|پیام‌ما| کنشگری محیط زیستی حالا در شرایطی که تبعات عملکردهای اشتباه دهه‌های گذشته عیان شده، بیش از همیشه خود را نشان داده است. بسیاری از آسیب‌های محیط زیست کشور توسط فعالان و کنشگران گوشزد شده و آنها با بیم و امید شرایط را پیگیری می‌کنند. در نشست اخیری که مدرسهٔ روزنامه‌نگاری کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان با عنوان «نقد کنشگری محیط زیستی دیروز، امروز، فردا» برگزار کرد، محمد الموتی، نرگس آذری، محمد درویش، مهتا بذرافکن، سروش طالبی و عباس محمدی به نقد این کنشگری و راه‌های بهبود آن پرداختند که در ادامه می‌خوانید:

تعرض به تالاب بین‌المللی شادگان، این‌بار به‌نام زائرسرا و با چراغ سبز دستگاه قضا. دادسرای شهرستان شادگان در روزهای اخیر، درحالی شهرداری را تبرئه کرده که ساخت‌وساز غیرمجاز در بستر تالاب بین‌المللی شادگان از سه ماه پیش بی‌وقفه اجرا شده است. در مقابل، شکایت قضایی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان علیه تصرف و تخریب تالاب، هنوز راه به جایی نبرده است.

انتشار فیلمی در شبکهٔ مجازی که ماهیان رودخانهٔ کر را در حال خفه شدن و جان دادن در گل‌ولای نشان می‌داد یک‌بار دیگر توجه‌ها را به وضعیت وخیم رودخانه «کُر» در استان فارس جلب کرد. براساس پیگیری و بررسی «پیام ما»، میزان خشکی رودخانه‌ای که تا یک دههٔ گذشته بیش از ۹۰ درصد آب تالاب بختگان را تأمین می‌کرد، به‌حدی است که پل‌های تاریخی احداث‌شده بر این رودخانه به تمامی خارج از آب قرار دارند و همچنین بستر رودخانه در بسیاری نواحی پایین‌دست، سطحی سنگلاخی و خشک شده است. به‌گفتهٔ کارشناسان، سدسازی‌های مکرر و رها نشدن حقابهٔ رودخانه، برداشت بیش از حد از رواناب‌ها و آب‌های سطحی مجاور رودخانه، همچنین کشت روزافزون برنج در حاشیهٔ رودخانه، مرگ تدریجی کر را رقم زده است.

۱۸ سال قبل وقتی «طرح حفاظت از تالاب‌های ایران» در همکاری بین دولت ایران (سازمان حفاظت محیط زیست ایران)، صندوق تسهیلات محیط زیست جهانی(GEF) و برنامهٔ توسعهٔ ملل متحد(UNDP) کار خود را شروع کرد، گمان نمی‌رفت در دو دهه بعد اغلب تالاب‌های ایران درگیر آسیبب‌های جدی و حل‌نشدنی باشند. خشکی گریبان بسیاری از تالاب‌ها را گرفته است و برنامه‌های مختلف دو دههٔ گذشته هم تأثیرات اندکی بر وضعیت گذاشته‌اند. «علی ارواحی»، کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی که در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ به‌عنوان کارشناس فنی و در سال ۹۸ تا ۹۹ مدیر ملی طرح بوده است، حالا که به گذشته و فعالیت‌های انجام‌گرفته در این مدت برمی‌گردد، تعمیم نیافتن الگوهای موفقی که به‌صورت پایلوت عملیاتی شدند در سطح ملی و عملکرد جزیره‌ای را از جمله مشکلات و نقدهایی می‌داند که همچنان گریبان این طرح را گرفته است. او در روز جهانی تالاب‌ها از نقاط ضعف‌های موجود در این حوزه و بی‌توجهی سازمان محیط زیست و سایر ارگان‌ها به اهمیت تالاب‌ها می‌گوید:

اترک خشک شده است. این صریح‌ترین شکل بیان اتفاقی است که رخ داده است. درحالی‌که از سال ۱۳۷۶ هشدار در مورد وضعیت رودخانهٔ اترک به‌دلیل افزایش بهره‌برداران بخش کشاورزی، توسعهٔ آبزی‌پروری و سدسازی‌های گسترده بیان می‌شد، حالا خبرگزاری‌های کشور از خشک شدن اترک خبر می‌دهد. این خبر درحالی منتشر شده است که بنا به اعلام رسمی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌شمالی، ۸۰ درصد از آورد رودخانهٔ اترک تا سال ۱۴۰۱ کاهش پیدا کرده بود. اکنون رودخانه‌ای خشک شده است که ۲۵ هزار کشاورز در کرانهٔ آن و تا شعاع ۱۱۰ کیلومتری آن، کشت و زرع می‌کردند.