بایگانی مطالب : آب
بسیج بینالمللی برای احیای زمین
«زندگی انسانها به زمین وابسته است. بااینحال، در سراسر جهان، مخلوطی سمی از آلودگیها، تغییر شدید اقلیمی و نابودی تنوعزیستی موجب شده تا زمینهای سالم به بیابان و اکوسیستمهای پر رونق به مناطق مرده تبدیل شوند. این روند باعث نابودی جنگلها و علفزارها میشود و قدرت زمین را برای حمایت از اکوسیستمها، کشاورزی و جوامع تضعیف میکند. این به معنای ازبینرفتن محصولات زراعی، ناپدیدشدن منابع آب و تضعیف اقتصاد کشورها است و درنهایت موجب خواهد شد تا جوامع بشری در معرض خطر نابودی قرار گیرند.» آنچه خواندید، بخشی از بیانیۀ «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل است که چندی پیش بهمناسبت روز جهانی محیطزیست منتشر شد. او در این بیانیه بارها دربارۀ بیابانزایی و خشکسالی هشدار داده است. با شنیدن کلمۀ بیابان، ممکن است مناطقی مانند خاورمیانه، شمال آفریقا یا آسیا مرکزی به ذهنمان خطور کند. اما بیابانزایی فرآیندی است که در سالهای اخیر درپی تغییر اقلیمی، بهطور گسترده در سراسر جهان شکل گرفته و بهطور پیوسته در حال افزایش است. گزارش کنوانسیون مبارزه با بیابانزایی سازمان ملل متحد نشان میدهد که تخریب زمین با سرعت شگفتانگیزی در همۀ مناطق جهان در جریان است. این گزارش که براساس بررسی ۱۲۶ کشور جهان از شرایط داخلی خود به دست آمده، بیانگر این واقعیت است که در فاصلۀ سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، جهان هرسال، حداقل ۱۰۰ میلیون هکتار زمین سالم و مولد را از دست داده است. خشکسالی در حال رایجتر شدن است و انتظار میرود سهچهارم ساکنان زمین تا سال ۲۰۵۰ با کمبود جدی آب مواجه شوند.
حبس ماشین محیطبانی کازرون
«سیدحسین حسینی اژدری» محیطبان کازرون میگفت، آرزویم ایناستکه، دَه سال دیگر که بچههایم بتوانند گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند، زنده بمانم؛ اگر بعد از آن در مأموریتی جانم را از دست دهم، مشکلی نیست. او ساعت ۱۵ روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت در ۱۰ کیلومتری کنارتخته، با ماشینی که برای تعقیب متخلف رفته بود، بر اثر تصادف جان عزیزش را از دست داد؛ چرا او با ماشین شخصی خود به این مأموریت رفت؟ آیا آنچنان که «عطا پورشیرزاد» مدیرکل حفاظت محیطزیست استان فارس میگوید، عازم گشت و بازرسی بهشکل محرمانه بود؟ یا بهگفتۀ برخی فعالان محیطزیست و یک منبع آگاه، ناچار شد از خودروی شخصیاش استفاده کند؟ اگر آن روز او ماشین دیگری داشت، آیا «سیدحسین حسینی» زنده میماند؟
برنجکاری در منطقۀ ممنوعه
طبق آمار رسمی عددی بین ۳ تا ۴ میلیارد مترمکعب آب صرف کشت برنج در خوزستانِ دارای تنش آبی میشود. بهدلیل همین میزان مصرف بالا و شدتگرفتن خشکسالی، دولت طی یک مصوبه کشت تابستانه برنج در همۀ استانهای غیر شمالی از جمله خوزستان را ممنوع اعلام کرد. ممنوعیتی که امسال نیز بر آن تأکید و آییننامههای آن به همۀ استانهای کشور ابلاغ شد. حالا اما نمایندگان خوزستان میگویند محدودیت کلی را نمیپذیرند و در تلاش هستند تا در جلسههایی با دولت، محدودیت کشت برنج را بردارند. برخی کارشناسان کشاورزی اما میگویند، مسئلۀ اساسی در الگوی اصلاح کشت است که نتوانسته است محصولی کمآببر اما با رقابتپذیری ریالی با برنج ارائه کنند. بهاذعان مسئولان این استان، هماکنون نیز کشت برنج بهشکل غیرقانونی در خوزستان انجام میشود و چون موضوع معیشت است، ناظران و متولیان چشمشان را ب روی آن میبندند. همچنین کشت برنج اصلیترین دلیل برداشت آب زیرزمینی در این استان است که بنابر اعلام شرکت آب منطقهای خوزستان با کاهش ۳۰ درصدی ذخایر زیرزمینی همراه است.
کشورهای حاشیۀ خلیجفارس دلخوش به آبشیرینکنها
آیا نمکزدایی از آب شور راهبرد اصلی مبارزه با کمآبی است؟
تکرار ادعای تحقق حقابه
«علی سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کشور، ۱۶ خرداد و در حاشیۀ جلسۀ هیئتدولت، در جمع خبرنگاران اعلام کرد که بهدلیل بارندگیهای اخیر، حقابۀ ایران از هیرمند تأمین شده است. این درحالیاستکه، در هفتۀ آخر خرداد و پس از آخرین سیلاب رودخانۀ هیرمند در افغانستان، آب محدودی که از هیرمند بهسمت ایران جریان داشت نیز قطع شد. آنهم در شرایطی که تصاویر ماهوارهای نشان میداد، مسیر آب بهسمت گودزره همچنان باز و آب بهسمت این شورهزار در جریان بود. این گفتهها درحالیاستکه، براساس آمار رسمی از طغیانهای پیاپی هیرمند در فاصلۀ زمانی اسفند ۱۴۰۲ تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳، کمتر از ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از هیرمند به کشور وارد شده است. مقامهای دولتی درحالی اصرار بر تأمین حقابه دارند، که یک نمایندۀ شهروندان سیستانوبلوچستان در مجلس شورای اسلامی به «پیام ما» گفته است: اطلاعات اخذشده از گروههای علمی تأیید میکند که در سازۀ بند کمالخان تغییری رخ نداده و آب ورودی به سیستان از طریق دریچههای این سد بهسمت پاییندست رهاسازی شده است. براساس مطالعات زمانبندیشدۀ گروه جغرافیای دانشگاه سیستانوبلوچستان، تصاویر ماهوارهای اردیبهشت نشان میداد، حدود یکدهم آب توسط دریچههای بند کمالخان بهسمت ایران جاری شده بود و دَهبرابر این آب بهسمت شورهزار گودزره منحرف شد.
آب شرب سیستان و فرصتسوزی دولت
آثار دو عکاس ایرانی در نمایشگاه بینالمللی با موضوع آب
آثار دو عکاس ایرانی در نمایشگاه گالری «Deacaon» در بروکلین آمریکا با موضوع جوهر آب به نمایش گذاشته شد.
پیشنهادِ تجدیدنظر در تخصیص آب
|پیامما| بسیاری از کارشناسان بخش آب معتقدند، چالش آب در کشور صرفاً کمیابی فیزیکی آب نیست؛ بلکه ناکامیهای نهادی و سیاسی در مدیریت آب است. بههمیندلیل بازارها میتوانند بهعنوان ابزاری با رویکرد تقاضامحور، برای مدیریت کمیابی آب ایفای نقش کنند. منتقدان بازار آب (که نمونههای موفق بیشماری در جهان دارد) معتقدند بازارها میتوانند بهسبب نبود شرایط و بسترهای سیاسی و نهادی، به مایۀ دردسر نیز تبدیل شوند. بههمیندلیلاستکه، نقش آنها بهعنوان یک راهحل برای بحران آب ابراز تردید میشود. ازاینرو اتخاذ رویکرد چندرشتهای و همیارانه به نقشآفرینی بازارهای آب، میتواند به ارتقای اثربخشی آن کمک فراوانی کند. طبق آمار رسمی وزارت نیرو، از نظر اقتصادی سهم هر مترمکعب آب مصرفی در تولید ناخالص ملی در ایران کمتر از دو دلار است؛ درحالیکه متوسط جهانی هشت دلار به ازای هر مترمکعب است. باتوجهبه این واقعیت و همچنین تمایل دولت به ایجاد بازار آب، اینبار اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران در نشستی مشترک با مدیران وزارت نیرو و فعالان صنعت آب پیشنهاد داده است، بهمنظور مدیریت «ابرچالش آب» اجرای برنامه دَهساله با تکیهبر دو اصل مهم و همزمان مؤثر است: «تجدیدنظر در تخصیص منابع آب موجود با اولویتدادن به تعادلبخشی آبهای زیرزمینی و حقابههای زیستمحیطی» و «افزایش بهرهوری». همچنین اتاق ایران اعلام کرده است که تقویت بازار آب باید بهعنوان اهرمی برای واقعیشدن قیمت آب بهجدیت پیگیری شود.
مشترکان خوشمصرف آب جایزه دریافت میکنند
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران از پرداخت جایزه خوشمصرفی به مشترکان این شرکت خبر داد.
تداوم خشکسالی در ۵ استان
بنابر اعلام رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناس کشور، هرچند بارشهای نسبتاً خوبی از ابتدای سال آبی اتفاق اتفاق افتاده، اما پنج استان تهران، قزوین، البرز، سمنان و خراسانرضوی وارد پنجمین سال خشکی شدهاند. برای سایر نقاط کشور نیز میتوان تابستان با خشکی نسبتاً ضعیف تا متوسط را پیشبینی کرد. همچنین، گرچه میتوان بهبود بارشها را در اکثر نقاط کشور مشاهده کرد، اما این موضوع به معنای عبور از خشکسالی هیدرولوژیکی و بهبود شرایط ذخایر زیرزمینی آب کشور نیست.