زنان و محیط زیست؛ یک گام به پیش

جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی شاهد انتخابات‌های سرنوشت‌ساز زیادی است. یکی از آنها انتخابات ریاست‌جمهوری مکزیک بود که روز دوشنبه با پیروزی یک اقلیم‌شناس زن به‌ پایان رسید تا دو نخستین تاریخ رقم بخورد. برای نخستین‌بار در جهان، یک دانشمند اقلیم‌شناس که در تدوین گزارش‌های هیئت بین‌الدولی تغییراقلیم (IPCC) همکاری داشته است به مقام رهبری یک کشور رسید و برای نخستین‌بار در تاریخ مکزیک زنان توانستند کرسی ریاست‌جمهوری را تصاحب کنند. «کلودیا شاینبام پاردو» با تلفیق دو مسئلهٔ حقوق زنان و محیط‌زیست توانست کارزار انتخاباتی خود را به سرانجام برساند و انتظار می‌رود در دولت او اقدامات اقلیمی نقش پررنگی داشته باشند. مکزیک شباهت‌های اقلیمی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی زیادی با ایران دارد و با توجه به آنکه در ایران نیز به‌زودی شاهد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری خواهیم بود، انتظار می‌رود اعلام موضع دربارهٔ گرمایش زمین و اقدام اقلیمی در برنامه‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری وجود داشته باشد.

مروجان ناکام دوچرخه‌سواری

|پیام ما| دوچرخه سواری در دنیای امروز صرفا یک رشته‌ٔ ورزشی نیست. امروزه در بسیاری از شهرهای شلوغ و پرترافیک استفاده از دوچرخه برای تردد شهروندان از ضرورت‌های حمل و نقل است. توجه به سلامت جسمی و همچنین آلودگی هوا و نیز محیط زیست شهری از مواردی است که موجب شده در دو دهه اخیر مدیران شهری به ایجاد ایستگاههای دوچرخه تحت عنوان دوچرخه اشتراکی توجه کنند. در برخی از کلانشهرهای کشور از جمله تهران ، اصفهان ‌و مشهد مسیرهای تردد دوچرخه و دوچرخه‌های اشتراکی برای شهروندان ایجاد شده است. استفاده از خودروهای شخصی و تک‌سرنشین به آلودگی در شهرهای صنعتی و بزرگ ‌دامن زده است موضوعی که باعث شده است شهرهای بزرگ همچون تهران برای کمتر شدن آلودگی هوا مجبور به تعطیلی ادارات و یا زوج و فرد شدن استفاده از خودروها شده‌اند.

اجباری‌شدن بازیافت لباس در چک

هر ساله ۲.۱ میلیارد تن زباله در اتحادیه اروپا تولید می‌شود و حالا جمهوری چک با تدوین برنامه‌هایی برای اصلاح شیوه‌های مدیریت زباله، رهبری اروپا را در رفع مشکل کوه‌هایی از زباله لباس برعهده گرفته است.

معمای آتشفشان «تفتان»

شاید قطعی‌ترین جمله‌ای که بتوان این روزها در مورد تفتان گفت، این باشد که هیچ‌کس نمی‌داند چه اتفاقی در شرف وقوع است. افزایش گازهای متصاعدشده از قلهٔ آتشفشانی تفتان که نه‌فقط در دامنه بلکه در کوهپایه‌ها تا شهر خاش نیز قابل‌رؤیت است، سؤال بزرگ و البته ترسناکی را به وجود آورده است؛ آیا تفتان در حال فعالیت است و احتمال دارد فوران کند؟ سؤالی که عموماً به آن جواب مثبت می‌دهند. برآورد نظرهای کارشناسی می‌گوید احتمال فوران تفتان همیشه وجود دارد، اما حالا کسی نمی‌داند دقیقاً چه اتفاقی در شرف وقوع است. کارشناسان می‌گویند به‌ احتمال بسیار زیاد این بخار حاصل بارش‌های اخیر است و بخار ماگمایی نیست. اما بیان دقیق اینکه تفتان در حال حاضر چه شرایطی دارد، ممکن نیست؛ چراکه در ایران پایشی بر این آتشفشان که در یک قرن اخیر سابقهٔ فعالیت دارد، انجام نشده است.

مهار آتش‌سوزی مراتع دامنه‌های کوه خائیز در کهگیلویه

آتش‌سوزی مراتع دامنه‌های منطقه حفاظت شده کوه خائیز در شهرستان کهگیلویه با تلاش نیروهای مردمی مهار شد.

برنامهٔ ناممکن غلبه بر بیابان‌زایی

|پیام ما| برنامهٔ هفتم توسعه به‌گفتهٔ معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور بر کنترل و کاهش ۲۰ درصدی کانون‌های بحرانی فرسایش بادی به‌عنوان یک هدف بزرگ تأکید کرده است. افزایش کانون‌های بحرانی فرسایش بادی از جمله مواردی است که در سال‌های اخیر به کشور خشک ما آسیب‌های بسیاری وارد کرده. کانون‌های فرسایش بادی در حال افزایش است و این درحالی‌است که به‌گفتهٔ «محمد درویش»، متخصص حوزهٔ بیابان، در برنامهٔ ششم توسعه نیز بر کاهش ۲۰ درصدی کانون‌های فرسایش بادی تأکید شده بود، اما عملاً شاهد اتفاقی نبودیم و برنامهٔ پنج‌سالهٔ ششم نتوانست این هدف را محقق کند. حالا همان عنوان به برنامهٔ هفتم ارجاع یافته است، آن‌هم در شرایطی که این کانون‌ها هرسال به نسبت سال قبل شکننده‌تر شده‌اند.

بهبود محیط زیست در گرو شکستن انحصار دولت

بحران‌های محیط‌زیستی در ایران صورت‌های مختلفی دارد که هرکدام می‌تواند منجر به بحران‌های دیگر و بیشتری شوند. بحران‌ آب، پسماند، خشکسالی در حوضه‌های آبریز مانند زاینده‌رود و دریاچه ارومیه، آلودگی هوا و فرونشست زمین و... هریک از این بحران‌ها از نظرگاه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، زیست‌شناختی و سیاسی قابل بررسی است. آنها راه‌حل‌های پیچیده‌ای دارند که منوط به نگاهی بین‌رشته‌ای، وسیع و غیرخطی هستند.

مقابله با تخلفات محیط زیستی استان مازندران

رئیس کل دادگستری استان مازندران از قطع بی‌رویه درختان و قاچاق چوب در این استان خبر داد و بر بررسی مباحث مرتبط با کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به شکل ملی تاکید کرد.

اصلاح سیستم آب و فاضلاب در سطح پایتخت

اعضای شورای تهران درباره مسائل مختلف مربوط به آب و فاضلاب پایتخت نظرات خود را در صحن این شورا ارائه دادند.

برخورد با منابع آلاینده آب‌های سطحی تهران

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران با اشاره به مصوبات جلسه روسای ادارات و شهرستان‌های تهران، از برخورد قانونی با منابع آلاینده سطحی استان تهران و انجام نمونه‌برداری از خاک‌های کشاورزی که آبیاری نامتعارف دارند خبر داد.