اوایل هفتهٔ پیش مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان اعلام کرد در جریان عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر در روز یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت، یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین کشف شد و روند اجرای عملیات را متوقف کرد. «محسن معصوم‌علیزاده» گفت با توجه به قرار گرفتن خیابان باباطاهر در مرکزی‌ترین و تاریخی‌ترین بافت همدان و پیش‌بینی کشف آثار تاریخی در این مکان، کارشناسان میراث‌فرهنگی از ابتدای اجرای طرح پیاده‌راه‌سازی بر روند اجرای کار نظارت داشتند. عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان سومین خیابان منتهی به میدان مرکزی شهر همدان، دوشنبهٔ هفتهٔ پیش، ۱۰ اردیبهشت‌ماه، با صد میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.

|پیام ما| پنج سال پیش در نشست شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی شهرکرد با توجه به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های هنر دستی نمدمالی و قدمت دیرینهٔ این هنر در چهارمحال‌وبختیاری از سوی معاونت صنایع‌دستی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌عنوان «شهر ملی نمد» ثبت شد. از همان زمان پیگیری‌ها برای جهانی شدن این شهر هم مطرح بود و در روزهای اخیر نیز «مهراب محمدی»، معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال‌وبختیاری، از تلاش برای کسب عنوان شهر جهانی نمد در شهرکرد خبر داد و اعلام کرد برای دستیابی به این عنوان باید مراحلی طی شود که عملیاتی شدن آن در استان وارد فاز اجرا شده است.

|پیام ما| سفر استانی رئیس‌جمهوری به قم‏، در روز پایانی هفتهٔ گذشته (پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت) با حضور معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی یک‌بار دیگر نگاه‌ها را به بافت تاریخی قم متوجه کرد. «جواد واحدی» در این بازدید از نزدیک روند ساماندهی و مرمت بافت تاریخی شهر قم را بررسی کرد و با تعدادی از مغازه‌داران و افراد ساکن در این منطقه به گفت‌وگو پرداخت. این بازدید و صحبت‌ها در شرایطی است که سال گذشته کارزار «نجات بافت تاریخی قم» شکل گرفت تا مطالبهٔ مدنی برای جلوگیری از تخریب این بافت اتفاق بیفتد. از سوی دیگر فعالان میراث فرهنگی معتقد بودند در ساماندهی بافت تاریخی قم تأکید بر حفظ دانه‌های تاریخی است، درحالی‌که بافت‌های تاریخی، مجموعه‌ای از گذرها، کوچه‌ها، خانه‌ها، مساجد، مکتب‌خانه‌ها، طاق‌ها و ساباط‌ها، سرمایه‌ٔ فرهنگی به‌شمار می‌روند و محافظت از آنها حفظ دو دیدگاه حفظ تمدن و توسعهٔ اقتصاد گردشگری، مفید است.

سیر نشدن از تماشای درها و پنجره‌های مساجد قدیمی مثل مسجد نصیرالملک شیراز یا زیبایی خیره‌کنندهٔ منبرهای چوبی به لطف هنر گره‌چینی چوب است؛ آنجا که شکل‌های هندسی با آهنگی یکنواخت و نظمی حساب‌شده کنار هم چیده می‌شود. گره‌چینی چوب که با کنار هم قرار گرفتن قطعات کوچک چوب ایجاد می‌شود، هنری است که این روزها حال خوشی ندارد و چنان در سراشیبی فراموشی است که کمتر هنرمندی سراغی از آن می‌گیرد.

سال گذشته از ۱۲۶ بنای تاریخی که برای مرمت و احیا به مزایده گذاشته شد، حدود ۴۶ بنا به سرمایه‌گذاران خصوصی واگذار شد. امسال قرار است ۱۰۰ بنای تاریخی بار دیگر به مزایده برود. اما سطح پایین مشارکت مردم در حفظ و احیای بناهای تاریخی همواره محل بحث بوده است. مدیرعامل صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی عوامل مختلفی را دراین‌باره مطرح می‌کند و می‌گوید بعضی شهرداری‌ها بزرگترین مانع برای این اقدام هستند: «واقعیت دیگر این است که میزان حمایت به استان‌ها بستگی دارد.»

فرونشست زمین یک موضوع گسترده در سطح جهانی و دغدغهٔ مهم در این باره، آسیبی است که برای بناهای تاریخی وجود دارد. ایران در میان پنج کشور اول جهان قرار دارد که هم بیشترین میانگین فرونشست و هم بیشترین وسعت مناطق تحت‌تأثیر این پدیده در آن رخ داده است. نکتهٔ مهم اینکه فرونشست تنها بحران زمین‌شناسی است که قابل برگشت نیست و اگر آبخوان از بین برود، بیابان تشکیل می‌شود. چیزی شبیه کویر لوت که بارندگی دارد، اما آب در آن نفوذ نمی‌کند یا رودخانهٔ شیراز که آب به کف آن نفوذ نمی‌کند و در برابر بارش‌ها سیلاب راه می‌افتد. به همین دلیل اقدامات مختلفی در سطح جهانی برای مقابله و جلوگیری از فرونشست زمین در حال انجام است، اما به تأکید متخصصان هنوز این سیاستگذاری‌های نوین در کشور ما جای خود را باز نکرده. البته به‌گفتهٔ «علی بیت‌اللهی»، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کلید استفاده از فناوری نوین برای کاهش اثرات بحران‌های طبیعی از جمله فرونشست بر بناهای تاریخی در کشور زده شده است و این امیدواری وجود دارد که با تأمین بودجه بتوان براساس اولویت خطر فرونشست در سایت‌ها و بناهای تاریخی، کاهش آسیب‌ها را رقم زد.

بارش‌های بهاره و سامانه‌های بارشی که از نیمهٔ فروردین وارد کشور شده، به‌طور پیاپی در نیمهٔ جنوبی و جنوب‌شرق کشور منجر به سیلاب‌های خسارت‌زا شده است. سامانهٔ اخیر موجب ایجاد خسارت بالا در استان خراسان‌جنوبی به‌ویژه در منطقهٔ «زیرکوه» شده است که علاوه‌بر مسدود کردن مسیرهای دسترسی، آزمون سراسری کنکور در این منطقه را هم تحت‌تأثیر قرار داد. پس از این استان، اصفهان نیز تحت‌تأثیر شدید این بارش‌ها دچار رانش در برخی روستاها شده است. گزارش دقیقی از خسارت هیچ‌یک از یازده استان متأثر از سیل ارائه نشده است. هشدارهای هواشناسی و آماده‌باش دستگاه‌های اجرایی برای کاهش خسارت‌های احتمالی ادامه دارد.