|پیام‌ما| گرچه آمار دقیقی دربارهٔ تعداد افراد معلول در کشور وجود ندارد، اما تخمین زده می‌شود حدود ۱۰ درصد جمعیت یعنی هشت میلیون نفر دچار معلولیت باشند؛ هشت میلیون نفر نیازمند مناسب‌سازی محیط زندگی و البته در دسترس بودن فضاها از جمله فضاهای گردشگری هستند. آماری که مسئولان را هم مجاب کرده است تا یک میز با عنوان «گردشگری دسترس‌پذیر» در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی راه بیندازند و فکری به حال دسترسی گردشگران معلول به اماکن گردشگری و میراثی کنند. حالا یک سال از تشکیل این میز گذشته و نخستین سمینار تخصصی گردشگری دسترس‌پذیر ویژهٔ فعالان و راهنمایان گردشگری اسفند سال گذشته و دومین سمینار هم خرداد امسال برگزار شد. آن‌طور که یک فعال اجتماعی در حوزهٔ معلولیت می‌گوید، سال‌های سال است موضوع مناسب‌سازی در جامعهٔ ایران مورد غفلت واقع شده، اما در سال‌های اخیر مطالبه‌گری‌های صورت‌گرفته اوضاع را بهتر کرده است.

کاروانسرای «گنجعلی‌خان»‌ همراه با ۵۳ کاروانسرای دیگر ایران ثبت جهانی شد. با وجود اینکه به نظر می‌رسد این اتفاق، شرایط مناسبی را برای این محوطه تاریخی فراهم کند، اما کارشناسان فرهنگی آن را لزوماً مثبت و منجر به احیا نمی‌دانند؛ درحالی‌که مدیر میراث‌فرهنگی استان کرمان نیز طی ثبت جهانی پرونده‌ٔ کاروانسراها تغییر کرد و فعالان فرهنگی استان تا همین حالا نمی‌دانند قرار است دربارهٔ این سایت جهانی چه اقداماتی صورت بگیرد. آن‌ها تأکید می‌کنند در این مجموعه، گردشگران حتی به یک راهنمای گردشگری مطلع هم دسترسی ندارند و نمی‌توان انتظار داشت وضعیت آن نسبت به دورهٔ پیش از جهانی شدن تغییر چندانی داشته باشد.

هرچند درگیری‌های فعلی میان فلسطین و اسرائیل از ۱۵ مهر امسال آغاز شد، اما این درگیری‌ها در تاریخ اتفاق جدیدی نیست؛ درگیری‌هایی که از نیمه‌های قرن گذشته (بیستم) آغاز شد و تا کنون ادامه دارد و در همهٔ این دهه‌ها، علاوه‌بر فاجعه‌های انسانی، منجر به تخریب میراث فرهنگی بسیاری در نوار غزه و فلسطین شده است. در همین روزهای اخیر هم خبر می‌رسد درگیری‌های حال حاضر، تخریب کلیسای تاریخی غزه را به‌دنبال داشته است و از سوی دیگر، شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) نیز دربارهٔ بی‌توجهی به حفاظت از اموال فرهنگی و افزایش احتمالی قاچاق و تخریب اشیای فرهنگی و تاریخی در این منطقه هشدار داده است.

«مرجان حاجی‌رحیمی»، روزنامه‌نگار حوزهٔ میراث فرهنگی، روز دوشنبه (۸ آبان) در صفحهٔ شخصی خود در اینستاگرام از احتمال قطع گاز کاخ‌موزهٔ جهانی گلستان نوشت. آن‌طور که او نوشته بود: «پس از سه بار اخطار قطعی گاز به‌دلیل بدهی، روز دوشنبه مأمور گاز به کاخ‌موزهٔ جهانی گلستان رفت تا گاز این مجموعه را به‌دلیل بدهی قطع کند که با اصرار رئیس کاخ گلستان مأمور گاز از این کار منصرف شد. این درحالی‌است که درآمد کاخ‌موزهٔ جهانی گلستان در شش‌ماههٔ اول سال حدود ۳۰ میلیارد تومان بوده که مثل درآمد همهٔ موزه‌ها به خزانهٔ دولت واریز شده است. واریز درآمد موزه‌ها به خزانهٔ دولت کار اشتباهی است که رؤسای موزه‌ها را از فعالیت اضافه منصرف می‌کند. کاخ‌موزهٔ جهانی گلستان به‌دلیل آنکه در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده، مقصد اول گردشگران خارجی به‌شمار می‌رود.» حالا گرچه روابط‌عمومی کاخ‌موزهٔ گلستان در پاسخ به «پیام ما» می‌گوید که مشکل حل شده است و «آفرین امامی»، رئیس کاخ‌موزه گلستان، هم تصریح می‌کند که در این باره صحبتی نخواهد کرد، اما بار دیگر نگاه‌ها به‌سمت دخل و خرج موزه‌ها جلب شده است.

هفتم آبان روزی است که به پاس تلاش‌های پادشاه هخامنشی به نام «کوروش» نام‌گذاری شده است و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به همین مناسبت با همکاری موزهٔ ملی ایران یک نشست تخصصی با عنوان «کوروش هخامنشی از افسانه تا واقعیت» برگزار کرد؛ نشستی که قرار بود کوروش را در پرتو اسناد و مدارک تاریخی و پژوهش‌های باستان‌شناسی بررسی کند و درنهایت مشخص شد وجود منابع اشتباه موجب شده است اطلاعات دروغین زیادی دربارهٔ او منتشر شود. به‌نظر می‌رسد که ما دربارهٔ این پادشاه هخامنشی همه‌چیز را نمی‌دانیم.

کاشان در سال ۱۳۹۷ در شورای ملی صنایع‌دستی به ‌عنوان شهر ملی نساجی از سوی هیئت داوران انتخاب شد و در شهریور امسال با نظر شورای جهانی صنایع‌دستی به‌عنوان شهر جهانی نساجی انتخاب شد و حالا خبر می‌رسد ۱۵ آبان از لوح «شهر کاشان شهر جهانی نساجی» رونمایی می‌شود. براساس منابع مکتوب در سده یازدهم هجری قمری، هشت هزار کارگاه بافندگی و ۲۵۰ کارگاه ابریشم‌بافی در کاشان فعال بوده است و بنابر پژوهش‌های صورت‌گرفته گفته می‌شود بافت منسوجات سنتی منطقهٔ فرهنگی کاشان‌ منحصربه‌فرد است و طراحی نقوش و شیوهٔ بافت منسوجات این منطقه در هیچ‌‌جای دیگر ایران دیده‌ نمی‌شود.

از میان هشت روستای ایرانی معرفی‌شده به سازمان جهانی گردشگری یک قرعه به‌نام «کندوان» آذربایجان‌شرقی افتاد و این روستای صخره‌ای به شبکهٔ جهانی روستاها وصل شد. حالا وضعیت این منطقه فرق کرده، برند جهانی شده است و باید چهرهٔ بین‌المللی به خود بگیرد. این نکته را «مریم جلالی»، معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هم تأیید کرده و گفته است که «ثبت‌های ملی و جهانی امتیاز نیست بلکه مسئولیت است، براین‌اساس باید برنامه‌ریزی ویژه‌ای برای کندوان داشته باشیم»‌؛ برنامه‌هایی که باید در دو بخش دولتی و خصوصی اجرایی شود و امکانات کندوان را برای پذیرایی بیشتر از گردشگران خارجی محیا کند.

فعالان میراث فرهنگی از تجاوز به حریم میراث جهانی محوطهٔ تاریخی شوش خبر می‌دهند و اینکه قرار است شورای شهر این منطقه برخلاف ضوابط تعیین‌شده از سوی میراث جهانی یک ساختمان با ارتفاع غیرمجاز در حریم درجه یک کاخ آپادانا و در ۱۰۰ متری محوطهٔ باستانی بسازد؛ اقدامی که می‌تواند با واکنش ناظران یونسکو همراه شود. تعرض و پیشروی در حریم شوش اتفاق امروز و دیروز نیست، تقریباً چند سالی است فعالان فرهنگی نسبت به اجرا نشدن ضوابط یونسکو، حفاری‌ و ساخت‌وسازهای غیرمجاز همچنین تجاوز به حریم این منظر تاریخی هشدار می‌دهند. اما هر بار زخمی تازه بر پیکر نحیف شوش وارد می‌شود و جامعه محلی به آن توجه کافی نشان نمی‌دهد. چنان‌که به گفته فعالان میراث فرهنگی، مسئولان و متولیان این حوزه نتوانسته‌اند در شناساندن اهمیت حفظ این میراث و جایگاه جهانی آن به جامعه محلی به خوبی نقش ایفا کنند.