ستاره حجتی
دبیر آب، انرژی و جامعهٔ محلی
ستاره حجتی
۲۳ بهمن ۱۴۰۲
«کُر» خشک شد
انتشار فیلمی در شبکهٔ مجازی که ماهیان رودخانهٔ کر را در حال خفه شدن و جان دادن در گل‌ولای نشان می‌داد یک‌بار دیگر توجه‌ها را به وضعیت وخیم رودخانه «کُر» در استان فارس جلب کرد. براساس پیگیری و بررسی «پیام ما»، میزان خشکی رودخانه‌ای که تا یک دههٔ گذشته بیش از ۹۰ درصد آب تالاب بختگان را تأمین می‌کرد، به‌حدی است که پل‌های تاریخی احداث‌شده بر این رودخانه به تمامی خارج از آب قرار دارند و همچنین بستر رودخانه در بسیاری نواحی پایین‌دست، سطحی سنگلاخی و خشک شده است. به‌گفتهٔ کارشناسان، سدسازی‌های مکرر و رها نشدن حقابهٔ رودخانه، برداشت بیش از حد از رواناب‌ها و آب‌های سطحی مجاور رودخانه، همچنین کشت روزافزون برنج در حاشیهٔ رودخانه، مرگ تدریجی کر را رقم زده است.
ستاره حجتی
۱۵ بهمن ۱۴۰۲
خشک مثل«آق‌گل»
تالاب آق‌گل ملایر خشک است. از نظر قانون معلوم نیست کدام‌یک از دو استان همدان و مرکزی که تالاب «آق‌گل» درست در مرزشان قرار دارد، باید حقابهٔ این تالاب را تأمین کند. برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های سطحی و رودخانه‌های روان به‌سمت تالاب و آب‌های زیرزمینی به‌شکل فزاینده ادامه دارد. شهریور ۱۴۰۰ در شورای برنامه‌ریزی استان همدان کتابچه‌ای تصویب شد که براساس آن دستگاه‌های اجرایی مکلف بودند اقدامات اولویت‌دار برنامهٔ مدیریت جامع تالاب آق‌گل را اجرا کنند و پیشرفت کار را به اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان گزارش دهند. اداره‌کل محیط زیست همدان اعلام کرده با انجام مطالعاتی با عنوان «مطالعهٔ حوزهٔ آبخیز دریاچه نمک» در حال انجام این طرح است و امیدوار است تابستان آینده طرح به پایان برسد. حقابهٔ تعیین‌شده برای حفظ این تالاب دو میلیون مترمکعب است، اما معلوم نیست این حقابه از کدام محل و استان تأمین شود. تنها عنصر مشخص این میان خشکی تالاب است. بنابه اعلام اداره‌کل محیط زیست همدان سال ۹۸ و پس از سیلاب زمستان ۹۷ و بهار ۹۸، آخرین‌باری بود که آق‌گل پرآب دیده شد.
ستاره حجتی
۱۳ بهمن ۱۴۰۲
اعتراض کشاورزان اروپا به سیاست‌های اقلیمی
اعتراضات کشاورزان اتحادیهٔ اروپا به بروکسل رسید. پنجشنبه صدها تراکتور در مرکز این شهر توقف کردند و کشاورزان از تراکتورها پیاده شدند و به‌سمت پارلمان اروپا تخم‌مرغ پرتاب کردند. رسانه‌های اروپایی می‌گویند بسیاری از کشاورزان در حال حاضر شکایت دارند که سیاست‌های سبزِ آینده ناعادلانه، غیرواقعی و از لحاظ اقتصادی غیرقابل‌تحمل است و درنهایت به شکست منجر می‌شود. این کشاورزان از هزینه‌های بالا و درآمدهای پایین گلایه‌مندند و واردات محصولات غذایی به‌ویژه غلات از اوکراین را مقصر وضع موجود می‌دانند. حالا با فراگیر شدن این اعتراض‌ها در کشورهای یونان، فرانسه، لهستان، بلژیک، آلمان و... کمیسیون اروپا پیشنهاد کرده است واردات کشاورزی از اوکراین از طریق «ترمز اضطراری» محدود شود و کشاورزان برای سال ۲۰۲۴ از تعهد به آیش نگه‌داشتن چهار درصد از زمین‌های خود (با هدف حفظ آب و خاک) درحالی‌که هنوز یارانه‌های اتحادیهٔ اروپا را دریافت می‌کنند، معاف شوند. کشاورزان اروپایی همچنین معتقدند که از اثرات تغییراقلیم بسیار متأثر می‌شوند.
ستاره حجتی
۱۰ بهمن ۱۴۰۲
تدوین لایحه «تغییر اقلیم»
سناریوهای تغییراقلیم آیندهٔ خوشی را از نظر منابع آب و محیط زیست برای کشورمان پیش‌بینی نمی‌کنند. به‌گزارش ۲۰۲۲ هیئت بین دولتی تغییراقلیم (IPCC) ایران از معدود کشور‌هایی است که اقدام مؤثری در سطوح راهبردی، سیاستی و برنامه‌ریزی برای سازگاری با تغییراقلیم انجام نداده است و چنین به‌نظر می‌رسد که دخالت نهاد‌های قانونگذاری و اجرایی کشور به مسئلهٔ سازگاری اقلیمی تنها و مؤثر‌ترین راه برای فائق آمدن بر مشکلات و کاستی‌های موجود باشد و این در‌حالی‌است که پیش‌نویس برنامهٔ هفتم توسعه در این مورد ساکت بود و هیچ سرفصل جداگانه‌ای به آن اختصاص داده نشده است. این‌بار اما وزیر راه‌وشهرسازی اعلام کرده است که لایحه‌ای با عنوان «تغییراقلیم» در دولت تدوین شده است که گسترش اقتصاد سبز، رونق صنایع کم‌کربن و اصلاح الگوی تولید را مدنظر قرار داده است. در حال حاضر جزئیاتی از این لایحه و اینکه قرار است چه زمانی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شود، منتشر نشده است. وزیر راه‌وشهرسازی همچنین بر لزوم اینکه همهٔ پروژه‌های توسعه‌ای کشور باید پیوست محیط زیست داشته باشند، تأکید کرده است.
ستاره حجتی
۸ بهمن ۱۴۰۲
بی‌آب ماندن ۲۵ هزار کشاورز شمال‌شرق
اترک خشک شده است. این صریح‌ترین شکل بیان اتفاقی است که رخ داده است. درحالی‌که از سال ۱۳۷۶ هشدار در مورد وضعیت رودخانهٔ اترک به‌دلیل افزایش بهره‌برداران بخش کشاورزی، توسعهٔ آبزی‌پروری و سدسازی‌های گسترده بیان می‌شد، حالا خبرگزاری‌های کشور از خشک شدن اترک خبر می‌دهد. این خبر درحالی منتشر شده است که بنا به اعلام رسمی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌شمالی، ۸۰ درصد از آورد رودخانهٔ اترک تا سال ۱۴۰۱ کاهش پیدا کرده بود. اکنون رودخانه‌ای خشک شده است که ۲۵ هزار کشاورز در کرانهٔ آن و تا شعاع ۱۱۰ کیلومتری آن، کشت و زرع می‌کردند.
ستاره حجتی
۳۰ دی ۱۴۰۲
طرح زیانبار مجلس برای روستاها
از زمانی که موضوع ساخت یک میلیون خانۀ مسکونی در سال توسط سید ابراهیم رئیسی مطرح شد، دولت و حامیانش در همۀ ارکان کشور، تلاش کردند آن را محقق کنند تا جایی که طی دو سال گذشته برای این تصمیم اجرایی دولت، پای مجلس به ماجرا باز شد. پس از تصویب قانون جهش تولید در مرداد ۱۴۰۰ اکنون کمیسیون عمران مجلس پیگیری طرحی است تا با افزایش اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در روستاها، ساخت‌وساز در روستاهای کشور را افزایش دهد. حالا نه‌فقط کارشناسان حوزۀ اراضی، کشاورزی و مسکن کشور بلکه مرکز پژوهش‌های مجلس نیز این طرح را زیر سؤال برده است. تحلیل کارشناسان می‌گوید این طرح درصورت تصویب می‌تواند منجر به افزایش محرومیت بسیاری روستاها از فضاهای عمومی مانند فضاهای آموزشی، خدماتی و درمانی شود. علاوه‌بر افزایش شکاف سرانۀ برخورداری روستاهای کشور با شهرها، تصویب این لایحه می‌تواند امکان تغییر کاربری اراضی کشور در بخش‌های کشاورزی و خدمات عمومی به مسکونی را به‌شدت افزایش دهد. تغییر کاربری که فقط در حوزۀ روستاها نمی‌مانند بلکه به حاشیۀ شهرها و شهرک‌ها نیز کشیده خواهد شد. این در‌حالی‌است که سالانه حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی دستخوش تغییر کاربری می‌شوند و متعاقب آن زیست‌پذیری روستاها با شدت فزاینده کاهش پیدا می‌کند.
ستاره حجتی
۲۶ دی ۱۴۰۲
ذخایر نفت و گاز را اضافه می‌کنیم
|پیام ما| دولت سیزدهم خودش را پیشرو در اقتصاد غیرنفتی معرفی می‌کند، اما شواهد بر برنامه‌های نفتی او دلالت دارد. حالا مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده است که برای تأمین نیازهای کشور تا صد سال آینده نفت و گاز برداشت خواهد شد. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده این شرکت در تلاش است تا شرایطی فراهم کند که ذخایر نفت و گاز شیل و هیدرات‌های گازی به ذخایر نفت و گاز ایران اضافه شود. همچنین، شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی خبر داده است با شرکت‌های خصوصی قرارداد ۱۰سالهٔ خرید خدمت امضا خواهد کرد. ضمن اینکه دولت در تلاش است تا شرایطی را به‌عنوان تسهیل یا اجارهٔ دکل نفتی با هدف «مردمی کردن اقتصاد کلان» هموار کند. شرایطی که هیچ جزئیاتی از آن اعلام نشده است.
ستاره حجتی
۲۵ دی ۱۴۰۲
توزیع نامنظم سوخت در «نیکشهر»
دولت تصمیم گرفته برای توزیع عادلانه و مدیریت صحیح سوخت در مناطقی که از دسترسی به شبکهٔ گاز شهری و روستایی بی‌نصیب هستند، از یک سامانهٔ یکپارچه که صلاحیت افراد و استحقاق دریافت را براساس موقعیت جغرافیایی تأیید می‌کند، استفاده کند. حالا در مناطقی مانند نیکشهر و روستاهای اطرافش در جنوب سیستان‌وبلوچستان، بسیاری از روستاییان و حتی برخی مناطق شهرنشین امکان ثبت کد پستی ندارند. همین موضوع موجب آشفتگی در دریافت سوخت سهمیه‌ای شده است. با وجود اعلام رسمی مبنی‌بر خودداری از مراجعهٔ حضوری به مراکزی که سابقاً سوخت توزیع می‌کردند، اما نگرانی مردم از زمستان سردِ بدون سوخت، صف‌های طولانی‌ای در انتظار دریافت سیلندر یا سهم نفت سفید درست کرده است. امام‌جمعهٔ نیکشهر نیز در خطبهٔ نمازجمعه این صفوف و انتظار مردم را دور از شأن اهالی نیکشهر اعلام کرده و به سیستم اداری شرکت توزیع فرآورده‌های نفتی این منطقه انتقادهای تندی روا داشته است.