بایگانی مطالب : هنر
نقص معاینهٔ فنی
با وجود تعداد بالای خودروهای در مرز فرسودگی در کشور، استعلام‌های صورت‌گرفته از دستگاه‌های مربوطه نشان می‌دهد تاکنون وسیله نقلیه‌ای که در دو دوره متوالی نتواند معاینه فنی خود را اخذ کند گزارش نشده است و عملا وسایل نقلیه مشمول فرسودگی در کشور صفر شده است. درحالی‌است که طبق اطلاعات موجود بین ۱۵ تا ۸۰ درصد وسایل نقلیه مختلف در شهر تهران اعم از خودروی سواری، مینی‌بوس، اتوبوس و... از سن مرز فرسودگی عبور کرده‌اند.مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان آنچه در بالا آورده شد، تأکید می‌کند که طی سالیان اخیر معافیت خودروسازان داخلی از گواهی اسقاط از یک‌سو و ممنوعیت واردات خودرو از سوی دیگر به کاهش چشمگیر اسقاط خودرو منجر شده است. طبق ماده ۵ آیین‌نامهٔ اجرایی ماده ۸ قانون هوای پاک، وزارت کشور موظف به تشدید نظارت بر عملکرد مراکز معاینه فنی کلانشهرها با افزایش بازرسی سرزده و حضور نیروی ناظر مقیم از طریق شهرداری‌ها بوده است. همچنین، وزارت کشور با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست به تدوین و ابلاغ دستورالعمل نحوهٔ تشدید نظارت، ظرف سه ماه موظف شده بودند. مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید: «دستورالعمل فوق در سال ۱۴۰۱ در کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت در حال بررسی نهایی بود، اما سازمان حفاظت محیط زیست در اقدامی ناصواب طی مکاتبه‌ای با دفتر حمل‌ونقل و دبیرخانهٔ شورای‌عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور آن را از دستورکار خارج کرد و در حال حاضر دستورالعمل مصوب برای نظارت بر این مراکز وجود ندارد. توجیه سازمان حفاظت محیط زیست برای این اقدام ابلاغ قانون ساماندهی صنعت خودرو بود، درحالی‌که نیازی به چنین اقدامی وجود نداشت و می‌توانست این دستورالعمل با استناد به آیین‌نامهٔ اجرایی ماده ۸ قانون هوای پاک اجرایی شود.
با چهار میلیارد نهال هم هوا آلوده می‌ماند
این روزها در تقارنی عجیب و عبر‌ت‌آموز، آلوده‌ترین روزهای سال که نفس هر جنبنده‌ای در هوای آن به شماره می‌افتد، با سال اول کاشت یک میلیارد درخت هم‌زمان شده است. آلودگی هوا و تعطیلی مدارس، نقل هر مجلس است و از دانش‌آموزان تا وزیر آموزش‌وپرورش در این باب سخن می‌گویند. وزیر آموزش‌وپرورش در اینب‌اره، تعطیلی را ناشی از غفلت سال‌های پیش در کاشت یک میلیارد درخت می‌داند و معتقد است اگر یک میلیارد درخت کاشته بودیم، امروز نیازی به تعطیلی مدارس نبود. او وعدهٔ کاشت چهار میلیارد درخت را داده است و امیدوار است با این تعداد درخت، مشکل آلودگی شهرها حل شود. اما به‌راستی یک میلیارد و حتی چهار میلیارد درخت با فرض رعایت تمام نکات فنی و موفقیت صد درصدی مراحل کاشت و نگهداشت و استقرار آنها، راه‌حل مشکل است؟
صداوسیما میزبان حامیان سرویس‌های غیربهداشتی
کسی به‌سادگی مهرجویی نمی‌شود
سینمای ایران این روزها داغدارتر از همیشه است، اما داغ بیست‌دوم مهرماه امسال همچنان تازه مانده. قتل فجیع «داریوش مهرجویی» و همسرش «وحیده محمدی‌فر» آنچنان شوک بزرگی برای سینمای ایران بود که هنوز هم حرف زدن دربارهٔ آن دشوار و غیرقابل‌باور است، اما بااین‌حال آنچه برجای‌مانده کارنامه و میراث مهرجویی برای سینما است. اینکه هنوز هم بسیاری معتقدند اگر مهرجویی و «گاو» او نبود، شاید سینما مسیر دیگری را طی می‌کرد. حالا روز سه‌شنبه، چهاردهم آذرماه، یادبودی برای او در خانهٔ سینما توسط انجمن منتقدان و نویسندگان ایران برگزار شد و «احمد طالبی‌نژاد»، و «جواد طوسی» منتقدان سینما، «سیروس الوند» فیلمساز و «مرتضی فرشباف» سینماگر، از میراث این کارگردان جریان‌ساز گفتند.
نگرانی از تاخیر در بازگشت «امید»
تاخیر در برگشت درنای امید به مازندران که هرساله از اوایل ماه آبان تا نیمه اول ماه آذر صورت می‌گرفت، شماری از دوستداران محیط زیست را نگران کرده است.
محیط زیستی‌ها خاک را فراموش کردند
خاک دوشادوش آب در سربرآوردن تمدن‌ها در پگاه تاریخ، نقش‌آفرینی و کارکردی پایدار و بدون دگردیسی داشته است؛ ولی ازآنجاکه همیشه زیر پاست، کمتر شناخته و پرداخته و در پی آن، کمتر حفاظت شده است. شوربختانه، گویی «جنبش سبز» به‌راه‌افتاده در گرداگرد جهان هم بیشتر نگران نابودی گونه‌ها، جنگل‌زدایی‌ها و آلودگی آب‌وهوا است و رویکردی بر نابودی خاک در جایگاه پایهٔ سازندهٔ طبیعت و محیط زیست ندارد و این بی‌علاقگی به سرنوشت خاک در کشور ما نمایان‌تر و آشکارتر و در پی آن آسیب به خاک هم بیشتر و بیشتر است. اینکه در بخش فرسایش خاک جایگاه نخست یا پس از افغانستان جایگاه دوم جهان را داریم، ولی همچنان به‌اندازهٔ چالش آب یا نابودی «یوز آسیایی» و «میش‌مرغ» یا «سمندر لرستانی» و آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع نگران نمی‌شویم، خود پیامدی از نشناختن جایگاه خاک و کارکردهای اکولوژیک آن است و این خود می‌تواند بیانی آشکار از کم‌کاری جامعهٔ علوم خاک ایران در گذر این سال‌ها باشد. کوتاه و گویا آنکه خاک که بزرگترین ذخیره‌گاه کربن کره زمین است و بیش از ۲۵ درصد تنوع زیستی یا «زیگونگی» را میزبانی می‌کند، چندان جایگاهی حتی برای هواداران جنبش سبز و زیست‌گرایان هم ندارد.
خیّران جای فعالان مدنی می‌نشینند؟
«شاهد بودی که چقدر تلاش کردم ایران جای بهتری شود،. این روزها خبرها را می‌خوانم و طاقتم طاق می‌شود؛ هرچه درست کرده بودیم، درحال از دست رفتن است و کاری از من ساخته نیست.» «مینا استقامت»، جنگل‌شناس و فعال محیط زیست، اینها را با بغض می‌گوید و لحظه‌ای بعد این بغض چنان راه گلویش را می‌گیرد که تنها صدای نفس‌هایش شنیده می‌شود. مینا مدیر یک انجمن محیط زیستی است؛ «زیپاک». این انجمن فعالیتش مثل بسیاری دیگری از انجمن‌ها به‌شدت محدود شده است! البته این روزها دغدغهٔ «علی سلاجقه»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، بهره‌گیری از ظرفیت خیرین به‌جای سازمان‌های مردم‌‌نهادی است که «زیپاک» یکی از آنها به حساب می‌آید.
عقبگرد از جامعهٔ مدنی
نقد نمایش «پیشانی بلند» با نگاهی به تئاتر خیابانی
پسماند، عامل اصلی آلودگی خاک است
همین چندروز قبل یعنی هفتم آذر بود که دولت اعلام کرد آیین‌نامهٔ اجرایی قانون حفاظت از خاک را به‌زودی ابلاغ می‌کند. تصویب این قانون در ایران، راهی نسبتاً طولانی را طی کرد و سرانجام در خردادماه ۱۳۹۸ به تصویب رسید و ابلاغ شد. از زمان تصویب این قانون، با وجود تلاش برای تحقق قانون حفاظت از خاک، نتایج بررسی‌ها حاکی از آن است که اثربخشی قابل‌مشاهده‌ای از قانون مذکور برای کاهش فرسایش و آلودگی خاک، حاصل نشده است. البته این آمار براساس تحلیل نتایج در کل سطح کشور است و در استان‌های نفت‌خیز، آلودگی‌های خاک ناشی از منابع نفتی، بر دیگر منابع آلودگی خاک، پیشتازي می‌کند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که به بررسی قانون حفاظت خاک اختصاص داده و آن را اسفند سال گذشته منتشر کرده است، نوشت: «براساس آخرین آمارهای ارائه‌شده، میزان فرسایش خاک در ایران حدود ۱۵.۴ تن در سال در هکتار است که این مقدار، بالغ بر شش برابر متوسط جهانی آن است. همچنین مسئلهٔ آلودگی خاک در کشور آن‌طور که انتظار می‌رود کاهش محسوسی پیدا نکرده است. نتایج پایش آلودگی خاک انجام‌شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست در سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰، گویای آن است که بالغ بر ۶۰ درصد موارد آلودگی، در خاک‌های دارای کاربری صنعتی و کشاورزی شناسایی شده است. درخصوص منابع آلاینده، نتایج نشان می‌دهد که عامل آلودگی خاک در بیش از ۶۰ درصد موارد پایش‌شده ناشی از پسماند است.
