفر از سبد هزینهٔ خانوارهای ایرانی اشاره کرده بودند. براساس گزارشی که پیش‌ازاین مرکز آمار منتشر کرده بود، هزینهٔ تمام‌شدهٔ خدمات در فصل بهار امسال نسبت به زمستان سال گذشته (۱۴۰۱) ۱۵.۷ درصد، نسبت به بهار سال گذشته ۶۱.۹ درصد و در بازهٔ زمانی یک‌ساله یعنی چهار فصل منتهی به بهار امسال ۵۸.۸ درصد رشد کرده است؛ بالاترین تورم فصلی بخش خدمات با ۲۲.۹ درصد در گروه خدمات تأمین جا و غذا ثبت شده بود.

غفلت سیاستگذار از ناترازی انرژی

|پیام ما|شورای‌عالی انرژی مصوب کرده است که ضرورت دارد دولت برنامه‌هایی برای متنوع‌سازی سبد تولید و مصرف نهایی انرژی کشور تدوین کند. براساس مصوبهٔ این شورا، توسعهٔ کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر، رآکتور‌های کم‌توان هسته‌ای، توسعهٔ نیروگاه‌های حرارتی پربازده، تکمیل بخش بخار واحد‌های گازی، نوسازی، ارتقا و جایگزینی واحد‌های موجود نیروگاهی و توسعهٔ ناوگان حمل‌ونقل برقی و هیبریدی کشور به‌عنوان بخشی از تکلیف‌های دولت خواهد بود. در بخش دیگری از این مصوبات آمده است «دوگانه‌سوز کردن خودرو‌های بنزینی، تأمین برق مورد نیاز صنایع و مجتمع‌های مسکونی و تجاری با روش‌هایی از جمله تولید همزمان برق در نیروگاه‌های تولید پراکنده از دیگر دستورکار‌های دولت سیزدهم برای مدیریت و متنوع‌سازی مصرف انرژی است.» برخی از این مصوبات در تکالیف پیشین دولت که در اسناد فرادستی قید شده بود، وجود داشت.