بایگانی مطالب : جامعه
طرح زیانبار مجلس برای روستاها
از زمانی که موضوع ساخت یک میلیون خانۀ مسکونی در سال توسط سید ابراهیم رئیسی مطرح شد، دولت و حامیانش در همۀ ارکان کشور، تلاش کردند آن را محقق کنند تا جایی که طی دو سال گذشته برای این تصمیم اجرایی دولت، پای مجلس به ماجرا باز شد. پس از تصویب قانون جهش تولید در مرداد ۱۴۰۰ اکنون کمیسیون عمران مجلس پیگیری طرحی است تا با افزایش اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در روستاها، ساخت‌وساز در روستاهای کشور را افزایش دهد. حالا نه‌فقط کارشناسان حوزۀ اراضی، کشاورزی و مسکن کشور بلکه مرکز پژوهش‌های مجلس نیز این طرح را زیر سؤال برده است. تحلیل کارشناسان می‌گوید این طرح درصورت تصویب می‌تواند منجر به افزایش محرومیت بسیاری روستاها از فضاهای عمومی مانند فضاهای آموزشی، خدماتی و درمانی شود. علاوه‌بر افزایش شکاف سرانۀ برخورداری روستاهای کشور با شهرها، تصویب این لایحه می‌تواند امکان تغییر کاربری اراضی کشور در بخش‌های کشاورزی و خدمات عمومی به مسکونی را به‌شدت افزایش دهد. تغییر کاربری که فقط در حوزۀ روستاها نمی‌مانند بلکه به حاشیۀ شهرها و شهرک‌ها نیز کشیده خواهد شد. این در‌حالی‌است که سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی دستخوش تغییر کاربری می‌شوند و متعاقب آن زیست‌پذیری روستاها با شدت فزاینده کاهش پیدا می‌کند.
میقان؛ تالابی که جهنم شد
دامداران روستای مبارک‌آباد اراک در خاطرشان نمانده چشم چند گوسفند با گزش پشه‌ها نابینا شده، اما در خاطرشان هست که بارها و بارها در میدان دام وقتی افراد فهمیده‌اند که دام برای روستاهای اطراف تالاب میقان و در نزدیکی تصفیه‌خانۀ شهری است، آن دام را نخریدند. می‌گفتند حیوان مریض است و آنها دست از پا درازتر به روستا برمی‌گشتند. اهالی بسیاری از روستاهای اطراف تالاب میقان سال‌هاست با بوی بد تصفیه‌خانه، دسته‌های گستردۀ پشه و خشکی تالاب روبه‌رویند، اما ماجرای آسیب تصفیه‌خانۀ غیراستاندارد گریبان دیگر نقاط کشور را هم گرفته است و در هفتۀ اخیر اهالی روستاهای کچورستاق، امیران، اسلام‌آباد، احمدآباد از توابع اردستان با هجوم مگس‌ها روبه‌رو بوده‌اند. مگس‌هایی که تصفیه‌خانۀ غیراستاندارد و تخلیۀ کودهای شرکت کشاورزی فجر چهارمیل برایشان به ارمغان آورده و حالا زندگی را بر روستاییان تیره و تار کرده است.
آیندهٔ تاریک دریاچهٔ نمک قم
آلودگی هوا امید به زندگی را کم می‌کند
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه آلودگی هوا به‌عنوان دومین عامل مرگ‌های ناشی از بیماری‌های غیرواگیر در جهان شناخته می‌شود، گفت: آلودگی هوا به‌عنوان عاملی شناخته می‌شود که به‌میزان ۱.۸ سال باعث کاهش امید به زندگی در جهان می‌شود.
پایان بلاتکلیفی «آسبادها»
بالاخره نوبت آسبادهای ایرانی هم رسید؛ قدیمی‌ترین آسیاب‌های بادی جهان که قدمت برخی از آنها به قرن چهارم هجری برمی‌گردد و بخش مهمی از تاریخ کشاورزی و مدیریت آب ایران را به خود اختصاص داده‌اند. قرار است این بار پروندۀ یک میراث ارزشمند که نه هنری است و نه تاریخی، بلکه محصول یک تفکر انسان‌ساخت برای سهولت در امر زندگی جامعه بوده است، راهی یونسکو شود. پرونده‌ای که اگر به ثبت جهانی برسد، در حفظ آنها تأثیر قابل‌توجهی خواهد داشت.
تلاش همگانی برای حل چالش آلودگی هوا
نگارش قانون به قصد رفع تکلیف
در ایران ۴۰ مصوبه و قانون در ۵۰ سال قانونگذاری برای حل چالش آلودگی هوا تصویب شده است. با‌این‌حال، پس از نیم‌قرن نه‌تنها آلودگی هوا کاهش نیافته بلکه بر تعداد شهرهای آلوده افزوده شده است. چرا؟ آیا ما همچنان با خلأ قانونی در این زمینه مواجهیم یا در اجرا به مشکل برمی‌خوریم؟ «یوسف رشیدی»، استادیار پژوهشکدهٔ علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی و «بهزاد اشجعی»، کارشناس آلودگی هوا، هر دو مسئله را مهم می‌دانند؛ هرچند در راهکار با هم اندکی اختلاف عقیده دارند.
فریاد نفس‌های به‌تنگ‌آمده
اراکی‌ها وقتی در سال ۱۳۹۲ به‌مدت ۱۸ هفته در میدان باغ ملی این شهر برای رفع آلودگی هوا تجمع کردند و عنوان ثابت‌قدم‌ترین مردم ایران در زمینهٔ اعتراض به مسائل محیط زیستی را به‌دست آوردند، گمان نمی‌کردند یک دهه بعد، در همچنان بر همان پاشنه بچرخد، وضعیت بدتر از گذشته باشد و آنها باز هم مجبور شوند بار دیگر دست به تجمع در باغ ملی بزنند. تجمع آنها در دی‌ماه امسال یک هفته بعد از تجمع گستردهٔ مردم اردکان بود. اردکانی‌ها هفتهٔ ابتدایی دی‌ماه به‌مدت سه روز در خیابان ماندند تا بگویند «اینجا هوا برای نفس نیست.» اینها شرح کوچکی از اعتراضات و تجمعات برای آلودگی هوا تنها در دی‌ماه امسال است. اعتراض و تجمع به آلودگی در خوزستان، اصفهان، تهران، مشهد و بسیاری دیگر از شهرهای کشور چندسالی است که تکرار می‌شود، نتیجه اما تنها تشدید آلودگی، افزایش آمار بیماری و مرگ‌ومیر ناشی از آن و همچنان بی‌توجهی به ابتدایی‌ترین خواست مردم یعنی داشتن هوای پاک بوده است.
«چهل‌بازه» را نجات دهید
شبکهٔ تشکل‌های محیط‌زیستی کشور در نامه‌ای به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، خواستار ورود این کمیسیون به موضوع واگذاری رودخانهٔ «چهل‌بازه» در مشهد مقدس به بخش خصوصی و صدور سند مالکیت برای آن شده است. رودخانه‌ای تاریخی که بسیاری فعالان محیط زیست، تغییرات مالکیت آن در گذر زمان را مشت نمونهٔ خروار در مدیریت وزارت نیرو بر بسترهای آبی و مالکیت آنها از سوی این وزارتخانه می‌دانند. رودخانه‌ای که به‌عنوان پرآب‌ترین سرشاخهٔ «کشف‌رود» شناخته می‌شود و حتی در دوران تیموریان روی آن یک سد ساخته شده است، حالا تبدیل به نخستین رودخانهٔ کشور شده که برخلاف قانون، مالکیت آن «عمومی» نیست و «نخستین رودخانهٔ خصوصی کشور» لقب گرفته است.
دستگیری شکارچی نقابدار هورالعظیم
شکارچی نقابداری که یک ماه پیش تصاویرش از شکار پرنده‌های حمایت شده هوبره در فضای مجازی منتشر شده بود، شناسایی و دستگیر شد.
