بایگانی مطالب : آثارباستانی
نقد شیوهٔ مدیریت محیطزیست
حفاظت مشارکتی الگویی جدید برای حفظ تنوع زیستی است که سازمان حفاظت محیط زیست و اداره حفاظت محیط فارس بارها بر آن تأکید کردهاند با این حال فعالان مدنی این حوزه در استان فارس میگویند این موضوع در یکی دو سال اخیر در این استان به فراموشی سپرده شده است. آنها همچنین به آمار و ارقام اعلام شده دربارهٔ سرشماریهای اخیر در پارک ملی «بمو» انتقاد دارند. در این گزارش مجموعهای از گلهمندی و دغدغههای فعالان محیط زیست استان فارس پوشش داده شده است. تلاش برای انعکاس پاسخهای ادارهکل حفاظت محیط زیست استان فارس به این انتقادات در این گزارش ناکام ماند. «پیام ما» با استقبال از پاسخ مسئولان استان فارس، آمادهٔ انتشار این پاسخها در شمارههای آتی است.
ورود «تغییراقلیم » به ادبیات طالبان
|پیام ما| نزدیک به دو سال از استقرار طالبان بهعنوان زمامداران افغانستان میگذرد و طی این مدت، برنامههای آبی حاکمان جدید افغانستان، کشورهای همسایه بهویژه ایران را بهشدت متأثر کرده است. اثراتی که حتی از تبعات منفی تغییراقلیم هم پیشی گرفته است و شرق کشور را در بحران شدید آبی و گردوغبار و محیط زیستی قرار داده است. بهانهٔ طالبان در مورد همهٔ پروژههای آبی و عدم تأمین حقابهٔ ایران بهویژه در سدسازی بر رودخانهٔ مرزی هیرمند، هریرود و رودخانه فراه، همواره خشکسالی و کاهش بارندگی بود. حالا بهنظر میرسد طالبان پا را از مرز همسایگان هم فراتر گذاشته است و بهدنبال دریافت کمک جهانی برای آن چیزی است که تغییراقلیم عنوان میکند.
هشدار دربارهٔ خشکسالی البرز مرکزی
ساختوساز در تالاب شادگان
تعرض به تالاب بینالمللی شادگان، اینبار بهنام زائرسرا و با چراغ سبز دستگاه قضا. دادسرای شهرستان شادگان در روزهای اخیر، درحالی شهرداری را تبرئه کرده که ساختوساز غیرمجاز در بستر تالاب بینالمللی شادگان از سه ماه پیش بیوقفه اجرا شده است. در مقابل، شکایت قضایی ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان علیه تصرف و تخریب تالاب، هنوز راه به جایی نبرده است.
«کُر» خشک شد
انتشار فیلمی در شبکهٔ مجازی که ماهیان رودخانهٔ کر را در حال خفه شدن و جان دادن در گلولای نشان میداد یکبار دیگر توجهها را به وضعیت وخیم رودخانه «کُر» در استان فارس جلب کرد. براساس پیگیری و بررسی «پیام ما»، میزان خشکی رودخانهای که تا یک دههٔ گذشته بیش از ۹۰ درصد آب تالاب بختگان را تأمین میکرد، بهحدی است که پلهای تاریخی احداثشده بر این رودخانه به تمامی خارج از آب قرار دارند و همچنین بستر رودخانه در بسیاری نواحی پاییندست، سطحی سنگلاخی و خشک شده است. بهگفتهٔ کارشناسان، سدسازیهای مکرر و رها نشدن حقابهٔ رودخانه، برداشت بیش از حد از روانابها و آبهای سطحی مجاور رودخانه، همچنین کشت روزافزون برنج در حاشیهٔ رودخانه، مرگ تدریجی کر را رقم زده است.
در جهنم بودیم
|پیام ما| آتشسوزی در یک منطقهٔ جنگلی کوهستانی در اطراف شهر «وینا دلمار» شیلی که دسترسی به آن دشوار است، شروع شد و بهسرعت گسترش پیدا کرد. باغ گیاهشناسی که سال ۱۹۳۱ تأسیس شده، جزو اولین قربانیان این حریق گسترده بود و خیلی زود شعلههای آتش به محلههای شهر رسید. ساکنان محلهٔ کارگرنشین ویلا ایندیپندنسیا فرصت زیادی برای فرار نداشتند؛ گروهی از آنها توانستند جانشان را بردارند و بگریزند، اما همه اینقدر خوششانس نبودند. مقامات مسئول میگویند تاکنون ۱۲۳ نفر کشته و صدها نفر ناپدید شدهاند. بهگفتهٔ ماریسول پرادو، مدیر خدمات پزشکی قانونی شیلی با پاکسازی و برداشتن آوارها انتظار میرود تعداد کشتهشدگان افزایش یابد.
آلودگی هوا قطعهای از پازل مسائل محیط زیستی
۱۴ بهمن ۱۴۰۲ اعلام شد تهران از ابتدای سال ۹ روز هوای پاک، ۲۰۸ روز هوای قابلقبول، ۹۰ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس جامعه و ۱۲ روز هوای ناسالم برای همهٔ افراد داشته است. بنابراین، در ۳۲۰ روز از ابتدای سال ۱۴۰۲، ۹ روز هوای پاک و کمتر از سه درصد هوای پاک در تهران داشتهایم.
خشک مثل«آقگل»
تالاب آقگل ملایر خشک است. از نظر قانون معلوم نیست کدامیک از دو استان همدان و مرکزی که تالاب «آقگل» درست در مرزشان قرار دارد، باید حقابهٔ این تالاب را تأمین کند. برداشتهای بیرویه از آبهای سطحی و رودخانههای روان بهسمت تالاب و آبهای زیرزمینی بهشکل فزاینده ادامه دارد. شهریور ۱۴۰۰ در شورای برنامهریزی استان همدان کتابچهای تصویب شد که براساس آن دستگاههای اجرایی مکلف بودند اقدامات اولویتدار برنامهٔ مدیریت جامع تالاب آقگل را اجرا کنند و پیشرفت کار را به ادارهکل حفاظت محیط زیست استان همدان گزارش دهند. ادارهکل محیط زیست همدان اعلام کرده با انجام مطالعاتی با عنوان «مطالعهٔ حوزهٔ آبخیز دریاچه نمک» در حال انجام این طرح است و امیدوار است تابستان آینده طرح به پایان برسد. حقابهٔ تعیینشده برای حفظ این تالاب دو میلیون مترمکعب است، اما معلوم نیست این حقابه از کدام محل و استان تأمین شود. تنها عنصر مشخص این میان خشکی تالاب است. بنابه اعلام ادارهکل محیط زیست همدان سال ۹۸ و پس از سیلاب زمستان ۹۷ و بهار ۹۸، آخرینباری بود که آقگل پرآب دیده شد.
داستان یک احیای موفق در باکو
یک اقدام موفق در حفظ میراث تاریخی، شهری قدیمی در کشور آذربایجان را بهعنوان نقطهٔ گردشگری مورد توجه جهان بدل کرده است. «ایچری شهر» طی یکدههٔ اخیر و از زمانی که به فهرست جهانی یونسکو بهعنوان یک نمونهٔ تاریخی بهخوبی حفظشده از یک مجموعهٔ شهری اضافه شد، آذربایجان و بهویژه شهر باکو را به مقصدی ضروری برای مسافران سراسر جهان تبدیل کرد. شهری که تقریباً از اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی اقدامات حفاظتی برای میراث تاریخیاش را با معماران و صنعتگران بومی آغاز کرد و با نگاهی به گردشگری بینالمللی در کمتر از یکدهه به ایستگاه فهرست جهانی هم رسید. مطالعات و بررسیها نشان میدهد که تجربهٔ موفق این شهر در حفظ بافت و میراث تاریخی برای دو شهر بزرگ ایران هم قابلتکرار است و میتوان با رویکردی چندوجهی یک ظرفیت ویژه در این حوزه فراهم کرد.
ارزیابی جهانی «فلکالافلاک»
|پیام ما| پروندهٔ «قلعهٔ فلکالافلاک و درهٔ خرمآباد» یکی از چهار پروندهٔ ایران برای ثبت جهانی در یونسکو در سال جدید میلادی (۲۰۲۴) است؛ قلعهای که از حدود ۳۰ سال پیش تا کنون در مسیر جهانی شدن قرار گرفته است و جهانی شدن آن بالاخره پس از قطعی شدن آزادسازی حریم شکل جدیتری یافت. حالا معاون میراثفرهنگی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی از امضای پروندهٔ ثبت جهانی «درهٔ خرمآباد و قلعهٔ فلکالافلاک» و ارسال آن به یونسکو خبر میدهد. «علی دارابی» با بیان اینکه پروندهٔ خرمآباد، ۵۴ هزار سال قدمت و زندگی در غارهای این منطقه را اثبات میکند، ابراز امیدواری میکند که این پرونده در آینده نزدیک به ثبت جهانی برسد.