بایگانی مطالب : آثارباستانی
ویرانی دومین بیمارستان تاریخی ایران
|پیام ما| تخریب آثار تاریخی تمامی ندارد. همین چندوقت پیش بود که گزارش‌های جدیدی از رشد گلسنگ در میراث جهانی تخت‌جمشید منتشر شد و خبر رسید که سیل و بارندگی‌های اخیر بسیاری از آثار تاریخی را در معرض تهدید قرار داده است. حالا در تازه‌ترین اتفاق مانند بسیاری از موارد مشابه، پای مالک خصوصی در میان است. مالک بیمارستان ثبت‌ملی‌شدهٔ «مسیح» کرمانشاه را تخریب کرد. شهرداری و میراث‌فرهنگی هم زیر بار مسئولیت این تخریب نمی‌روند. هرچند مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کرمانشاه تأکید می‌کند شهرداری با صدور پروانهٔ ساخت، مجوز این اتفاق را صادر کرده است.
وضعیت نگران‌کننده نقش‌برجسته‌های ساسانی
مطالعات کارشناسان مرمت از نگران‌کننده‌بودن وضعیت نقش برجسته‌های ساسانی در نقش رستم بر اثر هوازدگی فیزیکی و شیمیایی در ساختار سنگ آهک خبر می‌دهند.
حال‌وهوای هخامنشی موزهٔ ملی
بالاخره چشم علاقه‌مندان موزه به جنجالی‌ترین آثار تاریخی ایران باز شد. الواح هخامنشی که بازگشتشان از آمریکا به ایران مسیر پرفرازونشیبی را طی کرد، بالاخره در شهریور ۱۴۰۲ با هواپیمای رئیس‌‌جمهوری ایران بازگردانده شدند و روز گذشته به مناسبت روز ملی موزه رونمایی و تا پایان تیر در موزهٔ ملی ایران در معرض نمایش خواهند بود.
دزدی‌های تاریخی
روایت اول: دزد بر سر دار شد شاید این نخستین دزدی موزه‌ای در درازای تاریخ ایران باشد. دزدی‌ای که در کاخ گلستان رقم خورد؛ کاخی که مشهور است به ورسای ایران. گفته می‌شود یک روز سلطان صاحب‌قران از خواب بلند و ارادهٔ همایونی‌اش بر آن شد که در این کاخ موزه‌ای برپا کند. واقعیت این است فرنگ رفتن‌های ناصرالدین‌شاه اگرچه خیر و برکت چندانی برای مردم نداشت، اما پای اولین‌های بسیاری از دنیای مدرن را به ایران باز کرد. قبلهٔ عالم در همان سفر اولش به اروپا شیفتهٔ جایی شد به‌نام موزه. ناصرالدین‌شاه از قدیم‌الایام به رسم پادشاهان پیش‌کش‌های سرزمین‌های دیگر را برای به رخ کشیدن در شمال کاخ نگهداری می‌کرد. این پادشاه هنرمندخوی در دههٔ سی‌ام پادشاهی‌اش فهمید در دنیا برای حفظ این هدایا اقدامات دیگری انجام می‌دهند. پس فرمایش کرد در یکی از تالارهای وسیع عمارت خروجی کاخ گلستان، بین شمس‌العماره و گوشهٔ شمال‌شرقی فضاهایی منطبق با ایده‌های غربی بسازند؛ یعنی موزه، کتابخانه و... . حاج ابوالحسن معمارباشی را هم مسئول اجرای این پروژه کردند.
جست‌وجو در «باباطاهر»
اوایل هفتهٔ پیش مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان اعلام کرد در جریان عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر در روز یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت، یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین کشف شد و روند اجرای عملیات را متوقف کرد. «محسن معصوم‌علیزاده» گفت با توجه به قرار گرفتن خیابان باباطاهر در مرکزی‌ترین و تاریخی‌ترین بافت همدان و پیش‌بینی کشف آثار تاریخی در این مکان، کارشناسان میراث‌فرهنگی از ابتدای اجرای طرح پیاده‌راه‌سازی بر روند اجرای کار نظارت داشتند. عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان سومین خیابان منتهی به میدان مرکزی شهر همدان، دوشنبهٔ هفتهٔ پیش، ۱۰ اردیبهشت‌ماه، با صد میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.
حفظ میراث مکتوب بدون مشارکت مردم ممکن نیست
لایحهٔ تشکیل «سازمان اسناد ملی ایران» در کشور در ۱۳۴۵ خورشیدی ارائه شد و مجلس شورای ملی در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۴۹ خورشیدی، قانون تأسیس این سازمان را تصویب کرد. از آن تاریخ تا ۱۳۹۰، ۱۷ اردیبهشت به‌عنوان روز اسناد ملی بزرگ داشته می‌شد، اما در این سال تصمیم گرفته شد که ۱۹ اردیبهشت همزمان با روز بزرگداشت شیخ کلینی به‌عنوان «روز اسناد ملی و میراث مکتوب» نامگذاری شود. حالا هرچند نهادهای زیادی در زمینهٔ حفاظت از اسناد ملی و میراث مکتوب فعال هستند، اما از نگاه کارشناسان این حفاظت و پاسداشت، مشارکت مردمی هم می‌طلبد.
تصویب عرصه و حریم سه تپه تاریخی در خراسان شمالی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی اعلام کرد که عرصه و حریم ۳ تپه تاریخی در خراسان شمالی تصویب شده است.
تهدید تغییر اقلیم برای میراث فرهنگی
نتایج یک مطالعهٔ جدید از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان می‌دهد تغییراقلیم تا سال ۲۰۵۰ خسارت قابل‌توجهی بر جهان خواهد داشت. این مطالعه شش پیامد عمدهٔ تغییراقلیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده که عبارتند از سیل، خشکسالی، افزایش گرما، طوفان‌های استوایی، آتش‌سوزی‌های جنگلی و بالا آمدن سطح آب دریاها که به تأکید کارشناسان، آسیب جدی بر میراث تاریخی و فرهنگی جهان هم خواهد داشت. همین حالا هم بخشی از سایت‌های تاریخی در کشورهای مختلف در معرض این پیامدها قرار گرفته‌اند و به‌گفتهٔ «بهلول علیجانی»، اقلیم‌شناس، همین حالا هم کشور ما در شرایط بحرانی قرار دارد و پیامدهای آن میراث تاریخی را هم تهدید می‌کند.
ساخت‌وساز در قلعه «اولتان» مجوز ندارد
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل اعلام کرد خبر صدور مجوز ساخت‌وساز در قلعه اولتان صحت ندارد و هیچگونه مجوزی در این محوطه تاریخی صادر نشده است.
خطر شهرک‌سازی روی میراث «دقیانوس»
|پیام ما|«جیرفت» که آن را مرکز حوزه فرهنگی جازموریان در جنوب شرقی ایران می‌دانند، معروف به شهر «دقیانوس» یا به گفته مردم محلی «کلنگی» محوطه بسیار بزرگی است که بیش از 1200 هکتار مساحت دارد. این محوطه در سمت غرب و چسبیده به شهر کنونی جیرفت است که در متون تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده. این شهر آن‌طور که «سیدرسول موسوی حاجی» و «میثم شهسواری» در مقاله «شهر قدیم جیرفت: توضیحی برای روند و چرایی متروک شدن آن با نگاهی به شهر جدید جیرفت» نوشته‌اند؛ مهم‌ترین مرکز شهری در بخش جنوب ایالت کرمان تا دریای پارس در سده‌های آغازین تا میانی هجری بوده است که با نام ولایت جیرفت شناخته می‌شده.
