بایگانی مطالب : آب
زمین در آستانهٔ رکوردزنی جدید
سال ۲۰۲۳ در میان گرمترین سال‌های ثبت‌شده رکورد زد و افزایش دمای سطح زمین تقریباً از آستانهٔ بحرانی ۱.۵ درجهٔ سانتیگراد گذشت. این را روز سه‌شنبه ناظران اقلیمی اتحادیهٔ اروپا اعلام کردند. خدمات تغییراقلیم کوپرنیک، یکی از برنامه‌های اتحادیهٔ اروپا برای پایش شرایط اقلیمی زمین) هم اعلام کرد که تغییراقلیم، باعث تشدید امواج گرمایی، خشکسالی و آتش‌سوزی در سراسر سیاره شده است و دماسنج جهانی دمانی ۱.۴۸ درجهٔ سانتیگراد بیشتر از میزان متوسط دوران پیش از انقلاب صنعتی را نشان می‌دهد.
تاملی دربارهٔ راه‌های عبور از مسئلهٔ کم آبی
مخبر: آب دریا تا اوایل سال آینده به اصفهان می‌رسد
در جلسه بررسی پیشرفت انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی در خصوص بررسی طرح های انتقال آب به ریاست معاون اول رئیس جمهور اعلام شد آب دریا تا اوایل سال آینده به اصفهان و تا پایان دولت به زاهدان می رسد.
درخت‌ها فصل‌ها را گم کردند
درختان برخی باغ‌های کشور به‌ویژه در استان‌های سردسیر کشور مانند آذربایجان‌های شرقی و غربی و برخی نواحی شمال کشور به‌دلیل گرمای غیرمعمول پاییز به بهار زودرس مبتلا شدند و شکوفه داده و جوانه زدند. کارشناسان کشاورزی این پدیده را اثر تغییراقلیم می‌دانند که به‌نظر می‌رسد در سال‌های آتی تشدید نیز می‌شود. باغداران اما نگران ادامهٔ زمستان هستند؛ اگر سرمای ناگهانی از راه برسد، تمام جوانه‌ها خواهد سوخت و در بهار و تابستان نه از شکوفه و جوانه خبری خواهد بود و نه از بار و محصول.
بهار جنگل‌های ایران در زمستان
این پرسش که آیا در سال آینده با طغیان آفت‌ها و بیماری‌ها در جنگل‌های ایران مواجه خواهیم بود یا نه، پاسخ روشنی ندارد. برخی کارشناسان و اساتید جنگل و اکولوژی نگران وضع جنگل‌ها در سال آینده هستند، درحالی‌که گروه دیگری این پیش‌بینی را بدبینانه می‌خوانند و معتقدند تبعات تغییراقلیم به این زودی‌ها خود را نشان نخواهد داد. تنها نکتهٔ مسلم و روشن این است که برخلاف پیش‌بینی‌هایی که در تابستان برای پاییز پربارش شد، پاییز امسال خبری از باران نبودو حتی تا بعد از نیمهٔ دی‌ماه که «چلهٔ بزرگ» هم گذشت، هنوز خبری از برف و باران در سراسر کشور نیست. در جنگل‌ها بسیاری از درختان هنوز خزان نکرده‌اند و در مواردی شاهد شکوفه کردن درختانی مانند ازگیل و ... هم هستیم.
اضطرار تأمین آب شرب
|پیام ما| برخلاف پیش‌بینی‌ها، پاییزی پربارش را پشت سر نگذاشتیم و از طرفی میزان بارندگی در همین چندروز زمستان نیز به‌میزان قابل‌انتظار نبوده است. به‌همین دلیل برای چند شهر در کشور برنامهٔ تأمین اضطراری آب آشامیدنی تعریف شده و در حال اجراست. این را «عیسی بزرگ‌زاده»، سخنگوی صنعت آب کشور، اعلام کرد. هرچند که او تأکید داشت این اقدام به‌معنای وجود بحران نیست، ولی ارزیابی وزارت نیرو چنین است که باید اقداماتی اضطراری انجام شود. او البته از شهروندان خواست تا سعی کنند حداقل ۱۵ درصد در مصرف آب آشامیدنی صرفه‌جویی کنند تا سال کم‌بارش جاری بدون مشکل سپری شود. سخنگوی صنعت آب کشور البته گریزی هم به بحث داغ این‌روزها یعنی «ابردزدی» زد و گفت که چنین موضوعی در مجامع علمی مطرح نشده است.
قرص باران‌زایی اختراع نشده!
دیپلماسی محیط زیستی عقب‌مانده است
«محیط زیست» یکی از محورهای مهم حوزه دیپلماسی به شمار می‌رود و هر سال هم اهمیت آن بیش از پیش روشن می‌شود. از سال ۱۴۰۰ ضعف و انفعال شدید در این حوزه موجب شد تا برخی کشورها با مواضع غیرمرسوم دربارهٔ حقوق ایران اظهارنظر کنند. یک روز طالبان در ازای طلب حقابهٔ ایران از هیرمند، دبه‌های زرد انتحاری به دست گرفت و یک‌بار عراق ایران را به پیگیری مسئلهٔ «زاب کوچک» در دادگاه لاهه تهدید کرد. موضوع اما به این سطح محدود نماند و روسیه برای دوبار در یک سال گذشته تمامیت ارضی کشور ما را برای تحکیم روابطش با جهان عرب، زیر سؤال برد. آنچه در دوسال گذشته از انفعال دیپلماسی نصیب شهروندان ایران شده است، پهنه‌های مشترک آبی و رودخانه‌های مرزی بلاتکلیف است که یا حقابه‌شان تضییع شده و به تشدید وضعیت کانون‌های گرد و غبار خارج از کشور منجر شده است. به نظر می‌رسد برنامهٔ منطقه‌ای و مشترکی میان ایران و همسایگانش برای سازگاری با تغییراقلیم وجود ندارد. مهدی ذاکریان، استاد مدعو دانشکدهٔ حقوق دانشگاه پنسیلوانیا و عضو هیئت‌علمی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، چالش اصلی را در «عقب‌ماندگی» سیاست خارجه کشور می‌داند. او بزرگترین چالش دستگاه دیپلماسی کشور را ضعف علمی و عملی و دور ماندن از فضای حقیقی نظام بین‌الملل به‌جای بسط واقعیت می‌داند که نه‌فقط در مورد آب و محیط زیست بلکه در سایر حوزه‌ها هم مشکل‌ساز شده است.
انتقال آب خلیج‌فارس راه‌حل یا بحران؟
نفی دوبارهٔ سناریوی ابردزدی
|پیام ما| چندروز پس از آنکه برخی چهره‌های سیاسی اظهارنظرهایی دربارهٔ «جنگ اقلیمی» و «دزدیدن ابرهای باران‌زا» مطرح کردند، حالا برخی چهره‌های دیگر دولت از تغییراقلیم و تأثیر آن بر میزان بارش‌ها در کشور می‌گویند. هفتهٔ گذشته «اولین سمینار علمی با موضوع نقش مداخلات منطقه‌ای احتمالی در تغییرات بارندگی کشور» توسط پژوهشکدهٔ محیط زیست و توسعهٔ پایدار و به‌دستور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. سمیناری که علت برگزاری آن «حساسیت افکار عمومی» عنوان شده بود. یک هفته پس از این سمینار و پس از رئیس سازمان هواشناسی، رئیس مرکز ملی هوا و اقلیم، حالا سخنگوی صنعت آب هم کم‌بارشی در کشور را مرتبط با تغییراقلیم عنوان می‌کند.
