نقش «خوشاب»ها در کنترل سیلاب منطقه مَکُران
۱۸ اسفند ۱۴۰۲، ۲۲:۰۶
ششم اسفندماه سالجاری بود که بهدنبال پیشبینیهای سازمان هواشناسی دربارهٔ ورود یک جبهه بارانزای قوی به جنوبشرقی ایران، بارش ها در سطح گستردهای شروع شد و در نهایت بعد از یک هفته ، سیلاب در مسیر رودخانه باهوکلات و پیرسهراب به پهنهٔ وسیعی از منطقه شهرستان چابهار و دشتیاری رسیده و صدها روستا را به محاصره سیل درآورد. این سیلاب بر اساس برآورد اولیه بیش از ۲ هزار میلیارد تومان به زیرساختهای اصلی منطقه خسارت زده است. پس از وقوع سیلاب وزیر نیرو که در محل وقوع سیلاب حاضر شده بود از انجام مطالعات برای ساخت سه سد مخزنی برای مهار سیلاب سخن گفت.
اما اینکه فقط با احداث سدهای مخزنی و خلق مخازن برای به دام انداختن سیلابهایی که گاهی در این منطقه به وقوع پیوسته و خساراتی به بار آورده میتوان به کاهش یا کنترل پخش سیلاب در دشت دشتیاری امیدوار بود یا نه، موضوعی قابل تامل است.
وضعیت خاص منطقه مَکُران اینگونه است که ارتفاعات کوهستانی در بالادست، ارتفاعات کوهستانی پست در میانهٔ منطقه و دشتهای وسیع مانند دشت دشتیاری در پاییندست و مجاور سواحل دریای عمان قرار دارند. گرچه در منطقهٔ میانی مکران، احداث سدهای مخزنی جدید و یا بهرهبرداری از سدهای موجود مثل سد پیشین، سد زیردان، سد کهیر و سد خیرآباد برای کنترل سیلاب مفید بوده ولی در بالادست سدها اگر عملیات آبخیزداری با احداث بندسارها انجام نشود، مخازن این سدها بعد از چندی مملو از رسوب شده و کارایی خود را از دست میدهند.
یکی از روشهای آبخیزداری خاص که با زیست بوم منطقه همخوان است و میتوان با توسل به مشارکتهای مردمی به طور وسیعی انجام داد؛ «خوشاب» و یا به زبان بلوچی «هوشاب است». این روش با مصالح سنگی بومی قابل اجرا است. با توجه به فقدان اراضی زراعی در مناطق کوهستانی منطقه مکران مانند لاشار، ایرافشان، قصرقند، سرباز و فنوج، احداث بندسارها و خوشابها که منجر به ایجاد یک زمین زراعی حاصل از تجمیع رسوبها خواهد شد، مورد استقبال جوامع محلی هم قرار میگیرد. لذا چنانچه برنامههای وسیعی برای مطالعه و کمک به اجرای این سازههای آبخیزداری از طرف دولت انجام شود هم پذیرش محلی داشته، هم به کنترل رسوب کمک کرده و هم سرعت سیلاب را کاهش داده و زمان تمرکز سیلاب را هم از بالادست حوضه آبریز کاهش خواهد داد.
منطقهٔ مکران دارای ۷ رودخانه اصلی به نامهای نهنگ، باهوکلات، کهیر، رابج، سدیچ، جگین و گابریک بوده که در این رابطه وزارت نیرو و ادارهکل آبخیزداری معاونت منابع طبیعی وزارت جهاد کشاورزی باید مشترکا برنامه وسیع و درازمدتی برای احداث بندسارها، سازههای آبخیزداری و خوشابها تدوین کنند. این برنامه میتواند طی یک دورهٔ مثلا ۱۰ ساله، کنترل رسوب و مهار سیلاب را در بالادست حوضههای آبریز این ۷ رودخانه عملیاتی کند. در غیر اینصورت نه تنها خروج این رسوبات ارزشمند از سرزمین ایران به دریا را مشاهده خواهیم کرد بلکه عمر مفید مخازن سدهای موجود و آنها که در آینده احداث میشود هم به شدت کاهش مییابد. فراموش نکنیم که کنترل سیل و رسوب باید از سرچشمه آن یعنی در بالادست حوضهها انجام شود.
برچسب ها:
آبخیزداری، سیل، سیلاب، کشاورزی، منابع طبیعی، وزارت جهاد کشاورزی، وزیر نیرو
پیشنهاد سردبیر
سیاست غیرمنسجم مانع اجرای قانون آب
مطالب مرتبط
مناقشه میان محیطزیست و مدیران استانی چهارمحالوبختیاری بر سر آبگیری سد «باباحیدر» بالا گرفته است
نوشیدن آب از زبالهدان؟
آیندهٔ ایران در گرو مدیریت مطلوب محیط زیست
اطلاعرسانی یک طرفه درباره کابینه آینده
بررسی پرونده هگمتانه در کمیته میراث جهانی یونسکو
گندمکاران هنوز طلبکارند
رییس حفاظت محیط زیست سقز:
۵۳ شکارچی متخلف در سقز دستگیر شد
جنگلهای خامی طعمه حریق شد
ورود کمیسیون کشاورزی مجلس به آتشسوزی جنگلها
ابلاغ برنامه به استانهای غبارخیز
تدوین برنامه ۱۰ ساله مقابله با گردوغبار در ایران
کارشناس ادارۀ کل هواشناسی استان اصفهان پیشبینی کرد:
گرما و آلودگی هوا تا پایان هفته ماندگارند
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید