«تبدیل مواد خام از خاک به ساختمان»؛ این ایده‌ای است که بسیاری از معماران آمریکای لاتین از آن استقبال می‌کنند و نشان می‌دهد که کمبود منابع اگرچه می‌تواند دلهره‌آور باشد، اما همچنین فرصتی مناسب برای خلاق‌بودن است. استفاده از مواد استخراج‌شده از خاک محلی هدفی دوگانه دارد. در یکسری از مناطق، استفاده از مواد محلی است زیرا مواد صنعتی مانند بتن و فولاد گران تمام می‌شود. همچنین اغلب به حمل‌و‌نقل در مسافت‌های طولانی نیاز دارند و به هزینه آنها می‌افزاید. از نظر محیط زیستی، استفاده از منابع محلی، نیازهای حمل‌و‌نقل و انتشار کربن را کاهش می‌دهد که در نوع خود تلاشی برای پایداری است.

|پیام ما| جهان تغییر کرده و پذیرش این واقعیت دیگر یک انتخاب نیست؛ بلکه راهی است برای بقا. الگوهای بارندگی، دوره‌های خشکسالی و... همه در حال نوسان است. در این شرایط موضع انکار بسیاری از کشورها، از جمله برزیل، به موقعیت‌های فاجعه‌باری، مانند آنچه که اخیرا اتفاق افتاده، منجر شده است.

زمانی که این مطلب را می‌خوانید با پلاستیک‌های مختلفی احاطه شده‌اید. حضور آنها در اطرافتان تصادفی نیست. در واقع تطبیق‌پذیری پلاستیک باعث شده که کاربردهای مختلفی داشته باشد. بادوامی، سازگاری و آسانی برای تولید؛ ویژگی‌های پلاستیک است که به گفته سازمان ملل موجب شده، معادل ۲ هزار کامیون زباله در سال تولید شود. ساختمان‌‌سازی هم مستثنی از این قضیه نیست. در ساختمان‌ها پلاستیک در همه مواد مختلف وجود دارد که همین موضوع بر بحران‌های محیط زیستی می‌افزاید. به همین منظور، جست‌وجوی جایگزین‌های بدون پلاستیک می‌تواند مسیری را مشخص کند که در آن معماری به تدریج خود را از این مواد آلاینده جدا و راه‌حل‌های پایداری را ترویج کند؛ مسیری که در نهایت به حفظ محیط زیست ختم می‌شود.

باغ ایرانی از دیدگاه پژوهشگران همواره مورد توجه بوده است و محققان دیدگاه‌های متفاوتی در مورد آن ارائه کرده‌اند. گروهی رویكرد عارفانه به باغ ایرانی دارند و آن را فضایی معنوی و بازنمایی از بهشت روی زمین دانسته‌اند و گروه دیگر با رویكردی مادی، آن را فضایی زمینی، مادی و لذت‌جویانه تلقی كرده‌اند. این نوشتار بدون تأیید یا رد نظرات دو گروه مذكور، خوانشی معمارانه از باغ را دنبال می‌کند و می‌کوشد در چارچوب مبحث فضای تهی(خالی) نظام فضایی باغ ایرانی را تحلیل کند.

|پیام ما| در سال ۲۰۲۰ و در بحبوحه موج اول قرنطینه‌ها پس از همه‌گیری کووید، شهرداری آمستردام برای عبور از این بحران، استراتژی خود را اعلام کرد؛ پذیرش مفهوم «اقتصاد دونات». این مدل را «کیت راورث»، اقتصاددان بریتانیایی توسعه داد و از طریق کتاب او با عنوان «اقتصاد دونات: هفت راه برای فکر کردن مانند یک اقتصاددان قرن بیست‌ویکمی» در سال ۲۰۱۷ رایج شد. در این کتاب، «راورث» استدلال می‌کند که هدف واقعی اقتصاد نباید برابر با رشد باشد. در عوض، هدف این است که راهی برای ایجاد تعادل بین تأمین نیازهای همه افراد برای داشتن یک زندگی خوب و در عین حال محدودکردن تأثیر انسان‌ها بر محیط زیست پیدا کنیم. آمستردام هم از این رویکرد استفاده کرد: ارائه یک زندگی باکیفیت برای همه بدون اعمال فشار اضافی بر روی کره زمین.

گرم‌شدن کره زمین و تغییرات آب‌وهوایی در سراسر جهان، موجب شده تا بحث‌های زیادی پیرامون اهمیت معماری اقلیمی شکل بگیرد. بسیاری از متخصصان حوزه شهرسازی در جهان معتقدند که توجه به ویژگی‌های اقلیمی در صنعت ساخت‌وساز می‌تواند برخی از مشکلات شهرنشینی و زیست‌محیطی امروزه را حل کند. در این میان، گروهی از معماران ایرانی به الگوبرداری از معماری سنتی ایرانی روی آورده‌اند. به اعتقاد این گروه، معماری سنتی ایرانی می‌تواند درس‌های زیادی برای معماران جوان داشته باشد و به پایداری معماری و شهرسازی ایران کمک کند. وحید قبادیان از جمله معمارانی است که در این حوزه مطالعات گسترده‌‌ای داشته و آثارش در کشورهای مختلف به چاپ رسیده است. او حتی پروژه‌هایی را نیز با الگوبرداری از معماری سنتی یزد و ماسوله در دو دهه گذشته اجرا کرده است. به گفته قبادیان، ساختمان‌های سنتی ایرانی نسبت به ساختمان‌های امروزی از نظر مباحث پایداری بسیار بهتر عمل می‌کردند.

ترانه یلدا معمار و شهرساز در گفت‌وگو با «پیام ما» جریان معماری ایران را نقد کرد

معماری سنتی ایران چگونه به اقلیم توجه می‌کرد؟