بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
گرد مرگ بر «باغ عدن»
بهگفتهٔ گذشتگان، باغ عدن زمانی بین دو رودخانهٔ دجله و فرات قرار داشت، اما اکنون تالابهای این منطقه در حال خشک شدن هستند و این درحالیاست که مبارزه برای نجات این مردابها توأم با خطر جانی برای فعالان محیطزیست است. «جاسم الاسدی»، یک فعال محیطزیست عراقی، مستقیم جلوی بلم (نوعی قایق چوبی) باریک ایستاده و به دوردست نگاه میکند. باد ملایم صورتش را نوازش میکند و قایق او در این روز زمستانی اما آفتابی، بهآرامی در مرداب نزدیک شهر «الجبایش» واقع در جنوب عراق پیش میرود. گاومیشهای اهلی آسیایی در کنار آلونکهای بافته از نی میچرند و حواصیلها بالای سرشان چرخ میزنند. بالهٔ رنگارنگ یک شاهماهی زیر نور آفتاب میدرخشد.
رکوردشکنی اقلیمی
|پیام ما| بارندگیها از پنج روز پیش کشورهای حوزهٔ دریای عمان را در بر گرفت. بارندگی و سیل در پاکستان تا دیروز ۶۳ نفر را به کام مرگ کشید. در عمان ۱۷ نفر جان سپردند. از امارات گزارش مرگ دستکم یک نفر آمد و پروازهای فرودگاه دوبی مختل شد و بحرین، قطر و عربستان نیز بارندگیهایی کمسابقه را تجربه کردند. شمار جانباختگان در افغانستان نیز تا روز سهشنبه ۶۶ نفر بود. خبرگزاری دولتی امارات (WMA) این بارندگی را یک «رویداد اقلیمی تاریخی» توصیف کرد. در جنوبشرق ایران و استانهای سیستانوبلوچستان، کرمان و هرمزگان نیز درگیر سیل هستند که شرح آن در گزارش صفحه ۵ آمده است.
آفت به گندمزار زد
آفت زنگ گندم در گندمزارهای کشور شایع شده است و براساس اعلام سازمان حفظ نباتات ۸۰۶ هزار هکتار مبارزه با بیماریهای گندم در سال جدید انجام شده که از این مقدار حدود ۲۵۰ هزار هکتار مربوط به زنگ زرد و مابقی مربوط به سایر بیماریهای لکهبرگی بوده است. عددی که افزایش بیسابقهای را نشان میدهد. طبق آمار این سازمان کل مبارزه با بیماری گندم سال گذشته ۲۸۰ هزار هکتار بود. بااینحال، سازمان حفظ نباتات و جهادکشاورزی در استانهای زیادی مانند، اردبیل، گلستان، خوزستان، کرمانشاه، بوشهر، کهگیلویهوبویراحمد، لرستان، ایلام و خراسانشمالی، به کشاورزان هشدار دادهاند که همهٔ مزارع گندم باید رصد و پایش شود. کارشناسان اما معتقدند تغییراقلیم، افزایش دما و تغییر الگوی کشت، دلیل گسترش این آفت و بروز زودهنگام آن است. گندم محصول کشاورزی استراتژیک کشور است و مبارزه و جلوگیری از شیوع بیماریهای آن هر سال از برنامههای مهم سازمان حفظ نباتات کشور است.
تبلیغ کالاهای انرژیبر ممنوع
|پیام ما| براساس مصوبهٔ شورایعالی انرژی، بیش از پنج وزارتخانه علاوهبر وزارتخانههای نفت و نیرو، موظف به همکاری در مدیریت تولید و مصرف و همچنین متنوعسازی سبد انرژی کشور شدهاند. براساس آخرین مصوبهٔ این نهاد، تبلیغات کالاهای انرژیبر ممنوع است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئولیت جلوگیری از رخداد و نظارت بر اجرای این بند از مصوبه را با همکاری صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، برعهده دارد. همچنین، این مصوبه علاوهبر تکلیف بر استانداردسازی ادوات تولید و مصرف، ادارههای دولتی را موظف کرده است پنج تا ۲۰ درصد برق خود را از برق تجدیدپذیر تأمین کنند.
معدنکاری؛ تیغی دولبه دربرابر جوامع محلی
سیلابِ محرومیت در بلوچستان
آبگرفتگی؛ عیدی اهوازیها
خوزستانیها سال نو را با آبگرفتگی آغاز کردند. سناریویی تکراری که تقریباً هر سال در بارندگی گریبان شهروندان را میگیرد. در پایان یک سال گرم و خشک، سال جدید با آبگرفتگی در 11 شهرستان شروع شد. بیشترین آن در اهواز که خانههای زیادی زیر آب رفت و باعث شد وعدههای دولت سیزدهم برای حل مشکل آبهای سطحی رنگ ببازد. اولین سامانه بارندگی 29 اسفند ماه بود که رواناب را در خیابانها جاری کرد. دومین سامانه در پنجم و ششم فروردین ماه با 41 میلیمتر بارش سطح وسیعی از شهر اهواز را فراگرفت و سیلاب به برخی از خانهها هم راه یافت. برخی مناطق اهواز تا دو روز زیر آب ماندند و آب از آنها تخلیه نشد، بهطوری که منجر به تعطیلی ادارات اهواز و کارون در روز ششم فروردین شد.
ایستادگی کنشگران زن
|پیام ما| زنها از مصائبی که محیط زیست را تحتتأثیر قرار داده است، بیش از مردان تأثیر میپذیرند و بااینحال وقتی صحبت از کار و فعالیت اجتماعی در این حوزه به میان میآید، سنگاندازیها و موانع کم نیستند. تجربهٔ زیستهٔ بسیاری از فعالان محیط زیست زن نشان از تبعیض و بعضاً نادیده گرفتن دارد، اغلب آنها اما کوتاه نیامدهاند و با همهٔ توان در صف نخست قرار دارند. آنها زندگی و آینده را در گرو حفاظت میدانند و با وجود پسزدنهای مکرر همچنان ایستادهاند و حالا یک روز پس از روز جهانی زن، سه فعال حوزهٔ محیط زیست از فعالیت در این حوزه و پستیوبلندیهایش نوشتهاند که در ادامه میخوانید.
تنش آبی را فراموش نکنید
اگرچه در روزهای گذشته اکثر مناطق کشور شاهد بارش باران یا برف بودند، اما بررسیها نشان میدهد حال منابع آبی همچان خوب نیست و تا شرایط نرمال فاصله دارد. این در حالی است که ناترازی منابع و مصارف هم در کشور وجود دارد. به طوری که مصرف آب کشور ۹۰ درصد آب تجدیدپذیر است یعنی نزدیک به ۵۰ درصد مصرف مازاد داریم. مثلا در پایتخت، تهرانیها ۵۰ درصد بیشتر از سرانه دنیا مصرف آب دارند. در این شرایط راهکار چیست و برای عبور از این بحران چه باید کرد؟ سخنگوی صنعت آب ضمن تشریح وضعیت منابع آبی کشور به این سوالات پاسخ میدهد. او میگوید رفتار مصرفی ما در حوزه آب باید با این فرض باشد که کل کشور درگیر تنش آبی است.
نقش حیاتی فناوری به نفع سازگاری با تغییراقلیم
|پیام ما| مخاطرات مرتبط با تغییراقلیم شدیدتر از آنچه فکرش را میکردیم، به جان آدمها افتاده است. از سیلهای کشنده گرفته تا افزایش بیماریهای تنفسی و خشکسالیهای طاقتفرسا و تجربهٔ رویدادهای آبوهوایی شدید در سراسر دنیا، معضلی شده که حالا همهٔ سیاستگذاران را کموبیش به فکر چارهاندیشی انداخته است. در همین راستا، گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد از شش فناوری که میتواند به نفع سازگاری هرچه بیشتر انسان با این وضعیت استفاده شود، نام برده و تأکید کرده است نوآوری میتواند نقش حیاتی در آیندهٔ سازگاری با تغییراقلیم بازی کند. طبق این گزارش هوش مصنوعی، هواپیماهای بدون سرنشین، فناوری رصد زمین، محاسبات پیشرفته، اینترنت اشیا و واقعیت مجازی و افزوده میتوانند به نجات جان افراد در بلایای مرتبط با مخاطرات تغییراقلیم کمک کنند.