بایگانی مطالب : روستا
سرخ و ترش؛ ارمغان آفتاب
شراره‌های قرمز و نارنجی آتش «صعف»های خشک‌شده (شاخه‌های خرما) توی منقل گلی دست و پا می‌زدند و جرقه‌های کوچک و بزرگ قرمز کتری روحی سیاه شده را احاطه کرده بودند. «ام‌علی» دوقاشق چای خشک‌شدهٔ چای قرمز را توی قوری کوچک گل‌قرمزی می‌ریزد و گل‌های خشک قرمز روی آب شناور می‌شوند. عکاس دوربینش را روی گل‌های قرمز و پف‌کردهٔ شناور قوری زوم می‌کند. «ام‌علی» لبخندی می‌زند و قوری چینی کوچک را کنار کتری سیاه شده جای می‌دهد. قوری گل سرخ و کتری رویی کنار آتش برافروخته ذغال‌‌های منقل گلی، استکان‌های کمر باریک دور طلایی توی نعلبکی‌های چیده شده، سینی حصیری بافته شده از صعف، صدای نم‌نم باران، بوی کاهگل خیس‌شده از اولین باران پاییزی، حس خوشایندی را به من و همراهانم منتقل می‌کند. ام‌علی توی همه استکان‌ها شکر می‌ریزد. درِ قوری را برمی دارد. عطری خوشایند فضای مضیف را پر می کند .قوری را از منقل گلی برمی دارد، سینی حصیری چای، از استکان‌های شرابی‌رنگ پر می‌شود. مهمانان به وجد می‌آیند. بخاری خوش‌عطر از استکان‌ها متصاعد می‌شود. قاشق‌های کوچک کنار استکان‌ها را برمی‌داریم و نوشیدنی خوشرنگ را هم می‌زنیم. مزهٔ ترش و شیرین دمنوش شرابی‌رنگ، توی مضیف (مهمانخانه) کاه‌گلی روستا، لبخند رضایت را به چهرهٔ مهمانان می‌نشاند. نگاهم به چشم‌های مهربان میزبان گره می‌خورد. می‌پرسم ام‌علی، هر بوته و درختی توی روستاها داستانی دارد، چای قرمز «روستای علوه» در حاشیهٔ اهواز داستان ندارد؟
سبد خالی بیمهٔ روستاییان و عشایر
دولت می‌گوید پوشش صندوق بیمهٔ روستاییان و عشایر روبه‌گسترش است و اما جامعهٔ روستایی می‌گوید برای عضویت در این صندوق یا استفاده از خدمات و مستمری آن باید هفت‌خان رستم را طی کنند. کارشناسان اما موضوع را در چالش‌های ساختاری و اجرا می‌دانند و می‌گویند حتی در تعریف روستا در مقررات مربوط به این قانون نیز چالش وجود دارد که نه مقنن آن را دیده و نه دستگاه متولی اجرا. بسیاری از مشاغلی که روستاییان امروز به آن اشتغال دارند، با وجود اینکه در برنامه‌های کارآفرینی و اشتغالزایی دولت تبلیغ و تشویق می شوند، اما در سبد بیمه جایی ندارند.
برنامه‌ریزی روستایی مدیریت واحد می‌خواهد
اشتغال پایدار تعصبات مخرب را از بین برد
ناهید، جان‌بی‌بی و مرضیه سه نسل از زنان بلوچی هستند که زندگی‌هایشان به‌هم گره خورده است و روزگار بسیاری از زنان مثل خودشان را تغییر داده‌اند. آنها که زمانی فکرش را هم نمی‌کردند که در جایگاه تسهیلگر و کارآفرین، جامعهٔ محلی خود را دگرگون کنند، امروز به درجه‌ای از خودباوری رسیده‌اند که می‌گویند دلشان می‌خواهد نمایندهٔ مجلس شوند. زنان توانمندی که از دل مناطق کم‌برخوردار سیستانوبلوچستان آمده‌اند، روز جمعه در پنلی با عنوان «در یک مسیر زنانه: دربارهٔ توان‌افزایی زنان» که به مناسبت ۱۸ سال فعالیت «بنیاد توسعهٔ کارآفرینی زنان و جوانان» برگزار شده بود، قصهٔ زندگی‌شان را روایت کردند تا نور امید به تغییر را در دل زنان بسیاری روشن نگه دارند.
۱۴ سال شکست در احیای پنبه‌کاری
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است که برنامهٔ جامع تولید پنبه در کشور تدوین می‌شود. این خبر درحالی‌است که از سال ۱۳۷۸ یعنی از زمان تشکیل شورای‌عالی پنبه تاکنون شش طرح با عناوین احیای گندم و طرح جامع کشت گندم در دولت تدوین شده است. براساس آخرین اعلام مجری طرح کشت گندم ۱۱۰ هزار هکتار از اراضی کشور در حال حاضر زیر کشت پنبه می‌رود و عمده نیاز پنبهٔ کشور با قیمت بالای تعرفهٔ گمرکی وارد می‌شود.
چراغ خاموش «متقال‌بافی»
بسیاری از مشاغل سنتی و صنایع هنری ایران با آن قدمت چند هزار ساله که ریشه در آب و خاک و ذهن و قلب تک‌تک ما دارند، این روزها صدای نفس‌های آخرشان را می‌شنویم و می‌روند تا برای همیشه در آلبوم خاطرات و تاریخ ایران جا پیدا کنند و فقط با فهرست طولانی از صنایع دستی فراموش شده ایران روبه‌رو شویم. به فهرست بلندبالای صنایع دستی رو به فراموشی که نگاهی بیاندازیم، انواع و اقسام پارچه‌بافی را می‌بینیم؛ از کارت‌بافی گرفته تا زری‌بافی. همگی هم یک علت اصلی یعنی ورود دستگاه‌های نساجی عریض و طویل و ده‌ها علت فرعی دارند. هنر متقال‌بافی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ هنر پارچه‌بافی از الیاف طبیعی که این روزها در مزایای پوشاک الیاف طبیعی بسیار می‌شنویم.
«آوان» در حصار آهن و مس
سال‌ها قبل وقتی معدن آهن در روستای «آوان» از توابع ورزقان کشف شد، هیچ‌کدام از ۵۰ خانوار روستا نمی‌دانستند اکتشاف در ۳۰۰ متری محل زندگی آنها چه تبعاتی خواهد داشت. آنها سال‌ها بعد که درختانشان خشکید و هوای منطقه خاک‌آلود شد، به مشکلات معدن و بی‌توجهی صاحبانش به این موارد پی بردند و بعد از آن به فکر چندین اثر باستانی افتادند که از قرن‌ها قبل، تاریخ این منطقه را نشان می‌داد و اکتشاف آهن تهدیدی جدی برای آنها بود. هیچ‌کدام اما دلیلی نشد تا فعالیت معدن کم شود و آسیب‌هایش مورد توجه قرار گیرد. آوانی‌ها از مدتی قبل شاهد بررسی و کاوش برای اکتشاف معدن مس در دل روستایشان هستند و حالا می‌پرسند: «با راه‌اندازی یک معدن در دل روستا آیا آوان باید خالی از سکنه شود؟»
دو روایت متناقض از کمبود معلم
این روزها اخبار کمبود معلم از سراسر کشور به‌ویژه شهرهای بزرگ، بیشتر از همیشه شنیده می‌شود. مسئله‌ای که برخی استان‌های کم‌برخوردار سال‌هاست به دلیل شرایط جغرافیایی، زیرساخت‌های ضعیف، فقر و… با آن مواجه هستند. یکی از این استان‌ها سیستان و بلوچستان است. هفته گذشته معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار از کمبود ۱۵ هزار معلم در این استان خبر داده بود. البته داوود گلی، مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش سیستانوبلوچستان درباره این آمار می‌گوید: «این آمار مربوط به امسال نیست و انباشت تاریخی کمبود معلم از سال‌های گذشته است.» او در گفت‌وگو با «پیام ما» کمبود معلم در سال جاری تحصیلی را هم رد کرد. سخنان فعالان اجتماعی و معلمان در این استان اما با ادعای مسئولان آموزش و پرورش تناقض دارد. این همه درحالی رخ داد که وزیر آموزش‌وپرورش در روزهای اخیر در اظهاراتی از کسری۷۹ هزار معلم در کشور خبر داده است.
رگه‌های اعتراض به اکتشاف مس
بعضی از اهالی روستاهای جنوب کرمان می‌گویند ۵۰۰ درخت کوهی قطع شده تا جاده‌ای برای معدن‌کاوی بسازند. اهالی ۱۲ روستای این منطقه که مخالف راه‌اندازی معادن مس هستند، تاکید می‌کنند که «این اول کار است و بررسی منطقه برای راه‌اندازی معدن تازه شروع شده است». آنها به چشم دیده‌‌اند که اهالی روستای «درآلو» که در سی کیلومتری آنهاست در سال‌های اخیر مجبور به ترک اجباری روستایشان شدند و آلودگی‌های گسترده، آب و خاک و زمین را به نابودی کشاند. «محمد کمالی»، رئیس اداره حفاظت محیط زیست جیرفت می‌گوید این منطقه حفاظت‌شده نیست و از آنها استعلامی برای معدن‌کاوی نگرفته‌اند و مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان هم می‌گوید گزارشی از قطع درختان نداشته‌اند و درخواست تازه‌ای برای دریافت مجوز معدن‌کاوی در میان نبوده است. محلی‌ها اما می‌گویند کسی پاسخگو نیست. آنها نمی‌دانند که چه زمانی بهره‌برداری شروع می‌شود و این جاده قرار است راه چند معدن را باز کند. فقط می‌دانند قرارگاه «خاتم‌الانبیا» کار را در دست گرفته اما هیچکس درباره آینده منطقه و وضعیتی که با آن روبه‌رو خواهند شد با آنها جواب نمی‌دهد.
حقابهٔ محیط زیست بیش از ۱۰ میلیارد مترمکعب
اهداف کمی مدیریت منابع آبی در برنامهٔ هفتم مشخص شد
