بایگانی مطالب : آب
«آب در ایران»، موضوع یک مسابقه عکاسی شد
مسابقه عکاسی با موضوع آب در ایران، ویژه عکاسان مقیم در ایران و با همکاری فرانسه برگزار می‌شود.
تجارت بدون حقابه
در شرایطی که ایران نیز مانند دیگر کشورهای جهان هنوز حاکمان فعلی افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسد و از زمان روی کار آمدن زمامداران فعلی، دولت نتوانسته است حقابهٔ ایران از هیرمند را محقق کند، به‌نظر می‌رسد بخش خصوصی اقتصاد ایران تلاش می‌کند تا مراودات تجاری خود را با طالبان تحکیم ببخشد. این درحالی‌است که در زمان دورهٔ ثبات نسبی و پیش از روی کار آمدن دوبارهٔ طالبان، حداقل سیلاب‌های هیرمند به ایران می‌رسید، اما طی دو ماه گذشته و با وجود دو طغیان بزرگ هیرمند در اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳، تمام آب حاصل از سیلاب به‌جز مقدار اندکی، به‌وسیلهٔ سازه‌های آبی افغانستان در نزدیکی مرزهای شرقی ایران، به شوره‌زار «گودزره» روان شد. حالا همایشی میان دو کشور برگزار شده است که بر بهبود امنیت این کشور در دو سال اخیر و مهیا بودن شرایط سرمایهگذاری در این کشور از سوی اتاق بازرگانی ایران تأکید دارد. اتاق بازرگانی ایران خبر از توسعهٔ همکاری در بخش‌هایی داده است که پیشتر به‌عنوان یکی از اهرم‌های تحقق تأمین حقابه در وزارت امور خارجهٔ کشورمان و در قالب کمیته‌های تخصصی پیگیری می‌شد.
بازسازی پس از سیل کافی نیست
طبق گزارش رئیس بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی و براساس آمار مرکز آمار در سال ۱۳۹۵، از کل واحدهای مسکونی واقع در آبادی‌های درگیر سیلاب اخیر در استان سیستانوبلوچستان، نظیر منطقهٔ دشتیاری، حوالی چابهار و بندر کنارک، ۱۸ درصد آنها ساختمان‌های اسکلت‌دار روستایی است و بیش از ۸۰ درصد مابقی از نوع خشت‌وگل و سنگ‌وگل و حتی گل هستند. این مصالح به‌دلیل ریزدانگی، در ذات خود خصوصیت جذب آب دارند. پژوهشگاه سوانح طبیعی کشور هم با تأکید بر وضعیت منازل مسکونی این مناطق در گزارشی که از سیل جنوب این استان در فروردینی که گذشت ارائه داده است، می‌گوید: «ساختمان‌های روستایی این منطقه زمانی که در معرض آبگرفتگی قرار می‌گیرند، رطوبت را جذب و کلاً استحکام قبلی را از دست خواهند داد و تحت‌تأثیر عوامل محرک از قبیل وقوع زلزله هرچند ضعیف، احتمال تخریب کامل افزایش می‌یابد. به همین دلیل پژوهشگاه زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی، توصیه کرده است علاوه‌بر نوسازی واحدهای تخریب‌شده و آسیب‌دیده از سیلاب، ساختمان‌های پابرجا با شرایط فوق نیز نیاز به نوسازی دارد و نمی‌توان به بازسازی اعتماد کرد.»
تأمین آب از بیرون مرزها امید واهی است
دیپلمات است و پیش از گفت‌وگو به‌نظر می‌رسد باید مصرانه از حقوق بین‌الملل دفاع کند. تلاش‌ها و مطالعاتش برای آب، اما او را به‌سمت تلاش‌های تک‌بُعدی برای محقق‌کردن حقوق بین‌المللی آب سوق نداد، بلکه نگاهش در این گفت‌وگو بیش از بسیاری کارشناسان آب به داخل و منابع آب‌های داخلی است. «سید عباس عراقچی»، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در دولت حسن روحانی است که بسیاری از ایرانی‌ها نامش را گره‌خورده به «برجام» می‌شناسند. او برای استیفای حقوق آبی ایران به‌ویژه در مرز شرقی تلاش کرده است. تلاشی که به‌نظر می‌رسد تحولات تاریخی منطقه درنهایت آن را ناکام گذاشته است. بااین‌حال، آنچه در این گفت‌وگوی یک‌ساعته بر آن تأکید می‌کند، علاوه‌بر لزوم پایبندی به معاهدات و تلاش برای احقاق حقوق بین‌المللی آب کشور، خوداتکایی به منابع داخلی آب از طریق بهینه‌سازی مصرف است. او که جنبه‌های جدیدی از دیپلماسی آب را شرح می‌دهد، می‌گوید جهان پر از تجربه و درس‌آموخته برای ایران‌ِ بی‌آب است تا بتواند بدون اضطراب از قطع آب‌هایی که از کشورهای همسایه می‌آیند، روزگار خشکی و بی‌آبی را سپری کند. روشی که نه‌تنها قطعی و قابل اتکاست، بلکه نه تحریم‌بردار است و نه در گرو چندوچون روابط با همسایگان.
افسانۀ بارورسازی
|پیام ما| اردیبهشت با هشدار قرمز هواشناسی شروع شد و بخش‌های بزرگی از غرب و مرکز و جنوب کشور درگیر بارندگی گسترده شدند. سیل بلوچستان را درگیر کرد و تصاویری از روان شدن آب در کرمان، اصفهان، خراسان‌جنوبی و یزد منتشر شد. این درحالی‌است که پیش‌بینی‌ها از سامانهٔ جدید در نیمهٔ دوم اردیبهشت خبر می‌دهند که بیشتر مناطق ایران، مخصوصاً نیمهٔ غربی و مناطق کویری را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. این بارش‌ها یک‌بار دیگر صحبت از بارور کردن ابرها را به میان آورد. نکته‌ای که «صادق ضیائیان»، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی، در نشست علمی بارش‌های سیل‌آسا طی فروردین در جنوب و جنوب‌شرق کشور دربارهٔ آن گفت: «مدل‌های هواشناسی وقوع بارندگی شدید جنوب کشور و کشورهای حاشیهٔ خلیج‌فارس را از قبل پیش‌بینی کرده بودند و این مدل‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی از دخالت در افزایش یا کاهش بارش نظیر بارورسازی ابرها ندارند.»
۱۱۰ هزار میلیارد ریال خسارت اولیۀ سیل به سیستان و بلوچستان
|پیام ما| باران سیل‌آسایی که ۲۷ فروردین‌ماه شروع شد، سیستانوبلوچستان، خراسان، کرمان و یزد را زیر پا گذاشت، بارانی که دست به دست طغیان فصلی رودخانه‌ها داد و سیلاب شد، با گذشت چند هفته همچنان زندگی در جنوب ایران را تحت‌الشعاع خود قرار داده است؛ به‌ویژه در سیستانوبلوچستان که پیش‌ازاین زخم سیلاب‌های مکرر و خسارت‌های فراموش‌شده را بر تن داشت. گرچه کمک نیروهای مردمی و امداد سازمان‌های مرتبط در روزهای سیل و پس از آن به یاری این استان آمدند، اما به‌گفتهٔ مدیرکل ستاد بحران سیستانوبلوچستان ۴۲ راه روستایی و یک راه فرعی قدیمی در جنوب این استان همچنان مسدود است و برآورد اولیهٔ خسارت ۱۱۰ هزار میلیارد ریال شده که با توجه به حجم بارندگی‌ها درحال افزایش است.
کیفیت هوای تهران در شرایط قابل قبول
براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران میانگین کیفیت هوای پایتخت هم‌اکنون (۷ اردیبهشت ماه) در شرایط قابل قبول است.
پلاستیک، آفتی برای حیات
|پیام ما| امسال روز زمین پاک با شعار «متحد شدن برای آینده‌ای بدون پلاستیک» نامگذاری شده است. ۲۲ آوریل یعنی سوم اردیبهشت در ایران همزمان با این روز جهانی، توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست «مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین» نامگذاری شد. هفتهٔ قبل هم قانون محدودیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی به تصویب رسید و قرار شد در هفتهٔ زمین پاک (سوم تا نهم اردیبهشت) توزیع رایگان کیسه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای ممنوع شود. بااین‌حال، تلاش‌ها برای حذف یا کاهش تولید کیسه‌های پلاستیکی در سراسر جهان موضوعی مناقشه‌برانگیز و پرچالش است و در ایران هم کارهایی از این دست، شعارگونه به نظر می‌رسد. این درحالی‌است که فعالان محیط‌زیست و آنها که حیات کره زمین برایشان مهم است، از رهبران دولتی، مشاغل و مردم عادی می‌خواهند تولید پلاستیک را تا سال ۲۰۴۰ به میزان ۶۰ درصد کاهش دهند.
چاه‌نیمه‌ها خالی ماندند
|پیام ما| سخنگوی صنعت آب کشور گفت بر اثربارندگی‌های اخیر، ۴۰ میلیون مترمکعب آب وارد چاه‌نیمه‌ها در استان سیستانوبلوچستان شده است و این میزان را حقابهٔ دریافتی ایران از رودخانهٔ هیرمند اعلام کرد. بااین‌حال، به‌نظر می‌رسد با توجه به بارندگی‌های شدید در منطقه، این میزان آب ورودی به چاه‌نیمه‌ها سیلاب‌هایی است که مطابق قرارداد آب ایران و افغانستان، جزء حقابهٔ ایران از هیرمند نیست؛ چراکه هنوز برخلاف ادعای طالبان، بند کمال‌خان اصلاح نشده و بخش اعظمی از آب رودخانهٔ هیرمند به‌جای جریان یافتن به طرف ایران، به طرف شوره‌زار «گودزره» منحرف شده است. این موضوع را تصاویر ماهواره‌ای و کارشناسان مستقل تأیید می‌کنند. از طرفی، ورود ۴۰ میلیون مترمکعب آب به چاه‌نیمه‌هایی که ظرفیتی بالغ‌بر ۱.۵ میلیارد مترمکعب دارند، به‌این معناست که چاه‌نیمه‌ها نصیب خاصی از بارندگی‌های سنگین چند روز اخیر نداشته‌اند. سخنگوی صنعت آب کشور همچنین دربارهٔ دریاچهٔ ارومیه نیز گفت در اثر بارش‌های بهاره، سطح آب دریاچه نسبت به سال گذشته ۱۰ سانتی‌متر افزایش یافته است، اما بر این موضوع تأکید کرد که دریاچه با شرایط پایداری اکولوژیک فاصلهٔ زیادی دارد.
در معماری پایدار از همسایه‌ها عقب افتادیم
گرم‌شدن کره زمین و تغییرات آب‌وهوایی در سراسر جهان، موجب شده تا بحث‌های زیادی پیرامون اهمیت معماری اقلیمی شکل بگیرد. بسیاری از متخصصان حوزه شهرسازی در جهان معتقدند که توجه به ویژگی‌های اقلیمی در صنعت ساخت‌وساز می‌تواند برخی از مشکلات شهرنشینی و زیست‌محیطی امروزه را حل کند. در این میان، گروهی از معماران ایرانی به الگوبرداری از معماری سنتی ایرانی روی آورده‌اند. به اعتقاد این گروه، معماری سنتی ایرانی می‌تواند درس‌های زیادی برای معماران جوان داشته باشد و به پایداری معماری و شهرسازی ایران کمک کند. وحید قبادیان از جمله معمارانی است که در این حوزه مطالعات گسترده‌‌ای داشته و آثارش در کشورهای مختلف به چاپ رسیده است. او حتی پروژه‌هایی را نیز با الگوبرداری از معماری سنتی یزد و ماسوله در دو دهه گذشته اجرا کرده است. به گفته قبادیان، ساختمان‌های سنتی ایرانی نسبت به ساختمان‌های امروزی از نظر مباحث پایداری بسیار بهتر عمل می‌کردند.
