بایگانی مطالب : فرهنگ
سال خشنودی از زیاد شدن صفرها، سال خشکسالی
اسم پدر من طاهر است
ایرانِ پدیدآورندهٔ جهانشاهی نوروزی
میرجلال‌الدین کزازی معتقد است: ایرانی که من می‌شناسم، چند ایران است. یکی ایران فرمانرانانه است؛ ایرانی که جغرافیای سیاسی کنونی را در آن می‌یابیم، این ایران تنگ‌ترین ایران است. ایران دوم، ایران تاریخی است، چندبرابر پهناورتر از ایران نخستین. ایران تاریخی، ایرانی است که سرزمین‌هایی در آن جای دارند که روزگاری بخشی از ایرانِ بزرگ، ایران هخامنشی، ایران اشکانی و ایران ساسانی بوده‌اند. در رخدادهای روزگار، پاره‌هایی از پیکر این ایران از آن گسسته‌اند. ایران سومین، پهناورترین ایران است و من آن را ایران فرهنگی می‌نامم که هم ایران نخستین را و هم ایران دومین را در بردارد، اما سرزمین‌هایی، پاره‌ای از این ایران هستند که هرگز در شمار سرزمین‌های تاریخی ایرانی هم نبوده‌اند.
درگذشت نی‌نواز «نی‌نوا»
«در تمام دنیا سازهایی چون فلوت و نی وجود دارد و از قدیمی‌ترین سازهایی است که انسان به آن دست یافته است، اما نی هفت‌بند مخصوص ایران است که با زبان، دندان و لب اجرا می‌شود. قدمت این ساز از تار هم بالاتر است، اما شاید آدم عاشقی نبوده که این ساز را به آن مرحله‌ای که باید، برساند؛ این امر به توان ما نوازنده‌ها و آهنگسازان بستگی دارد. نی یک چوب است و تلاش و شخصیت ما نوازنده‌ها می‌تواند ساز را بسازد و اگر کسی چون استاد کسایی نبود، قطعاً این ساز تا به امروز به‌صورت یک موسیقی محلی مطرح می‌شد.» این صحبت‌های «جمشید عندلیبی»، نی‌نواز پیشکسوت است که روز گذشته خبر درگذشتش روی خروجی خبرگزاری‌‌ها رفت و نوشتند که او بر اثر ایست قلبی و در سن ۶۶ سالگی دار فانی را وداع گفته است.
تاثیرات خشکسالی بر محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری
محققی که سینما مدیون او است
«دیوید بوردول»، مؤلف، نظریه‌پرداز و استاد برجستهٔ سینما که به‌دلیل به اشتراک گذاشتن دانش و اشتیاق خود با دوستداران سینما در همه‌جا شهرت داشت، در ۷۶ سالگی درگذشت.
لاشه‌خواری که نماد سعادتمندی شد
|پیام ما| پرندهٔ «هما» که در فرهنگ ایران نماد سعادت و خوشبختی است، همین چندروز پیش شبکه‌های مجازی را قرق کرد. تصاویر و فیلم‌هایی از دیده‌شدن هما در منطقهٔ البرز دست‌به‌دست شد که گویی دیده‌شدن این پرنده موضوع عجیبی است و برخی هم به اشتباه آن را هما نمی‌دانستند و معتقد بودند هما شکل دیگری دارد. انتشار اطلاعات اشتباه و تحریف‌هایی که حتی دربارهٔ اسطوره‌های پیرامون هما منتشر شده است، موجب شد به این پرنده و باورهای اساطیری درباره‌اش نگاهی بیندازیم.
هشدار بیابان‌شدن «دُرگه‌سنگی»
زخم خشکی و بیم از مرگ دریاچه ارومیه کهنه نشده و هر بار دیدن تصاویر بی‌آبی‌اش و آن سفیدی گسترده از نمک، داغ تازه‌ای است. در این شرایط اما چند تالاب در نزدیکی دریاچه هنوز زنده‌اند. یکی از آنها تالاب «درگه‌سنگی» است که در زبان محلی به آن «سیران گولی» هم می‌گویند. تالابی فصلی که کریدور مهاجرت پرندگان مهاجر است و از دو دهه قبل تلاش برای ساخت بزرگراهی در نزدیکی آن شروع شده. این بزرگراه که قرار است نقده را به بناب برساند و مسیر را نزدیک‌تر کند، به نابودی تالاب منجر می‌شود. ساخت این بزرگراه که در دهه‌های گذشته گزارش ارزیابی نداشته و هنوز هم ندارد، تالابی را خشک می‌کند که در فاصلهٔ یک کیلومتری از دریاچه ارومیه در تقلا برای زندگی است و گذر پرندگان مهاجر به آن اتفاقی خوش‌یمن است. تاکنون ساخت پنج کیلومتر از این بزرگراه از سمت بناب عملیاتی شده است و فعالان محیط‌زیست در خردادماه امسال با رأی دادستانی دستور توقف کار را گرفتند. حالا رئیس ادارهٔ تالاب‌های محیط‌زیست آذربایجان‌غربی به «پیام‌ما» می‌گوید: «تاکنون مجوزی برای ساخت جاده صادر نشده است.»
تکذیب قطع درختان پادگان ۰۶
شهریور امسال اعلام شد براساس توافقنامه‌ٔ امضاشده بین ایران و روسیه شهروندان دو کشور می‌توانند بدون ویزا و برای اهداف توریستی در گروه‌هایی از پنج تا ۵۰ نفر برای یک دوره حداکثر ۱۵روزه به هر دو منطقه سفر کنند. اما با گذشت پنج ماه هنوز این توافقنامه برای توریست‌های ایرانی اجرایی نشده است و حالا هم اعلام می‌شود که لغو ویزای گروهی روسیه برای ایرانی‌ها قابل‌اجرا نیست. هرچند که مشکلات در صدور ویزای ورودی به کشور روسیه فقط شامل گردشگران نیست و یک ماه پیش اعلام شد روسیه ویزای رانندگان کامیون‌های ایرانی را هم صادر نمی‌کند و یک هفته است که کامیون‌ها پشت مرز بلاروس در دمای زیر صفر درجه معطل مانده‌اند. اما ماجرای این توافقنامه‌ای که چند ماه است به‌صورت یکطرفه فقط برای گردشگران روسی در حال اجراست و شامل ایرانی‌ها نمی‌شود، چیست؟
معمار نمونه
مدرسهٔ «بوزار» پاریس به‌عنوان یکی از مدارس مهم معماری در دنیا، دانشجویان زیادی را به خود دید که در میان آنان نام معماران ایرانی نیز به چشم می‌خورد. گفته می‌شود از میان ۴۳ دانشجوی ایرانی در این مدرسه، فقط ۲۹ نفر آنان فارغ‌التحصیل شدند۱؛ دانشجویانی که از خود کارنامه موفقی به‌جا گذاشتند و نام یکی از آنان «بهمن پاک‌نیا» بود. معماری که او را با شاخص‌ترین کارش، یعنی طراحی کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران به یاد می‌آورند که حاصل همکاری‌اش با «پرویز مویدعهد» بود. پاک‌نیا سال ۱۳۰۷ در شهر تبریز متولد شد. تحصیلات ابتدایی خود را در این شهر و تحصیلات متوسطه‌اش را در تهران گذراند. سال ۱۳۲۶ وارد دانشکدهٔ هنرهای زیبا شد و مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ معماری با درجهٔ عالی در سال ۱۳۳۲ اخذ کرد. یک سال بعد با بورس تحصیلی دولت فرانسه جهت ادامه تحصیل عازم کشور فرانسه شد و پس از سه سال و نیم، دیپلم دولتی را از مدرسهٔ «بوزار» پاریس و جایزهٔ بهترین دیپلم را سال ۱۹۵۸ از انجمن آرشیتکت‌ها به دست آورد. پروژهٔ دیپلم او توانسته بود درجهٔ «بسیار خوب» را کسب کند. بعد از آن به ایران بازگشت و از سال ۱۳۳۹ و بدو تأسیس دانشگاه ملی ایران در دانشکدهٔ معماری مشغول تدریس شد. او از اولین استادان دانشگاه ملی بود و چند سال بعد که به‌عنوان رئیس دانشگاه انتخاب شد، واحد «ساختمان» را نیز تدریس می‌کرد. پاک‌نیا که بنیانگذاران دانشگاه ملی (شهید بهشتی) بود، سال‌ها در خارج از ایران زندگی می‌کرد. او بیست‌ودوم بهمن‌ماه در پاریس از دنیا رفت و حالا همکاران و دانشجویانش در گفت‌وگو با «پیام ما» از این معمار پیشکسوت یاد کردند.
