بایگانی مطالب : آب
تصمیمهای کور برای توسعه
|پیام ما| دراختیارداشتن دادهها و آمار دقیق، لازمهٔ تصمیمگیری در هر حوزهای است و بدون این دادهها نمیتوان برنامهریزی کرد و تصمیم صحیح گرفت. این موضوع بیشاز هرچیز در برنامهریزی برای توسعهٔ کشور پررنگ است. از حدود سهدهه قبل که عبارت توسعهٔ پایدار وارد ادبیات تصمیمگیران و سیاستمداران کشور شد، بارها و بارها این عبارت از زبان افراد مختلف شنیده شده است. اینکه توسعه در کشور باید پایدار باشد و به رکن اصلی جامعه، اقتصاد و محیطزیست بهیکاندازه باید پرداخته شود. اما تصمیمگیری برای توسعهٔ پایدار کشور بدون دادههای دقیق در حوزههای مختلف امکانپذیر نیست. در سال ۱۳۷۸ و در دورهٔ دولت اصلاحات، سازمان حفاظت محیطزیست، فعالیتهای خود را برای راهاندازی پایگاه جامع برای دادههای مربوط به محیطزیست کشور آغاز کرد و در سال ۱۳۸۳ نیز نخستین گزارش وضعیت محیطزیست کشور را برپایهٔ روشهای استاندارد جهانی تهیه کرد. یک سال پس از آن، دومین گزارش وضعیت محیطزیست کشور منتشر شد. اگرچه در دولتهای نهم و دهم گزارشهایی با عناوین نسبتاً مشابه منتشر شد، اما این گزارشها بیشتر گزارش عملکرد دولتها بودند و بخشهایی مهم از دادههای محیطزیست کشور که مربوط به امور سایر دستگاههای دولتی بود، در این گزارشها بهچشم نمیخورد. تا آنکه در دولت یازدهم، سازمان حفاظت محیطزیست بار دیگر گزارش وضعیت محیطزیست دربازهٔ زمانی ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ را منتشر کرد و از آن زمان تاکنون، دیگر گزارشی از وضعیت محیطزیست در کشور تهیه نشده است. حالآنکه، وضعیت فعلی کشور از نظر منابع طبیعی و شاخصهای محیط زیستی بیشاز هر زمان دیگری نیازمند دادههای قابل اتکا و دقیق برای تصمیمگیری است. پنجشنبهای که گذشت، «مرکز صلح و محیطزیست» با همکاری روزنامه «پیام ما»، نشستی را باعنوان «نقدی بر روند انتشار گزارشهای وضعیت محیطزیست کشور» برگزار کرد. در این نشست که بهمناسبت روز جهانی محیطزیست برگزار شد، جمعی از متخصصان دربارهٔ لزوم تهیهٔ گزارشهای وضعیت محیطزیست و تهیهٔ پایگاههای اطلاعاتی قابل اتکا دربارهٔ دادههای محیطزیستی کشور، به ایراد سخنرانی پرداختند. «معصومه ابتکار»، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیطزیست، «رضا مکنون»، نایبرئیس سابق کمیتهٔ ملی توسعهٔ پایدار، «محمد ذکایی»، استاد دانشگاه شهید بهشتی و مجری گزارش وضعیت محیطزیست کشور و «زهرا جواهریان»، مدیرکل سابق دفتر توسعۀ پایدار و اقتصاد محیطزیست سازمان حفاظت محیطزیست، سخنرانان این نشست بودند.
انتخابات و ابرچالش محیط زیست
مشترکان خوشمصرف آب جایزه دریافت میکنند
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران از پرداخت جایزه خوشمصرفی به مشترکان این شرکت خبر داد.
تغییر اقلیم، آتشفشانها و زلزلههای: ایسلند و آسیا
تداوم خشکسالی در ۵ استان
بنابر اعلام رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناس کشور، هرچند بارشهای نسبتاً خوبی از ابتدای سال آبی اتفاق اتفاق افتاده، اما پنج استان تهران، قزوین، البرز، سمنان و خراسانرضوی وارد پنجمین سال خشکی شدهاند. برای سایر نقاط کشور نیز میتوان تابستان با خشکی نسبتاً ضعیف تا متوسط را پیشبینی کرد. همچنین، گرچه میتوان بهبود بارشها را در اکثر نقاط کشور مشاهده کرد، اما این موضوع به معنای عبور از خشکسالی هیدرولوژیکی و بهبود شرایط ذخایر زیرزمینی آب کشور نیست.
گرمای بیسابقه در هند
در پی افزایش شدید دمای هوا، مقامات هندی در برخی ایالتهای این کشور وضعیت فوق العاده برقرار کردند.
قنات، الگوی کهن پایداری
|پیام ما| سومین همایش دوسالانهٔ بینالمللی انجمن علمی باستانشناسی ایران؛ «آب و حکمرانی آب در فرهنگ و تمدن ایران و سرزمینهای همجوار» ۶ و ۷ خرداد در نطنز برگزار شد. برگزارکنندگان، این همایش را ترکیب تجربهٔ جامعهٔ محلی با دانش جامعهٔ علمی و دانشگاهی معرفی کردند که با همکاری برخی نهادها و دانشگاههای ایرانی و خارجی از جمله پژوهشکدهٔ باستانشناسی، موزهٔ ملی ایران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه هنر اصفهان، دانشگاه هنر شیراز، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه لرستان، مرکز بینالمللی قنات و سازههای تاریخی آبی، دانشگاه ساپینزا ایتالیا، دانشگاه بینالمللی گردشگری و میراثفرهنگی راه ابریشم در سمرقند ازبکستان و دانشگاه سلیمانی عراق برگزار شد.
افزایش بارشها به معنای حل مشکل کمآبی نیست
افزایش بارش در اردیبهشت ماه، متوسط بارش کشور را به حد نرمال رسانده است؛ با این وجود در برخی از مناطق کماکان با کمبود بارش مواجه هستیم. لازم است از منابع آبی در کشاورزی هوشمندانه استفاده شود.
اصلاحِ ناصواب
تصاویر ماهوارهای نشان میدهد جریان آب محدودی که از هیرمند بهسمت ایران جریان داشته، قطع شده است؛ اما مسیر آب بهسمت گودزره همچنان باز و آب بهسمت این شورهزار در جریان است. ۱۷ اردیبهشت امسال یعنی حدود ۲۰ روز پیش حجم آب منحرفشده بهسمت شورهزار گودزره ۲.۷ میلیارد مترمکعب بوده که مساحتی حدود ۸۰۰ کیلومتر را در آب فرو برده است. حجم مساحت اشغالشده تا امروز، ۶ خرداد با افزایش حدود ۱۰ درصد به حدود ۹۰۰ کیلومتر رسیده است. میتوان محاسبه کرد احتمالاً تا این زمان حدود سه میلیارد مترمکعب آب بهسمت گودزره منحرف شده است. دو سال پیش که آب سیلاب هیرمند بهسمت سیلاب گودزره هدایت شده بود، وزارت نیرو مساحت آب را در حدود ۳۰۰ کیلومتر برآورد کرده بود. یعنی حالا طالبان آبی با حجم سه برابر را به گودزره فرستاده است. نمایندهٔ ویژهٔ رئیسجمهوری در امور افغانستان در نخستین روزهای اردیبهشت امسال اعلام کرده بود بند کمالخان به درخواست ایران و با پذیرش طالبان، اصلاح شده است. حالا اما «حسن کاظمی قمی» میگوید «اصلاح اشتباه در تاج بند انحرافی کمالخان» آب را بهسمت شورهزار هدایت کرده است.
بهبود محیط زیست در گرو شکستن انحصار دولت
بحرانهای محیطزیستی در ایران صورتهای مختلفی دارد که هرکدام میتواند منجر به بحرانهای دیگر و بیشتری شوند. بحران آب، پسماند، خشکسالی در حوضههای آبریز مانند زایندهرود و دریاچه ارومیه، آلودگی هوا و فرونشست زمین و... هریک از این بحرانها از نظرگاههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، زیستشناختی و سیاسی قابل بررسی است. آنها راهحلهای پیچیدهای دارند که منوط به نگاهی بینرشتهای، وسیع و غیرخطی هستند.