پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 2 | برچسب: مدیریت پسماند

بایگانی مطالب برچسب: مدیریت پسماند

زباله‌سوز ۶هزار تنی، بلای جان تهران

درحال حاضر بیش از ۱.۳ میلیارد تن پسماند جامد شهری در سراسر جهان تولید و با توجه به توسعهٔ شهرنشینی و روند رشد جمعیت، پیش‌بینی می‌شود این مقدار در طی سال‌های آینده به‌طرز چشمگیری افزایش پیدا کند. این میزان پسماند، تأثیر قابل‌توجهی در گرمایش جهانی و پدیدهٔ تغییراقلیم دارد. ازاین‌رو، در پژوهشی جدید که توسط پژوهشگران ایرانی به‌همراه پژوهشگران دانشگاه‌های تگزاس و پلی‌تکنیک مادرید انجام گرفته و در ماه اخیر در مجلهٔ energy reports به چاپ رسیده است، برای تخمین میزان انتشار ناشی از مسیرهای متداول مدیریت پسماند جامد شهری از جمله، دفن به‌عنوان اولین راهکار و زباله‌سوز جامد شهری به‌عنوان تکنولوژی قابل‌توجه در کشورهای درحال‌توسعه، مدل محاسباتی جهت تخمین ردپای کربن نیروگاه‌های زباله‌سوز و دفن پسماند، ارائه شده است. در این تحقیق به‌طور خاص به مطالعه و بررسی میزان انتشار دی‌اکسیدکربن در مرکز دفن پسماند آرادکوه تهران و نیروگاه زباله‌سوز سه مگاواتی با ظرفیت پذیرش پسماند ۲۰۰ تن در روز واقع در این مجموعه پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که راه‌اندازی زباله‌سوز شش هزار تنی که در دستورکار است و تاکنون مطالعات محیط زیستی، پیوست سلامت و پدافند غیرعامل نداشته، عواقب جبران‌ناپذیری برای پایتخت به‌همراه می‌آورد.

زباله‌گردی مجاز یا گسترش کار غیررسمی؟

انحصار مدیریت پسماند در لباس جدید

هفتهٔ دوم بهمن «رضا محمدی»، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران ادعا کرد بستر مناسب در حوزهٔ خدمات شهری، رفت‌وروب و تفکیک زباله از مبدأ آماده شده است و با اپلیکیشن «نوماند» همهٔ گره‌های حوزهٔ پسماند رفع می‌شود. آن‌طورکه او گفته بود این اپلیکیشن که پیمانکاران شهرداری را تجمیع کرده، وظیفه دارد به خانه‌ها برود و زبالهٔ خشک را تحویل گرفته و برای تفکیک زباله به آرادکوه برساند. تا به‌این‌ترتیب زباله‌گردی به‌ویژه توسط کودکان، کاهش یابد و اقتصاد مافیای پسماند به‌هم بخورد. محمدی درحالی دربارهٔ «نوماند» که خدمت تازهٔ سوپر‌اپلیکیشن «شهرزاد» است، این سخنان اغراق‌آمیز را به زبان آورد که سال‌های گذشته هم استارت‌آپ‌های فعال بخش خصوصی در این حوزه عیناً مشغول به همین فعالیت بودند، اما نه‌تنها مافیای پسماند باقدرت به کار خود ادامه داد که به‌گفتهٔ فعالان نوآور آن حوزه، شهرداری به‌بهانهٔ تضاد منافع خودش تبدیل به یکی از موانع بزرگ فعالیت آنها شد. اما حالا ظاهراً فعالیت «نوماند»، این استارت‌آپ دولتی، حمایت شهرداری را دارد و آن‌طورکه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران درخواست کرده، باید مجوز ضایعات فروش از درگاه ملی مجوزها حذف شود تا با کمک نیروی انتظامی و بخش حاکمیتی ادامهٔ فعالیت در این فضا ممکن شود.

چرخۀ حیات؛ کاهش ضایعات و استفادهٔ مجدد از منابع

ارزیابی چرخهٔ حیات (LCA) به‌عنوان یک ابزار تحلیلی، پیامدهای ‌محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی یک محصول، فرایند یا سیستم را در کل چرخهٔ حیات آن از استخراج مواد اولیه تا دفع و پایان عمر محصول مورد ارزیابی قرار می‌دهد. این رویکرد جامع‌نگر به تصمیم‌گیرندگان دیدگاهی ارزشمند در مورد پایداری ارائه می‌دهد. با کمی‌سازی تأثیرات سناریوهای مختلف، ارزیابی چرخهٔ حیات، صنایع را به‌سمت شیوه‌های سازگارتر با محیط‌ زیست سوق می‌دهد و رویکردی مبتنی‌بر داده برای صنایع فراهم می‌کند تا بتوانند انتخاب‌های آگاهانه‌ای داشته‌ باشند. این رویکرد با تجزیه و تحلیل اثرات ‌محیط زیستی گزینه‌ها و جایگزین‌های مختلف، به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که راه‌حل‌های پایدار را اولویت‌بندی کنند. این رویکرد در طراحی و تولید محصول، بهینه‌سازی زنجیرهٔ تأمین، صنعت ساختمان و سازه، مدیریت پسماند، صنایع خودروسازی، گاز و پتروشیمی، کشاورزی و انرژی، برچسب‌گذاری و مارکتینگ محصولات کاربرد دارد و در زمینهٔ مدیریت پسماند، ارزیابی چرخهٔ حیات به شناسایی بهترین گزینه‌های پردازش پسماند از لحاظ ‌محیط زیستی و طراحی سیستم‌های مدیریت پسماند و تدوین سیاست‌های اقتصاد چرخشی و کاهش تولید پسماند یاری می‌رساند و ابزاری جامع برای درک اثرات محیط زیستی و اجتماعی محصولات و فرایندهایی است که می‌تواند صنایع و مدیریت پسماند را به‌سمت پایداری هدایت کند.

۸۰ درصد پسماندهای کشور قابل بازیافت است

مدیرکل دفتر پسماند سازمان حفاظت محیط زیست گفت: ۸۰ درصد پسماند‌های کشور قابل استفاده و بازیافت دوباره است در حالیکه همه آنها به صورت سنتی دفن می شوند.

سیل هر روزهٔ شیرابه در شمال

جولان زباله‌ها در استان‌های شمالی بیش از سایر استان‌ها مشکل پسماند را در سال‌های اخیر به رخ کشیده است. بارها اعتراض و تجمع در گیلان و مازندران و پیاده‌سازی طرح‌هایی که همچنان بعد از چند دهه بی‌نتیجه بوده‌اند، مردم در شرایط دشواری قرار دارند و بارها از نبود استراتژی منسجم و مشخص در این حوزه صحبت شده است. «محمد حسینی»، دکتری مدیریت پسماند از مالزی که در سال‌های ۸۳ تا ۸۶ مدیر پسماند استان مازندران بود، در گفت‌وگو با «پیام ما» از فقدان استراتژی می‌گوید. او که در مقطعی مشاور پسماند استانداری مازندران بوده است،‌ وضعیت بحرانی منطقه را متناسب با عملکرد مسئولان نمی‌داند و می‌گوید هرچند از دههٔ ۷۰ زنگ خطر در این زمینه به صدا درآمده، اما تاکنون طنین آن باعث تغییر در عملکرد مسئولان نشده است.

بازیافت نخالهٔ ساختمانی و حفظ منابع‌طبیعی

در ایران میزان بازیافت مصالح ناشی از تخریب کمتر از یک درصد است، در حالی‌که در برخی کشورهای اروپایی مانند هلند ۹۰ درصد، انگلستان ۴۵ درصد و دانمارک ۸۷ درصد است. در ۱۵ کشور اتحادیهٔ اروپا، ۲۸ درصد از ۱۸۰ میلیون تن نخالهٔ تولیدی بازیافت می‌شود.

فاصلهٔ زیاد عملکرد صندوق محیط زیست با قانون

|پیام‌ما| صندوق ملی محیط زیست، یک سازمان غیردولتی وابسته به سازمان حفاظت محیط زیست است که در سال ۱۳۹۳ به‌منظور تأمین مالی و کمک به کاهش انتشــار آلاینده‌ها در طبیعت، جلوگیری از تخریب و تأمین پایداری محیط زیست و تنوع زیستی و تقویت بسترهای مشارکت عمومی و آموزش جامعه در حوزهٔ محیط زیست تأسیس شد. از زمان تأسیس این صندوق نقد و نظرهای بسیاری متوجه عملکرد آن بود و حالا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «بررسی عملکرد صندوق ملی محیط زیست در دولت سیزدهم»، عملکرد این مجموعه را در دولت فعلی زیر ذره‌بین برده است. براساس این گزارش، صندوق ملی محیط زیست در جذب و هزینه‌کرد مؤثر اعتبارات درنظرگرفته‌شده در سه قانون هوای پاک (ماده ۳۳)، قانون مدیریت پسماندها (ماده ۱۲) آیین‌نامهٔ اجرایی و قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور (ماده ۴)، تاکنون نتوانسته موفق عمل کند. همچنین، بررسی عملکرد صندوق در دولت سیزدهم نشــان می‌دهد علی‌رغم برخی اصلاحات صورت‌گرفته و بهبود عملکرد این صندوق نسبت به ادوار گذشته، کماکان با ظرفیت‌های درنظرگرفته‌شده در اسناد برنامه و قوانین بخش محیط زیست، فاصلهٔ جدی دارد و اگر صندوق در آستانهٔ ۱۰سالگی تأسیس آن نتواند از این ظرفیت‌ها استفاده ببرد، به‌مرور از چرخهٔ عملکردی و فرایند اجرایی خارج خواهد شد و شواهد این مسئله در قانونگذاری‌های اخیر مشاهده شده است.