بایگانی مطالب : آثارباستانی
جای خالی «گرهچینی» چوب
سیر نشدن از تماشای درها و پنجرههای مساجد قدیمی مثل مسجد نصیرالملک شیراز یا زیبایی خیرهکنندهٔ منبرهای چوبی به لطف هنر گرهچینی چوب است؛ آنجا که شکلهای هندسی با آهنگی یکنواخت و نظمی حسابشده کنار هم چیده میشود. گرهچینی چوب که با کنار هم قرار گرفتن قطعات کوچک چوب ایجاد میشود، هنری است که این روزها حال خوشی ندارد و چنان در سراشیبی فراموشی است که کمتر هنرمندی سراغی از آن میگیرد.
آثار عیلامی در خطر تعرض است؟
بازنشر خبر قدیمی درباره تابوتهای جوبجی
ویدیویی از تابوتهای باستانی در محوطه ایلامی جوبجی رامهرمز در حالی دستبهدست و گفته میشود «برای انتقال آنها اقدامی نشده است» که میراث فرهنگی استان خوزستان نهایتا اعلام کرد خبر ۵ سال پیش بازنشر شده است.
آغاز نجات بناهای تاریخی از فرونشست
فرونشست زمین یک موضوع گسترده در سطح جهانی و دغدغهٔ مهم در این باره، آسیبی است که برای بناهای تاریخی وجود دارد. ایران در میان پنج کشور اول جهان قرار دارد که هم بیشترین میانگین فرونشست و هم بیشترین وسعت مناطق تحتتأثیر این پدیده در آن رخ داده است. نکتهٔ مهم اینکه فرونشست تنها بحران زمینشناسی است که قابل برگشت نیست و اگر آبخوان از بین برود، بیابان تشکیل میشود. چیزی شبیه کویر لوت که بارندگی دارد، اما آب در آن نفوذ نمیکند یا رودخانهٔ شیراز که آب به کف آن نفوذ نمیکند و در برابر بارشها سیلاب راه میافتد. به همین دلیل اقدامات مختلفی در سطح جهانی برای مقابله و جلوگیری از فرونشست زمین در حال انجام است، اما به تأکید متخصصان هنوز این سیاستگذاریهای نوین در کشور ما جای خود را باز نکرده. البته بهگفتهٔ «علی بیتاللهی»، رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کلید استفاده از فناوری نوین برای کاهش اثرات بحرانهای طبیعی از جمله فرونشست بر بناهای تاریخی در کشور زده شده است و این امیدواری وجود دارد که با تأمین بودجه بتوان براساس اولویت خطر فرونشست در سایتها و بناهای تاریخی، کاهش آسیبها را رقم زد.
سه کاوش جدید در پسکرانهٔ خلیجفارس
|پیام ما | خلیجفارس، آبراههای است نیلگون، یک جلوه از تمدنی دیرپا و باشکوه که مردم جنوب پابهپای آن پیش آمدهاند. مردم این دیار از خوزستان گرفته تا بوشهر و هرمزگان بهواسطهٔ همنشینی با دریا، اشتراکهای فرهنگی بسیاری در تجارت، دادوستد، هنر، معماری، موسیقی، خوراک و پوشاک دارند. همین اشتراکها و تعامل دیرینی که در جوار خلیجفارس شکل گرفته بود، روز دهم اردیبهشت را بهنام روز ملی خلیجفارس مزین کرد و حالا به همین بهانه به تاریخچهٔ باستانی کرانههای خلیجفارس سر زدهایم.
سیل، بلای جان تاریخ
بناها و بافت تاریخی ایران با یک چالش مداوم مواجهند؛ سیل که هم روند تخریبشان را تسریع کرده و هم منجر به تضعیفشان در مقابل دیگر فاکتورهای خطرساز از جمله زلزله و فرونشست شده است. طی همین چندروز اخیر نیز بهدلیل بارندگیها سیلآسا کرمان، یزد، اصفهان و سیستانوبلوچستان در آستانهٔ ویرانی دوبارهٔ بناها و آثار تاریخیشان قرار گرفتهاند. متولیان میراثفرهنگی سیستانوبلوچستان از خسارتهای حدود ۲۰ میلیارد تومانی خبر میدهند و اینکه برخی بناها ۱۵ تا ۹۰ درصد آسیب دیدهاند. در برخی شهرهای اصفهان نیز شماری از خانههای قدیمی تحریب شدهاند و بافت تاریخی یزد و کرمان نیز همین وضعیت را دارند. البته دیگر کشورهای آسیایی هم با این وضعیت دستوپنجه نرم میکنند و بناهای تاریخیشان را بهدلیل همین سیلابها از دست دادهاند؛ اما سوی دیگر ماجرا هم سیلی است که چندروز پیش در امارات رخ داد و بررسیها نشان میدهد که هیچ آسیبی برای بناهای تاریخی این منطقه نداشته است.
آشوراده؛ گرهای که بهدست دولت کور شد
روزگار سپریشدهٔ مخمل
دهخدا دربارهٔ پارچهبافی مخملبافی میگوید: «کمخا پارچه منقشی را گویند که به الوان مختلف بافته باشند و مخفف کمخواب است.» خواب داشتن مخصوص پارچهٔ مخمل است که پرزهای آن به یک طرف خواب دارند. در متون تاریخی و جغرافیایی از نوعی پارچه بهنام «کمخا» یاد شده که همان مخمل است. مخملبافی که حالا از راه و رسم آن کمتر نشانی یافته میشود.
کیفیت سفر کم شد
|پیام ما| ستاد مرکزی هماهنگی سفر از ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ تا ۲۴ فروردین ۱۴۰۳ فعال بود و آمارهای ارائهشده از سوی مسئولان نشان میدهد در موج نخست از ۲۴ اسفند تا ۵ فروردین سفر ۲۲ درصد و اسکان اقامتگاههای رسمی ۳۲ درصد کاهش، در موج دوم ۵ تا ۱۳ فروردین سفر ۲.۶۶ درصد و اسکان اقامتگاههای رسمی ۲.۴۵ درصد رشد و در موج سوم ۱۳ تا ۲۴ فروردین سفر ۲۸.۶ درصد رشد داشته است. اما کارشناسان معتقدند با توجه به روندی که سفر طی ۱۰ سال گذشته طی کرده و از سوی دیگر شفاف نبودن آمار، هنوز نمیتوان توصیف درستی از سفر و گردشگری داخلی داشت.
مزایدهٔ ۱۲۶ بنای تاریخی
|پیام ما| طبق اعلام مدیرعامل صندوق توسعه و احیا که پیشازاین به رسانهها گفته بود، از ابتدای تأسیس این صندوق (حدود ۱۸ سال)، ۱۰۸ بنا واگذار شده است، اما در شش ماه منتهی به پایان سال ۱۴۰۲، ۳۶ بنا در ۱۲ استان کشور از سوی مردم جذب سرمایه شده است و ۲۷۰ میلیارد تومان در این بناها سرمایهگذاری میشود؛ واگذاریها که البته طی سالهای گذشته با اماواگرهایی از سوی کارشناسان و دوستداران میراثفرهنگی همراه بوده است. «شهاب طلایی» این بار گزارشی از عملکرد صندوق در سال گذشته را در نشست خبری خود ارائه کرد.