نتایج جستجو برای: محوطه باستانی
جهانی شدن برای «گنجعلیخان» امتیاز نیست
کاروانسرای «گنجعلیخان» همراه با ۵۳ کاروانسرای دیگر ایران ثبت جهانی شد. با وجود اینکه به نظر میرسد این اتفاق، شرایط مناسبی را برای این محوطه تاریخی فراهم کند، اما کارشناسان فرهنگی آن را لزوماً مثبت و منجر به احیا نمیدانند؛ درحالیکه مدیر میراثفرهنگی استان کرمان نیز طی ثبت جهانی پروندهٔ کاروانسراها تغییر کرد و فعالان فرهنگی استان تا همین حالا نمیدانند قرار است دربارهٔ این سایت جهانی چه اقداماتی صورت بگیرد. آنها تأکید میکنند در این مجموعه، گردشگران حتی به یک راهنمای گردشگری مطلع هم دسترسی ندارند و نمیتوان انتظار داشت وضعیت آن نسبت به دورهٔ پیش از جهانی شدن تغییر چندانی داشته باشد.
میراث «غزه» زیر بمباران
هرچند درگیریهای فعلی میان فلسطین و اسرائیل از ۱۵ مهر امسال آغاز شد، اما این درگیریها در تاریخ اتفاق جدیدی نیست؛ درگیریهایی که از نیمههای قرن گذشته (بیستم) آغاز شد و تا کنون ادامه دارد و در همهٔ این دههها، علاوهبر فاجعههای انسانی، منجر به تخریب میراث فرهنگی بسیاری در نوار غزه و فلسطین شده است. در همین روزهای اخیر هم خبر میرسد درگیریهای حال حاضر، تخریب کلیسای تاریخی غزه را بهدنبال داشته است و از سوی دیگر، شورای بینالمللی موزهها (ایکوم) نیز دربارهٔ بیتوجهی به حفاظت از اموال فرهنگی و افزایش احتمالی قاچاق و تخریب اشیای فرهنگی و تاریخی در این منطقه هشدار داده است.
«آوان» در حصار آهن و مس
سالها قبل وقتی معدن آهن در روستای «آوان» از توابع ورزقان کشف شد، هیچکدام از ۵۰ خانوار روستا نمیدانستند اکتشاف در ۳۰۰ متری محل زندگی آنها چه تبعاتی خواهد داشت. آنها سالها بعد که درختانشان خشکید و هوای منطقه خاکآلود شد، به مشکلات معدن و بیتوجهی صاحبانش به این موارد پی بردند و بعد از آن به فکر چندین اثر باستانی افتادند که از قرنها قبل، تاریخ این منطقه را نشان میداد و اکتشاف آهن تهدیدی جدی برای آنها بود. هیچکدام اما دلیلی نشد تا فعالیت معدن کم شود و آسیبهایش مورد توجه قرار گیرد. آوانیها از مدتی قبل شاهد بررسی و کاوش برای اکتشاف معدن مس در دل روستایشان هستند و حالا میپرسند: «با راهاندازی یک معدن در دل روستا آیا آوان باید خالی از سکنه شود؟»
حال مشوش «شوش»
فعالان میراث فرهنگی از تجاوز به حریم میراث جهانی محوطهٔ تاریخی شوش خبر میدهند و اینکه قرار است شورای شهر این منطقه برخلاف ضوابط تعیینشده از سوی میراث جهانی یک ساختمان با ارتفاع غیرمجاز در حریم درجه یک کاخ آپادانا و در ۱۰۰ متری محوطهٔ باستانی بسازد؛ اقدامی که میتواند با واکنش ناظران یونسکو همراه شود. تعرض و پیشروی در حریم شوش اتفاق امروز و دیروز نیست، تقریباً چند سالی است فعالان فرهنگی نسبت به اجرا نشدن ضوابط یونسکو، حفاری و ساختوسازهای غیرمجاز همچنین تجاوز به حریم این منظر تاریخی هشدار میدهند. اما هر بار زخمی تازه بر پیکر نحیف شوش وارد میشود و جامعه محلی به آن توجه کافی نشان نمیدهد. چنانکه به گفته فعالان میراث فرهنگی، مسئولان و متولیان این حوزه نتوانستهاند در شناساندن اهمیت حفظ این میراث و جایگاه جهانی آن به جامعه محلی به خوبی نقش ایفا کنند.
هر جا را میدیدم خون بود
برداشتن غبار جنگ از «موصل»
از اصلیترین ارکان حفظ هویت یک ملت، زنده نگهداشتن گذشته و بافت سازههای آن کشور است؛ ملتی میتواند تمدن و فرهنگ خود را به جهانیان معرفی کند که ابتدا این ظرفیت تاریخی خود را حفظ کرده باشد. به همین دلیل حفظ سبک قدیمی و سنتی حاکم بر هر شهر، میراثی گرانبها از گذشتگان محسوب میشود و اولویت بیشتری نسبت به تبدیل شدن به جامعهٔ مدرن دارد. این درحالیاست که بررسیها نشان میدهد فقط چند کشور اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، هلند و پرتغال گامهای ارزشمندی در احیای بافتهای تاریخی خود برداشتهاند و حتی در ایران با وجود هزاران هکتار از این ظرفیت تاریخی بیش از شش دهه است که بهدلایل مختلف بافتهای تاریخی تخریب شدهاند و آثار باقیمانده نیز در معرض خطر هستند. این درحالیاست که اهمیت حفظ این بناها حالا برای کشورهای خاورمیانه هم چند برابر شده و در همسایگی غربی ایران متولیان حوزهٔ شهری و فرهنگی برای حفظ این میراث دستبهکار شدهاند و یونسکو بزرگترین پروژهاش برای بازسازی بافت تاریخی یک شهر را از همین جا آغاز کرده؛ «موصل» در عراق.
کودکانه شدن فقر به میراثی شدن آن میانجامد
آیین بزرگداشت «روز ملی کودک در ایران؛ کودک، میراثفرهنگی و هویت ملی» به همت پژوهشکده مردمشناسی با مشارکت موزه ملی ایران و گروه پژوهشی هنرهای سنتی در پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری برگزار شد.
تفاهم نجات میراث روی کاغذ ماند
وضعیت فرونشست در محوطهٔ تاریخی «نقشرستم» بحرانی شده و طی چند روز اخیر دوباره نگاهها را به این پدیده جلب کرده است. چند سالی است کارشناسان نسبت به فاجعهبار شدن پدیدهٔ فرونشست و آسیب آن به بناهای تاریخی فارس، یزد و اصفهان هشدار میدهند و حالا گلستان هم به این فهرست اضافه شده است. «نقشرستم» جزء همان بناهایی بود که طی این مدت بههمراه «تختجمشید» و مجموعهآثار تاریخی اصفهان در معرض آسیب شدید ناشی از فرونشست اعلام شده بود. درحالیکه سال گذشته مسئولان وزارت راهوشهرسازی و میراثفرهنگی از امضای یک تفاهمنامه برای رسیدگی به این بحران خبر داده بودند، اما حالا با گذشت یکسال نهتنها این تفاهمنامه به جایی نرسیده که فرونشست هم در حال بعلیدن «نقش رستم» است؛ دو ترک عمیق در این محوطه ایجاد شده که محل تلاقی آنها، بنای اصلی است و یکی از شکافها به دیوارهٔ بنا هم رسیده.