بایگانی مطالب :
سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»
سه چشمه در منطقهاند؛ یکی آب سرد، دومی ولرم و سومی گرم! آب هرکدام بخشی از زمینهای کشاورزی را مشروب میکند؛ آنهم تنها برای چهار ماه! هشت ماه دیگر آب هدر میرود. «محمد حسنزاده» فعال محیطزیست، میگوید که آب باید صرف مشروبشدن تالاب خانمیرزا شود. سعید یوسفپور مدیرکل محیطزیست استان چهارمحالوبختیاری هم معتقد است آب را میشود به تالاب رساند و آن را احیاء کرد،. در مقابل «خدایار باقری» مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحالوبختیاری میگوید: دربارۀ کدام تالاب حرف میزنید؟ نه در اسناد بینالمللی، نه در اسناد ملی و نه در اسناد استانی تالاب خانمیرزا وجود ندارد!
![سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/map.jpg)
پاسخهای محیط زیستی «پزشکیان»
|پیام ما| نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری برای بهبود وضعیت شاخصهای محیط زیستی ایران چه برنامهای دارند؟ برای پاسخ به این پرسش راهبردی، «پیام ما» به نقل از کارشناسان، پنج پرسش را از نامزدها مطرح کرده بود. کمیتهٔ محیط زیست ستاد «مسعود پزشکیان» نخستین ستادی بود که به این پرسش ها پاسخ داده است. «پیام ما» آمادگی دارد پاسخ سایر نامزدها را هم در فرصت باقیمانده منتشر کند.
![پاسخهای محیط زیستی «پزشکیان»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/پزشکیان.jpg)
اولویت اشتباه وزارت جهادکشاورزی
وزیر جهادکشاورزی اعلام کرده است که اولویت این وزارتخانه سهیلگری صدور مجوزها و ایجاد جهش تولید در صید و آبزیپروری در استخرهای دومنظوره است. اما کارشناسان بخش کشاورزی معتقدند این اولویتگذاری اشتباه است و باید مهمترین موضوع در این وزارتخانه، کاهش هدررفت منابع مانند آب، کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و کاهش فرسایش خاک ناشی از کشت و زرع، ایجاد نظام بهرهوری و همچنین جذب سرمایه بهنفع توسعۀ این موارد باشد. همچنین درحالیکه وزارت جهادکشاورزی باید سیاست کاهش تعداد چاههای آب، مجاز و غیرمجاز و کاهش اتکا به منابع آب زیرزمینی را در پیش گیرد، فقط به توسعه و اشتغال در وضع موجود فکر میکند. این درحالیاستکه سال گذشته اتاق اصناف کشاورزی ایران طی بیانیهای، دوازده اولویت بخش کشاورزی کشور را به دولت گوشزد کرده بود، اما به نظر نمیرسد اولویت کشاورزان برای مدیران جهادکشاورزی لحاظ شده باشد.
![اولویت اشتباه وزارت جهادکشاورزی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/پرورش-ماهی.jpg)
بسیاری از پروژههای طرح تعادلبخشی سرانجامی نداشت
تنها پانزده درصد ایران، آبوهوایی مرطوب و نیمهمرطوب دارد و همین شرایط اقلیمی، کشور را با محدودیت منابع آب مواجه کرده است. این منابع محدود نیز، به دلیل رشد جمعیت، برداشت بیشازحد و خشکسالیهای متوالی در چهار دهۀ اخیر، به وضعیت بحرانی رسیده است. از طرحهای ملی و راهبردی بخش آب ایران، طرح ایجاد تعادل بین منابع و مصارف آب در آبخوانها بود، با پانزده پروژۀ اجرایی که در سال ۱۳۸۴ تصویب شد. یکی از این طرحها، طرح احیاء و تعادلبخشی آبهای زیرزمینی است. طرحی که ده سال پیش به تصویب شورایعالی آب رسید و قرار شد نسخهای برای درمان بیآبی ایران باشد. «دکتر نادر علیزاده» مشاور معاون وزیر در امور برنامهریزی معاونت آبوخاک وزارت جهادکشاورزی، در گفتوگویی به بررسی مدیریت مشارکتی در طرح تعادلبخشی منابع آب زیرزمینی پرداخته و از چالشهای آن میگوید.
![بسیاری از پروژههای طرح تعادلبخشی سرانجامی نداشت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/چاه-آب-کشاورزی.jpg)
غول مدفون در کمین سرزمین ایران
نتایج یک مطالعۀ منتشرشده در نشریۀ علمی «ساینس ادونسز» (Science Advances) درخصوص فرونشست و کاهش آبهای زیرزمینی در ایران نشان داد که پمپاژ فزایندۀ آب از سفرههای آب زیرزمینی که عمدتاً برای مصارف کشاورزی انجام میشود، سبب تخریب این سفرهها و فرونشست زمین در ایران شده است. کاهش سالانه ۱.۷ میلیارد مترمکعب از آبهای زیرزمینی ایران باعث شده است که بیشاز سههزار کیلومترمربع از مساحت این سرزمین با فرونشست شدید مواجه شود. این مطالعه نشان داد که علاوهبر جمعیت ۲۵۶ شهر و زیرساختهایی مثل مترو که از فرونشست اثر میپذیرند، یک هزار و ۳۸۰ کیلومتر از خطوط راهآهن بینشهری و هشت فرودگاه ایران نیز در معرض آسیب از این معضل قرار دارند.
![غول مدفون در کمین سرزمین ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/فرونشست-copy.jpg)
تولید روزانه ۵۵ هزار تن پسماند عادی در کشور
آسیب به محیط زیست؛
![تولید روزانه ۵۵ هزار تن پسماند عادی در کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/E3D0DC2B-9946-465C-9291-7B62E65F5A20.jpeg)
تدوین شیوهنامهٔ مدیریت پسماندهای پزشکی
|پیام ما| مسئلهٔ مدیریت پسماند در کشور از ضعف جدی در سطح سیاستگذاری و اجرا رنج میبرد به طوریکه در برخی از مناطق کشور از جمله در استانهای شمالی این مسئله به یک ابرچالش بدل شده است. در چنین شرایطی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به مناسبت فرارسیدن هفتهٔ محیط زیست سیاستهای این سازمان برای غلبه بر مسئلهٔ مدیریت پسماند در کشور را تشریح کرد.
![تدوین شیوهنامهٔ مدیریت پسماندهای پزشکی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/پسماند.jpg)
پیشنهادِ تجدیدنظر در تخصیص آب
|پیامما| بسیاری از کارشناسان بخش آب معتقدند، چالش آب در کشور صرفاً کمیابی فیزیکی آب نیست؛ بلکه ناکامیهای نهادی و سیاسی در مدیریت آب است. بههمیندلیل بازارها میتوانند بهعنوان ابزاری با رویکرد تقاضامحور، برای مدیریت کمیابی آب ایفای نقش کنند. منتقدان بازار آب (که نمونههای موفق بیشماری در جهان دارد) معتقدند بازارها میتوانند بهسبب نبود شرایط و بسترهای سیاسی و نهادی، به مایۀ دردسر نیز تبدیل شوند. بههمیندلیلاستکه، نقش آنها بهعنوان یک راهحل برای بحران آب ابراز تردید میشود. ازاینرو اتخاذ رویکرد چندرشتهای و همیارانه به نقشآفرینی بازارهای آب، میتواند به ارتقای اثربخشی آن کمک فراوانی کند. طبق آمار رسمی وزارت نیرو، از نظر اقتصادی سهم هر مترمکعب آب مصرفی در تولید ناخالص ملی در ایران کمتر از دو دلار است؛ درحالیکه متوسط جهانی هشت دلار به ازای هر مترمکعب است. باتوجهبه این واقعیت و همچنین تمایل دولت به ایجاد بازار آب، اینبار اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران در نشستی مشترک با مدیران وزارت نیرو و فعالان صنعت آب پیشنهاد داده است، بهمنظور مدیریت «ابرچالش آب» اجرای برنامه دَهساله با تکیهبر دو اصل مهم و همزمان مؤثر است: «تجدیدنظر در تخصیص منابع آب موجود با اولویتدادن به تعادلبخشی آبهای زیرزمینی و حقابههای زیستمحیطی» و «افزایش بهرهوری». همچنین اتاق ایران اعلام کرده است که تقویت بازار آب باید بهعنوان اهرمی برای واقعیشدن قیمت آب بهجدیت پیگیری شود.
![پیشنهادِ تجدیدنظر در تخصیص آب](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/مصرف-آب-صنعت.jpg)
بهبود محیط زیست در گرو شکستن انحصار دولت
بحرانهای محیطزیستی در ایران صورتهای مختلفی دارد که هرکدام میتواند منجر به بحرانهای دیگر و بیشتری شوند. بحران آب، پسماند، خشکسالی در حوضههای آبریز مانند زایندهرود و دریاچه ارومیه، آلودگی هوا و فرونشست زمین و... هریک از این بحرانها از نظرگاههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، زیستشناختی و سیاسی قابل بررسی است. آنها راهحلهای پیچیدهای دارند که منوط به نگاهی بینرشتهای، وسیع و غیرخطی هستند.
![بهبود محیط زیست در گرو شکستن انحصار دولت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/eaced4a5b7a7f920.jpg)
جابهجایی «آرادکوه» بی فایده است
«موافق انتقال مرکز دفن و بازیافت پسماند آرادکوه هستم.» این جملهٔ تکرارشوندهٔ استاندار تهران در ماههای اخیر بوده و بارها از موافقت با طرح انتقال و تعیین مکان جدید برای آرادکوه گفته است. آرادکوه در ۱۸ کیلومتری جنوب تهران، نقطهای است که برای سالها محل مناقشه بوده، بوی آن به فرودگاه بینالمللی و حتی مرکز پایتخت هم رسیده و گاز متان تولیدشده از آن در سالهای اخیر توسط ناسا تصویربرداری شده است. نه لندفیل استانداردی دارد و نه کمپوستسازی اصولی در آن انجام میگیرد و همهٔ این موارد دلیلی است تا «مهدی جلیلی قاضیزاده»، دکترای مهندسی محیطزیست با گرایش پسماند از دانشگاه تهران که مدیر پروژهٔ مطالعات جانمایی محل جدید دفن پسماند تهران ست، این جابهجایی را تا زمان حل مشکلات آرادکوه، مسکنی مقطعی بداند. مکان جدید بهگفتهٔ او در مرز استان قم و با فاصلهٔ ۲۸ کیلومتری از آرادکوه است، اما این جانمایی برای سه دههٔ دیگر تهران لازم است و آرادکوه با استانداردسازی میتواند سه دهه مشکل پسماند پایتخت را حل کند و صحبت از جابهجایی فقط استانداردسازی را به حاشیه رانده است. او در حال حاضر عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید بهشتی در پژوهشکدهٔ علوم محیطی است و میگوید مکان جدید هشت تا ۱۰ سال دیگر بهصورت کامل افتتاح خواهد شد.
![جابهجایی «آرادکوه» بی فایده است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/پسماند-آرادکوه.jpg)