«هرچه اقتصاد آزادتر باشد، کیفیت هوا، آب آشامیدنی و بهداشت، فلزات سنگین و مدیریت پسماند بهتر است. این نتایج از این فرضیه که لیبرالیسم اقتصادی و بازارهای باز با بهبود کیفیت محیط ارتباط دارد را تایید می‌کند. لیبرالیسم اقتصادی ممکن است با تقویت نوآوری‌های فناورانه، تشویق شرکت‌ها به ارائه تعهدات داوطلبانه توسعه پایدار، عملکرد محیط زیست بهتری را رقم بزند.» این گزاره‌ای کاملاً اشتباه است، و در واقعیت امروز جهان، و البته برای آینده کشوری در بزنگاهی تاریخی مانند ایران، کاملاً گمراه‌کننده. این گزاره در مواجهه با سیاست‌های اقتصادی ایران، به‌ویژه در حوزه محیط زیست، عمدتاً با برنشاندن نوعی دوگانه کاذب، یک ساختار اقتصادسیاسی که غیردموکراتیک، ناپاسخگو، مسئولیت‌گریز و غیرشفاف است در مقابل اقتصاد بازار آزاد در کشورهای پیشرفته، که تاریخی سهمگین و پرمسئله را بر دوش می‌کشند، حکم به برتری تام و تمام ساختار بازار آزادی می‌دهد که نتایج ویران‌کننده‌اش در همه ابعاد انسانی و محیط زیستی عیان شده است. در ناعادلانه‌بودن اقتصاد لیبرالی موجود همین بس که طبق گزارش نهاد آکسفام یک درصد ثروتمندان جهان تقریباً دوسوم از کل ثروت جدید ایجاد شده از سال 2020 به این سو را تصاحب کرده‌اند. پیش از این و در طول دهه گذشته، سهم یک درصدی ثروتمندترین افراد از کل ثروت تولیدی حدوداً یک‌دوم بود که نشان می‌دهد نابرابری میان یک درصد و ۹۹ درصد جمعیت جهان افزایش یافته است. بر این باید افزود که بررسی داده‌های پنجاه‌ساله نشان می‌دهد افزایش دما باعث کاهش تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای فقیر و افزایش تولید اقتصادی کشورهای ثروتمندتر شده و تغییراقلیم حرکت به‌سمت کاهش شکاف در نابرابری درآمد بین ثروتمندترین و فقیرترین کشورهای جهان را کند کرده است. موفقیت‌ سیستم مذکور را هم افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، استمرار گرم شدن زمین و افزایش میزان و وسعت فروداشت محیط زیست رد می‌کند.

معماری می‌تواند شهر را برای زندگی آسان‌تر مهیا کند و معماری پایدار هم روشی است برای بهبود زیست در آن. معماری پایدار می‌تواند علاوه‌بر آنکه زیبایی را به شهر می‌آورد، حافظ محیط زیست و آیندهٔ آن باشد. «صمد ذواشتیاق»، فارغ‌التحصیل مهندسی معماری دانشگاه علم و صنعت ایران معتقد است موضوع معماری و پایداری شهرها که از دو دهه قبل در بسیاری از کشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفت، از ابتدا به‌دلیل مسئلهٔ انرژی مطرح شد. ذواشتیاق که در دههٔ ۵۰ تجربهٔ حضور در دو دورهٔ پژوهشی مقطع فوق لیسانس (طرح‌ریزی شهری، دانشکدهٔ هنر‌های زیبا و مرمت ابنیه و شهر، دانشگاه پردیس اصفهان) را در عرصهٔ آکادمیک در چنته دارد؛ طرح مرمت و احیای بنای خانهٔ دکتر شقاقی (موزهٔ نقاشی پشت شیشه)، مدیریت هماهنگی (مدیریت واحد شهرسازی شرکت مشاور) طرح تفصیلی مناطق ۵ و ۶ شهر اصفهان، مدیریت طرح جامع شهرک مجتمع مسکونی کارکنان منطقهٔ پارس جنوبی (عسلویه)، سرپرست دفتر فنی طرح منطقهٔ شهری تهران، مدیریت مرحلهٔ اول طرح اسکان جمعیت استان تهران، عضویت کمیسیون (کمیتهٔ طرح تفصیلی) اداره‌کل برنامه‌ریزی و طرح‌های شهرسازی شهرداری تهران و بسیاری دیگر را هم در کارنامه‌اش دارد. او حالا می‌گوید تا زمانی که مسئلهٔ پایداری در نگاه مسئولان از حالت «لوکس» خارج نشود، به هرکس اجازهٔ ساخت داده نشود و استفاده از انرژی‌های نو جایگزین سوخت‌های فسیلی نشود، نمی‌توان منتظر پایداری در معماری شهرها بود.