ممنوعیت پیاده‌رونشینی در کرمان

بیش از یک ماه است که در برخی نقاط شهر کرمان، بهره‌برداری کافه‌ها و رستوران‌ها از پیاده‌رو با ممنوعیت رو‌به‌روست. شهردار کرمان می‌گوید: «اگر کافه و رستوران‌هایی که برای بهره‌برداری از فضای پیاده‌رو با شهرداری قرارداد داشتند، شئونات را در فضای عمومی رعایت نکنند، شهرداری می‌تواند قرارداد را فسخ کند.» به گزارش «پیام ما» این ممنوعیت بهره‌برداری از فضای پیاده‌روها از سوی اصناف کرمان برای کافه‌ و رستوران‌ها تبدیل به یک شوک بزرگ شده است. رستوران‌ها و کافه‌ها باید در فضای داخلی میزبان مشتری‌هایشان باشند و دیگر فضای آزادی که در دید خیابان باشد، ندارند. دلیل ظاهراً بی‌حجابی‌ است، می‌گویند رستوران‌ها و کافه‌ها ترویج بی‌حجابی می‌کنند، اما متولی این ماجرا شهرداری است. درحالی‌که این اصناف با یک روند قانونی پیاده‌رو را از شهرداری اجاره می‌کنند و رستوران‌ها و کافه‌های زیادی در کرمان از این امکان استفاده می‌کردند و حتی برخی‌ از آنها تنها جایی که داشتند پیاده‌روهای خیابان بود، ولی حالا اجرای قانون حجاب، پیاده‌روها را از این اصناف گرفته است. مشابه این اتفاق اوایل تیرماه برای کافه‌های شهر مشهد افتاد، وقتی که شورای ششم شهر مشهد تصمیم گرفت که فضای بیرونی کافه‌ها را با مصوبهٔ کمیتهٔ عفاف و حجاب جمع‌آوری کند. در ماه اردیبهشت هم گمانه‌زنی‌هایی بود که می‌گفتند جمع‌آوری کافه‌های شهرک اکباتان در تهران با جرثقیل‌های شهرداری، به‌دلیل بی‌حجابی است. اما بعدها شهردار منطقه ۵ دربارهٔ تخریب محیط بیرونی این کافه‌ها توضیح داد که آنها بدون مجوز و در مشاعات شهرک ایجاد شده بودند.

اصل مسئولیت مشترک دربرابر تغییر اقلیم

در دهه‌های اخیر وقوع رخدادهایی مانند ثبت داده‌های دمایی جدید، امواج گرمایی، توفان‌ها و آتش‌سوزی‌ها و افزایش خشکسالی یا به‌عبارتی محسوس‌شدن پیامدهای تغییراقلیم، مردم جهان به‌ویژه دولتمردان را بر آن داشته است تا بر تدوین اصول و قوانین در جهت کاهش سرعت پیشروی این پدیده و تاب‌آوری در مقابل آن و همکاری‌های بین‌المللی تأکید کنند.

اعیانی‌سازی محلات به سود چه کسانی است؟

یکی از مشکلات و چالش‌های شهر‌های امروزی، بافت‌های فرسوده و مناطق ر‌هاشده‌ٔ شهری چه در بافت شهری و چه در حاشیهٔ آنها است که عدم سرزندگی را برای شهروندان به‌دنبال دارد. بافت‌های فرسوده یکی از انواع بافت‌های شهری هستند که به‌دلیل فرسودگی کالبدی و وجود زیرساخت‌های نامناسب از نظر فضایی ناپایدار است و یکی از چالش‌های اصلی پیش روی اکثر شهر‌ها هستند. تخریب بافت شهری امروزه در اکثر شهر‌ها به یک معضل تبدیل شده است و برای حل این معضل، نوسازی‌های شهری از اقدامات مناسب و سازگار برای دخل و تصرف در بافت فرسوده است. یکی از روش‌های مداخله در بافت‌های فرسوده «اعیانی‌سازی» (Gentrification) است که همواره مورد بحث متخصصان شهرسازی و جامعه‌شناسی است و نگرانی‌های اجتماعی و سیاسی بسیاری را با خود به‌همراه دارد. در این مطلب آثار مثبت و منفی رویکرد اعیانی‌سازی را در قالب مورد‌های داخلی و خارجی بررسی خواهیم کرد.

دورخیز برای حمل‌ونقل برقی بدون زیرساخت

شهردار تهران از انعقاد قرارداد تأمین هزار دستگاه خودروی برقی برای پایتخت خبر داده و گفته است که با سه وزارتخانه نیز برای تسهیلات ارائهٔ تاکسی‌های برقی به رانندگان تاکسی رایزنی خواهد کرد. پیش از این، خودروهای هیبرید که همزمان از بنزین و باتری‌های الکتریکی استفاده می‌کردند و نیازی به شارژ مستقیم آنها با استفاده از کابل برق نبود در کشور تردد داشتند اما مشخص نیست آیا منظور شهردار تهران از خودروهای برقی، خودروهای هیبرید قبلی است یا خودروهای تمام برقی. این در حالی است که به نظر می‌رسد هنوز زیرساخت‌های لازم برای تردد بدون دردسر خودروهای برقی در شهر تهران آماده نیست. مواردی مانند جایگاه‌های شارژ خودرو و ارائه خدمات تعمیر و عرضه قطعات یدکی این خودروها هنوز نه فقط در تهران که در سایر شهرهای کشور نیز فراهم نشده است. اگرچه شهرداری تهران اخیراً قراردادی را به امضا رساند که براساس آن، یک شرکت متعهد به ساخت و تحویل ۷۳ ایستگاه شارژ تا شهریورماه در تهران شده است.

رشت، شهر زنده در شب

رشت با اینکه عنوان‌ جهانی «شهر خلاق غذا در یونسکو» را از سال ۱۳۹۴ یدک می‌کشد و سال گذشته هم نامزد ثبت جهانی در حوزهٔ صنایع‌دستی شد، حالا برای کسب عنوان دیگری تلاش می‌کند؛ چند روز پیش بود که «ولی جهانی» مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان از تدوین پروندهٔ ثبت جهانی شهر رشت به‌عنوان تنها شهر زندهٔ ایران خبر داد و گفت که قرار است این شهر شامل میدان شهرداری، سبزه‌میدان، خیابان شریعتی و بخشی از خیابان سعدی با عنوان «مرکز تاریخی رشت» و تنها شهر زندهٔ ایران ثبت جهانی شود. زندگی در رشت اما چطور و چگونه پیش می‌رود؟ و زندگی شبانه چه نقشی در زنده بودن آن دارد؟

باغ‌های تهران در محاق

نابودی هفت هزار هکتار از باغات تهران و تخریب گستردهٔ پارک‌های جنگلی تهران از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶، تنها گوشهٔ کوچکی از تراژدی تلخی است که بر سر ریه‌های حیاتی شهر تهران در مدت ۱۲ سال آمد. پیش از این دوره نیز صدها هکتار از باغات پایتخت تهران قربانی ساخت‌وساز شده بود و تخریب‌ها بعد از سال ۹۶ نیز همچنان با سرعت ادامه یافت.

ابتر ماندن شفافیت در شورای شهر

یکی از موضوعات مهم در چارچوب حکمرانی خوب، شفافیت اطلاعات در مورد مصوبات، دستور جلسات، طرح‌ها و لوایح است. مجامع قانونگذاری منتخب مردم در این موضوع پیشگام هستند و سیستم‌هایی برای شفافیت مصوبات ایجاد می‌کنند. این کار جزء استانداردهای حکمرانی خوب در دنیا است.

طرح «برج باغ» چه بر سر باغات شهر آورد

برخلاف آنچه که شهرداری تهران در سال‌های ادعا می‌کرد، مصوبه برج‌باغ‌ها که با هدف «حفظ باغات تهران» در دست اجرا بود، به نوعی باعث تخریب بخش زیادی از باغات باقی‌مانده در شهر تهران شد؛ آنهم با ابزاری قانونی! بر اساس این مصوبه قرار بود در ۳۰ درصد از مساحت باغ‌ها ساخت‌وساز انجام شود و ۷۰ درصد مساحت باغ باقی بماند.

باغ‌فروشی راه اداره شهر نیست

شهردار تهران بارها گفته «ساخت‌وساز در شهر قفل شده است» و قصد دارد لایحه‌ای جدید برای صدور مجوز ساخت‌وساز در باغات شهر را به تصویب شورای شهر برساند. هنوز کسی از چندوچون دقیق این لایحه خبر ندارد، اما همان مقدار که از مفاد این لایحه به بیرون راه یافته، صدای بسیاری را درآورده است. خیلی‌ها آن را ادامهٔ طرح «برج‌باغ‌ها» در دههٔ ۱۳۹۰ می‌دانند و بعضی می‌گویند که لایحهٔ جدید، ابعاد تخریبی بیشتری نسبت به طرح برج‌باغ‌ها دارد. به‌نظر می‌رسد برخی اعضای شورای شهر هم مخالفتی با آن ندارند. همین شد که برخی اعضای سابق شورای شهر تهران به مطرح شدن این لایحه انتقاد کردند. از آن جمله، «محمد حقانی»، عضو چهارمین دورهٔ شورای شهر و معاون اسبق خدمات شهری شهرداری تهران در دهه ۱۳۷۰ است. با او در دفترش، حوالی چهارراه پارک‌وی تهران به گفت‌وگو نشستیم. جایی مشرف به محلهٔ الهیه که حالا ساختمان‌های بلندمرتبه و گران‌قیمت به‌جای باغ‌های سابق این محله قد علم کرده‌اند. حقانی باغات را «ژن برتر» شهر می‌داند و معتقد است روند تخریب قانونی باغات از زمان طرح برج‌باغ‌ها آغاز شد و «این تهران تفتیده» را روی دستمان گذاشت. او البته نگاه مدیران شهرداری دوره‌های مختلف به مدیریت شهری را در این وضعیت مؤثر می‌داند و می‌گوید «الان شورای شهر یعنی هیچ!» در میان گفت‌وگو هر از گاهی نگاهش به بیرون می‌افتد و برای اشاره به وضعیت تهران، به برج‌های الهیه اشاره می‌کند؛ جایی که تا چشم کار می‌کند، هیچ درخت و باغی دیده نمی‌شود و فقط ساختمان است و برج.

بیم‌وامیدها دربارۀ بافت تاریخی قم

اسفند سال ۱۴۰۱ بود که کمیسیون ماده ۵ موضوع قانون شورای‌عالی شهرسازی و معماری استان قم مصوبه‌ای را اعلام کرد که در آن با انکار کامل محدودهٔ ۳۱۵ هکتاری بافت تاریخی، آن را به ۴۰۰ قطعهٔ پراکنده با حریم قرار دادن یک پلاک مجاور آنها تقلیل داد؛ درحالی‌‌که «مفهوم بافت تاریخی» در چارچوب محلات، گذرها و ساکنان‌ بومی‌شان در یک همبستگی کالبدی و اجتماعی، همواره در منشورهای ملی و بین‌المللی مورد تأکید بوده است. اردیبهشت امسال هم مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در اظهارنظری که «مهر‌» آن را منتشر کرد، در این باره تأکید کرد «محدودهٔ بافت تاریخی شهر قم در سال‌های گذشته توسط معاونت میراث‌فرهنگی تعیین و ابلاغ شده است.» همچنین آن‌طور که «فاطمه داوری» اعلام کرد دربارهٔ مصوبهٔ کمیسیون ماده ۵ قم معاونت میراث‌فرهنگی مخالفت جدی خود را اعلام کرده و اقدامات لازم برای هماهنگی و پیگیری از طریق شورای‌عالی معماری و شهرسازی و لغو مصوبه در حال انجام است.