نتایج جستجو برای: باستانشناسان
فصل پنجم کاوش «قلعه کرد» در مردادماه
نام «قلعه کرد» مدتی است با «نئاندرتال»ها گره خورده، اما پیش از اینکه کاوش در این غار باستانی ما را به یک دندان شیری برساند که حضور انسان «نئاندرتال» در ایران را تا ۱۷۵هزار سال پیش تخمین بزند، این غار در میان غارنوردان حرفهای شناخته شده بود. غار «قلعه کرد» در دهستان حصار شهرستان آوج استان قزوین در ۲۰ کیلومتری برجهای دوگانهٔ خرقان ۲۵ اسفند ۱۳۹۵ با شمارهٔ ۳۸۳ در فهرست آثار طبیعی ملی ایران به ثبت رسید. قدمت این غار به دورهٔ «الیگو-میوسن» و دوران سوم زمینشناسی میرسد که تا ۴۰ میلیون سال پیش تخمین زده میشود. اما اینکه این غار چگونه یکی از محوطههای مهم باستانشناسی شد، روایت جالبی دارد که سرپرست تیم باستانشناسی و کاوش در «قلعه کرد» آن را در گفتوگو با «پیام ما» توضیح میدهد.
سفری باشکوه به تاریخ
روز جهانی موزه از آن روزهایی است که موزههای سراسر دنیا با ارائه تخفیف و برگزاری رویدادهای متنوع مردم را تشویق به حضور در موزهها میکنند. موزهداران ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و میکوشند به نوبه خود گامی در جهت افزایش سطح آگاهی تاریخی مردم ایرانزمین و بیشتر آشنا ساختن ایشان با میراثفرهنگی سرزمین عزیزمان بردارند. با آنکه همیشه بحث درباره کیفیت موزهها وجود داشته و دارد؛ اما جایگاه موزهها نسبت به دو دهه گذشته تغییر چشمگیری کرده است و تعداد بازدیدکنندگان موزه از نظر کمی رشد قابلتوجهی پیدا کردهاند. استقبال مردمی در تعطیلات نوروز نشان میدهد امروزه موزهسازی و موزه گردی یک امر فرهنگی مهم در کشور محسوب میشود. در واقع موزهها ابزار مهمی برای تبادل و غنیسازی فرهنگها، توسعه درک متقابل، همکاری و صلح بین مردم هستند به همین دلیل از سال ۱۹۷۷، شورای بینالمللی موزهها - ایکوم روز ۱۸ می (در تقویم شمسی ۲۸ اردیبهشت) را بهعنوان روز جهانی موزه نامگذاری کرده است. هدف از برگزاری روز جهانی موزه، افزایش آگاهی در این زمینه است؛ اما بهتر است در چنین روزی از کدام موزهها دیدن کنیم؟ ویژهنامه پیام ما به بهانه روز جهانی موزه، به سراغ گروه موزههای دفینه رفته است. بازدید از موزههای این گروه بهمثابه سفری باشکوه به تاریخ است.
دزدیهای تاریخی
روایت اول: دزد بر سر دار شد شاید این نخستین دزدی موزهای در درازای تاریخ ایران باشد. دزدیای که در کاخ گلستان رقم خورد؛ کاخی که مشهور است به ورسای ایران. گفته میشود یک روز سلطان صاحبقران از خواب بلند و ارادهٔ همایونیاش بر آن شد که در این کاخ موزهای برپا کند. واقعیت این است فرنگ رفتنهای ناصرالدینشاه اگرچه خیر و برکت چندانی برای مردم نداشت، اما پای اولینهای بسیاری از دنیای مدرن را به ایران باز کرد. قبلهٔ عالم در همان سفر اولش به اروپا شیفتهٔ جایی شد بهنام موزه. ناصرالدینشاه از قدیمالایام به رسم پادشاهان پیشکشهای سرزمینهای دیگر را برای به رخ کشیدن در شمال کاخ نگهداری میکرد. این پادشاه هنرمندخوی در دههٔ سیام پادشاهیاش فهمید در دنیا برای حفظ این هدایا اقدامات دیگری انجام میدهند. پس فرمایش کرد در یکی از تالارهای وسیع عمارت خروجی کاخ گلستان، بین شمسالعماره و گوشهٔ شمالشرقی فضاهایی منطبق با ایدههای غربی بسازند؛ یعنی موزه، کتابخانه و... . حاج ابوالحسن معمارباشی را هم مسئول اجرای این پروژه کردند.
خطری که متوجه آرامگاه خشایارشا است
بارانهای اخیر حفرهای بزرگ در پاییندست آرامگاه خشایارشا ایجاد کرده که در ادامه به یک شکاف طولی در محوطه نقش رستم منجر شده است. با این وجود، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید معتقد است آنچه در پیرامون آرامگاه پنجمین شاه هخامنشی رخ داده، بیشتر فروشُست بوده و راه چاره دارد.
جستوجو در «باباطاهر»
اوایل هفتهٔ پیش مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان اعلام کرد در جریان عملیات پیادهراهسازی خیابان باباطاهر در روز یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت، یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین کشف شد و روند اجرای عملیات را متوقف کرد. «محسن معصومعلیزاده» گفت با توجه به قرار گرفتن خیابان باباطاهر در مرکزیترین و تاریخیترین بافت همدان و پیشبینی کشف آثار تاریخی در این مکان، کارشناسان میراثفرهنگی از ابتدای اجرای طرح پیادهراهسازی بر روند اجرای کار نظارت داشتند. عملیات پیادهراهسازی خیابان باباطاهر بهعنوان سومین خیابان منتهی به میدان مرکزی شهر همدان، دوشنبهٔ هفتهٔ پیش، ۱۰ اردیبهشتماه، با صد میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.
هجمه علیه میراثفرهنگی جدی است
|پیام ما| هفتهٔ میراثفرهنگی در پیش است و «مصطفی دهپهلوان»، رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، به همین بهانه در نشست خبریای که روز یکشنبه، ۲۳ اردیبهشت برگزار شد، گزارشی از عملکرد پژوهشگاه و همچنین برنامههای پیش روی این نهاد ارائه کرد. همکاری و تعامل با استانها، تعهد به پیوست فرهنگی و تاریخی پروژههای عمرانی و همچنین ارتقای علمی پژوهشگاه مهمترین نکاتی بود که دهپهلوان در این نشست مطرح کرد.
نمایش مجموعهای از جنوب شرق ایران در کرمان
مجموعه آثاری از تمدن جنوب شرق ایران از موزه به ملی به استان کرمان منتقل و به نمایش گذاشته شده است.
خطر شهرکسازی روی میراث «دقیانوس»
|پیام ما|«جیرفت» که آن را مرکز حوزه فرهنگی جازموریان در جنوب شرقی ایران میدانند، معروف به شهر «دقیانوس» یا به گفته مردم محلی «کلنگی» محوطه بسیار بزرگی است که بیش از 1200 هکتار مساحت دارد. این محوطه در سمت غرب و چسبیده به شهر کنونی جیرفت است که در متون تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده. این شهر آنطور که «سیدرسول موسوی حاجی» و «میثم شهسواری» در مقاله «شهر قدیم جیرفت: توضیحی برای روند و چرایی متروک شدن آن با نگاهی به شهر جدید جیرفت» نوشتهاند؛ مهمترین مرکز شهری در بخش جنوب ایالت کرمان تا دریای پارس در سدههای آغازین تا میانی هجری بوده است که با نام ولایت جیرفت شناخته میشده.