بایگانی مطالب :
افتخار به خودکفایی گندم با استخراج آب از چاه ۲۵۰ متری
در جریان رقابت‌های انتخاباتی و ارائه برنامه‌های نامزدهای ریاست جمهوری، کشاورزی و محیط زیست مغفول ماند. نظام پیچیده‌ای از مسائل که پس از انتخابات نیز در هیاهوی جذاب گزینه‌های وزارتخانه‌ها گم شده‌اند. رئیس‌جمهوری منتخب اگر چه در تبلیغات خود به تخریب محیط زیست اشاره کرده و در یک برنامه تبلیغاتی نیز گفته بود که خود روستازاده و قائل به توسعه همپای روستا و شهر است اما به نظر می‌رسد غفلت ساختاری از مسائل اقلیمی و ایضا تامین امنیت غذایی چیزی نیست که صرفا با چند مورد گفته دنبال شود. برخی معتقدند که فرآیند تامین امنیت غذایی و تولید محصولات کشاورزی و نظام توزیعی آب در سال‌های اخیر درگیر بحران‌های هراسناکی شده که تا پیش از این سابقه نداشته‌اند. در این میان وجود چشم‌اندازی برای نظام مسائل کشاورزی و توسعه پایدار ضروری است. این مسائل و ضرورت پرداخت به آن‌ها ما را واداشت تا به سراغ «غلامحسین هادی‌زاده رئیسی»، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران و پژوهشگر و فعال صنفی بخش کشاورزی برویم. او اگر چه علوم پزشکی خوانده اما در طول عمر خود بیشتر مشغول کشاورزی بوده و اکنون بیش از سه دهه است که در مطالبات صنفی بخش کشاورزی و پژوهشگر این حوزه در ایران و جهان فعالیت می‌کند. هادی‌زاده در این مصاحبه از عمق پیچیدۀ بحران‌های کشاورزی پرده برمی‌دارد و با بیانی صریح از این می‌گوید که در دهه‌های اخیر نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری حوزهٔ توسعه، هجوم‌هایی اگرچه از سر غفلت اما همه‌جانبه، به بخش کشاورزی ایران وارد آورده است. مشروح گفت‌وگوی «پیام ما» با او را می‌خوانید.
آتش مزارع، خائیز را خاکستر کرد
|پیام ما| آتش زدن مزارع کشاورزی در خوزستان، امر رایجی است. کشاورزان پس از برداشت گندم و جو، باقی‌ماندۀ محصولات که همان کاه و کلش باشد را با اعتقاد به اینکه کشت بعدی سریع‌تر به محصول می‌رسد، آتش می‌زنند. این باور گرچه علمی نیست، تبعات واقعی بر محیط‌زیست و منابع طبیعی دارد. این روزها منطقۀ حفاظت‌شدۀ خائیز درحال سوختن است، زیرا یک کشاورز تصمیم گرفت زمین کشاورزی‌اش را آتش بزند تا سریع‌تر به کشت بعدی و محصول برسد.
آتش در نخلستان‌های سیستان‌وبلوچستان
با شروع فصل تابستان و در اثر گرم‌شدن هوا، نخلستان‌های روستاهای «پوسار» در شهر «خاش» و روستاهای شهرستان «گلشن» در استان سیستان‌وبلوچستان، طعمۀ حریق شدند. اهالی محلی به «پیام ما» می‌گویند که هیچ کمک دولتی به آن‌ها برای اطفاء حریق نرسیده است و خاموش‌کردن نخلستان از عهدۀ آنان خارج است. مسئولان جهاد کشاورزی این استان، به‌عنوان متولی نخلستان‌ها پاسخگو نیستند. اهالی همچنین می‌گویند برآورد خسارت درحال‌حاضر امکان‌پذیر نیست، اما اگر شرایط آب‌وهوا این طور بماند، نخلستان‌های بیشتری خواهد سوخت.
ادعای رشد ۴ برابری حجم آب «دریاچۀ ارومیه»
|پیام ما| خرداد گذشته خبر کاهش ۶۲ سانتی‌متری سطح تراز آب «دریاچۀ ارومیه» از سوی ستاد احیاء دریاچۀ ارومیه، یعنی استانداری آذربایجان غربی در وب‍سایت رسمی این ستاد منتشر و آمار نیز توسط دفتر مطالعات پایۀ منابع آب شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی تولید شد؛ بااین‌حال رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور آن را رد کرد. این‌بار و در فاصلۀ کمتر از یک ماه، وزارت نیرو ادعا کرده است که حجم آب دریاچۀ ارومیه ۴ برابر شده و نوبت گام‌های دیگر اجراست.
محکومیت ۲۰ میلیاردی قاچاقچی پیاز
مدیرکل تعزیرات حکومتی خوزستان از محکومیت ۲۰ میلیارد ریالی قاچاقچی ۳۱ هزار کیلوگرم پیاز خبر داد.
سودای مسکن‌سازی در تالاب «خانمیرزا»
سه چشمه در منطقه‌اند؛ یکی آب سرد، دومی ولرم و سومی گرم! آب هرکدام بخشی از زمین‌های کشاورزی را مشروب می‌کند؛ آن‌هم تنها برای چهار ماه! هشت ماه دیگر آب هدر می‌رود. «محمد حسن‌زاده» فعال محیط‌زیست، می‌گوید که آب باید صرف مشروب‌شدن تالاب خانمیرزا شود. سعید یوسف‌پور مدیرکل محیط‌زیست استان چهارمحال‌وبختیاری هم معتقد است آب را می‌شود به تالاب رساند و آن را احیاء کرد،. در مقابل «خدایار باقری» مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال‌وبختیاری می‌گوید: دربارۀ کدام تالاب حرف می‌زنید؟ نه در اسناد بین‌المللی، نه در اسناد ملی و نه در اسناد استانی تالاب خانمیرزا وجود ندارد!
گشاده‌دستی از جیب «آب» کشور
|پیام ما| پنجم تیرماه و در مناظرۀ زنده میان کاندیداهای ریاست‌جمهوری، «سعید جلیلی» بخشی از برنامه‌های خود را اعلام کرد. او در این برنامۀ زندۀ تلویزیونی گفت: «نُه برنامۀ اجرایی برای روستا از جمله اصلاح الگوی کشت، آبخیزداری، گسترش گلخانه‌ها، یکپارچه‌سازی اراضی، سیستم‌های نوین آبیاری و لای‌روبی قنوات داریم. کشاورز برای بازاریابی محصولات خود نباید مشکل داشته باشد. در ارومیه ۲ میلیون تن سیب تولید می‌شود که این یک فرصت است، نه اینکه کشاورز عزا بگیرد از این تولید چگونه استفاده کند و چگونه به بازار برساند. یک‌سری موانع اداری وجود دارد. باید این فرصت برای روستاییان فراهم شود که با سند منزل روستایی، اراضی کشاورزی، صنایع تبدیلی و حتی ادوات کشاورزی، پروانۀ چاه یا دام‌داری، بتواند وام دریافت کنند.» بااین‌حال او در هیچ‌یک از برنامه‌هایش، اعلام نکرده است که این گشاده‌دستی در توسعۀ کشاورزی، براساس وجود و تأمین چه میزان منابع مانند آب و خاک اتفاق می‌افتد؟ هشداری که سال‌هاست کارشناسان در مورد هدر رفت منابع مهم زیستی کشور مانند آب و خاک می‌دهند، گویا در برنامه‌های آقای جلیلی جایی ندارد. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش در این برنامه‌ها اعلام کرده بود، محصولات کشاورزی می‌توانند به بازار صادراتی وصل شوند که در این صورت درآمد کشاورز بیشتر می‌شود. در سال انقلاب ما، کل صادراتش ۱۳.۵ میلیارد بوده است که ۴۰ سال بعد این صادرات بیش از ۲۳۰۰ میلیارد دلار شده است: «باید محصولات کشاورزی به بازار داخلی و به‌ویژه بازار صادراتی ارسال شود. یک ضعف بزرگ این است که هم اکنون در روستاها محصولات فراوان باغی و کشاورزی است، اما آن‌ها به بازار وصل نیستند.» به نظر می‌رسد توسعۀ پایدار در حلقۀ مشاوران او جایی ندارد.
سالِ حادثه‌خیزِ سیستان‌وبلوچستان
بررسی فهرست در دسترس حوادث و سوانح کشور نشان می‌دهد که مدیریت اطلاعات و مستندسازی حوادث و سوانح، نیازمند تدوین فرآیندی یکپارچه مبتنی بر روش‌های علمی و تعاریف واحد و ثبت دقیق و به‌موقع اطلاعات در راستای کاهش آسیب‌ها و خسارات ناشی از حوادث و سوانح است. همچنین، تحلیل روندها، ثبت نظام‌یافته و یکپارچۀ تجربه‌ها و تدوین درس‌آموخته‌ها، منجر به شناخت علت وقوع حوادث و سوانح، کاهش اثرات ناشی از آن‌ها و ارتقاء کیفیت فرآیند مدیریت ریسک و بحران در کشور خواهد شد. پژوهشگاه سوانح طبیعی کشور با انتشار گزارشی بر این نکات تأکید کرده است و آماری از میزان سوانح طبیعی کشور در سالی که گذشت ارائه داده است. طبق داده‌های این گزارش، سیستان‌وبلوچستان بیشترین میزان خسارت سوانح طبیعی غیر از زلزله و آتش‌سوزی را در سال ۱۴۰۲ تجربه کرده است.
جدال نابرابر ویلاسازی با صنعت چای
«تا چشم کار می‌کند ساختمان است.» این خلاصۀ حرف‌های «حسن افشاری» کارشناس چای دربارۀ وضعیت این روزهای مزارع چای شمال ایران است. او معتقد است کیفیت چای تولیدی افت داشته و همین سبب تغییر ذائقۀ مردم و مصرف بیشتر چای خارجی شده. افشاری در گفت‌وگویی مفصل با «پیام ما» دربارۀ وضعیت چای ایران از تولید تا مصرف، رتبه‌اش در کلاس جهانی و آنچه بر مزارع چای گذشته می‌گوید.
نترسید، واگذار کنید!
به بهانۀ سومین نشست گفت‌وگوهای آبی
