بایگانی مطالب : محیط زیست انسانی
۵ پرسش محیطزیستی از نامزدها
اقتصاد رابطۀ مستقیمی با کیفیت زندگی انسانها دارد و بحث حول آن همیشه داغ است. بهخصوص در بزنگاههای انتخاباتی که جریانهای سیاسی و نامزدها در پی جذب رأی مردماند. اما گاهی سیاسیون به این نکته توجه ندارند که اگر اقتصاد به رفاه مردم گره خورده است، محیطزیست با بقاء انسان پیوند دارد. شاهد آنکه در پنج مناظرۀ تلویزیونی طراحیشده در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری، سهتای آن به اقتصاد، یکی به سیاست و امور بینالملل و یکی به فرهنگ اختصاص یافته و سهم محیطزیست از این خوان، هیچ است. بهجبران این غفلت از زیست و بقای مردم ایران در رسانۀ ملی، ما در روزنامۀ «پیام ما» تصمیم گرفتیم، با برشمردن چندی از ابرچالشهای محیط زیستی ایران، متخصصان هر حوزه را پای کار آوریم تا یک پرسش اصلی دربارۀ هریک از ابرچالشها مطرح کنند. «پیام ما» متعهد است که در راستای افزایش آگاهی مردم از برنامههای محیطزیستی کاندیداهای محترم برای انتخاب اصلح، پاسخهای هر شش نامزد ریاستجمهوری ۱۴۰۳ به این پرسشها را منتشر کند.
![۵ پرسش محیطزیستی از نامزدها](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/مناظرات.jpg)
بسیج بینالمللی برای احیای زمین
«زندگی انسانها به زمین وابسته است. بااینحال، در سراسر جهان، مخلوطی سمی از آلودگیها، تغییر شدید اقلیمی و نابودی تنوعزیستی موجب شده تا زمینهای سالم به بیابان و اکوسیستمهای پر رونق به مناطق مرده تبدیل شوند. این روند باعث نابودی جنگلها و علفزارها میشود و قدرت زمین را برای حمایت از اکوسیستمها، کشاورزی و جوامع تضعیف میکند. این به معنای ازبینرفتن محصولات زراعی، ناپدیدشدن منابع آب و تضعیف اقتصاد کشورها است و درنهایت موجب خواهد شد تا جوامع بشری در معرض خطر نابودی قرار گیرند.» آنچه خواندید، بخشی از بیانیۀ «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل است که چندی پیش بهمناسبت روز جهانی محیطزیست منتشر شد. او در این بیانیه بارها دربارۀ بیابانزایی و خشکسالی هشدار داده است. با شنیدن کلمۀ بیابان، ممکن است مناطقی مانند خاورمیانه، شمال آفریقا یا آسیا مرکزی به ذهنمان خطور کند. اما بیابانزایی فرآیندی است که در سالهای اخیر درپی تغییر اقلیمی، بهطور گسترده در سراسر جهان شکل گرفته و بهطور پیوسته در حال افزایش است. گزارش کنوانسیون مبارزه با بیابانزایی سازمان ملل متحد نشان میدهد که تخریب زمین با سرعت شگفتانگیزی در همۀ مناطق جهان در جریان است. این گزارش که براساس بررسی ۱۲۶ کشور جهان از شرایط داخلی خود به دست آمده، بیانگر این واقعیت است که در فاصلۀ سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، جهان هرسال، حداقل ۱۰۰ میلیون هکتار زمین سالم و مولد را از دست داده است. خشکسالی در حال رایجتر شدن است و انتظار میرود سهچهارم ساکنان زمین تا سال ۲۰۵۰ با کمبود جدی آب مواجه شوند.
![بسیج بینالمللی برای احیای زمین](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/REUTERS.jpg)
احیای تالابها، راه کاهش بیابانزایی
«هرچه مطالعه کنیم، بیابانزایی پنجبرابر سریعتر از مطالعات حرکت میکند» این جمله را ماه قبل، یک استاد دانشگاه گفت. او به وضعیت وخیم سرعت بیابانزایی در خراسان اشاره کرده بود، اما نکتۀ اصلی صحبتهایش سرعت تشکیل بیابان بود. اینکه بیابان با قدرت میتازد و بیآبی و خشکی امان بریده. آمارها در سالهای اخیر این وضعیت را وخیم گزارش میکنند و یکیاز دلایل این امر هم خشکی تالابها و اختصاصنیافتن حقابۀ آنهاست. هرچند بهگفتۀ «علی ارواحی» پژوهشگر حوزۀ تالابها، «تاکنون تحقیق کمی در این زمینه انجام نگرفته»؛ اما شواهد میگویند که با خشکی هر تالاب، تا کیلومترها دورتر از آن تحتتأثیر این وضعیت قرار میگیرد و با نابودی هر تکه از تالاب، تکههای بسیاری از کشور بیابان میشوند.
![احیای تالابها، راه کاهش بیابانزایی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-7.jpg)
مقابله با بیابانزایی از کدام خطر سخن میگوید؟
![مقابله با بیابانزایی از کدام خطر سخن میگوید؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/نهال-کاری-بیابان-زدایی.jpg)
نهضت محیطزیست را کشتند
اسماعیل کهرم در گفتوگو با «پیام ما»
تغییر اقلیم، عامل تشدید تعارض با حیاتوحش
تعارض انسان با حیاتوحش یکی از چالشهای بزرگ امروزین برای حفظ تنوعزیستی است که معمولاً از منظر توسعۀ زیست انسانی در حریم حیاتوحش، مثل پیشروی در جنگلها یا سایر مناطق بکر به آن نگریسته میشود. اما نویسندگان پژوهشی با عنوان «تغییر اقلیم عامل جهانی تشدیدکنندۀ تعارض انسان با حیاتوحش» تلاش کردهاند به این مسئله از زاویهای نو نور بتابانند و نقش تعیینکنندۀ تغییر اقلیم در افزایش این تعارض را معرفی کنند. محققان با ترسیم یک الگوی خطی نشان دادند که تغییر اقلیم با تشدید کمبود منابع و نیز تغییر در پراکندگی و رفتار حیوانات و انسانها سبب رویارویی بیشتر انسان با حیاتوحش میشود. این الگو بیانگر آن است که محرکهای اقلیمی با تغییردادن زیستبوم، خط سیر طبیعی زیست حیاتوحش و انسان را تغییر میدهد و تعارض میان این دو را تشدید میکند که نتیجۀ آن چیزی جز تهدید آسایش انسانها، آسیب به حیاتوحش و کاهش تنوع گونههای زیستی نیست.
![تغییر اقلیم، عامل تشدید تعارض با حیاتوحش](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/خرس-قطبی.jpg)
تولید روزانه ۵۵ هزار تن پسماند عادی در کشور
آسیب به محیط زیست؛
![تولید روزانه ۵۵ هزار تن پسماند عادی در کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/E3D0DC2B-9946-465C-9291-7B62E65F5A20.jpeg)
تدوین شیوهنامهٔ مدیریت پسماندهای پزشکی
|پیام ما| مسئلهٔ مدیریت پسماند در کشور از ضعف جدی در سطح سیاستگذاری و اجرا رنج میبرد به طوریکه در برخی از مناطق کشور از جمله در استانهای شمالی این مسئله به یک ابرچالش بدل شده است. در چنین شرایطی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به مناسبت فرارسیدن هفتهٔ محیط زیست سیاستهای این سازمان برای غلبه بر مسئلهٔ مدیریت پسماند در کشور را تشریح کرد.
![تدوین شیوهنامهٔ مدیریت پسماندهای پزشکی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/پسماند.jpg)
تکرار ادعای تحقق حقابه
«علی سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کشور، ۱۶ خرداد و در حاشیۀ جلسۀ هیئتدولت، در جمع خبرنگاران اعلام کرد که بهدلیل بارندگیهای اخیر، حقابۀ ایران از هیرمند تأمین شده است. این درحالیاستکه، در هفتۀ آخر خرداد و پس از آخرین سیلاب رودخانۀ هیرمند در افغانستان، آب محدودی که از هیرمند بهسمت ایران جریان داشت نیز قطع شد. آنهم در شرایطی که تصاویر ماهوارهای نشان میداد، مسیر آب بهسمت گودزره همچنان باز و آب بهسمت این شورهزار در جریان بود. این گفتهها درحالیاستکه، براساس آمار رسمی از طغیانهای پیاپی هیرمند در فاصلۀ زمانی اسفند ۱۴۰۲ تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳، کمتر از ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از هیرمند به کشور وارد شده است. مقامهای دولتی درحالی اصرار بر تأمین حقابه دارند، که یک نمایندۀ شهروندان سیستانوبلوچستان در مجلس شورای اسلامی به «پیام ما» گفته است: اطلاعات اخذشده از گروههای علمی تأیید میکند که در سازۀ بند کمالخان تغییری رخ نداده و آب ورودی به سیستان از طریق دریچههای این سد بهسمت پاییندست رهاسازی شده است. براساس مطالعات زمانبندیشدۀ گروه جغرافیای دانشگاه سیستانوبلوچستان، تصاویر ماهوارهای اردیبهشت نشان میداد، حدود یکدهم آب توسط دریچههای بند کمالخان بهسمت ایران جاری شده بود و دَهبرابر این آب بهسمت شورهزار گودزره منحرف شد.
![تکرار ادعای تحقق حقابه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/حقابه-هیرمند.jpg)
تهران در بین هزار شهر جهان، هفتصدوچهلوپنجم شد
|پیام ما| شما از کیفیت زندگی خود راضی هستید؟ پاسخ به این سؤال، تعیینکنندۀ سطح رضایت عمومی از کیفیت زندگی در شهرها است. رشد آن هم به شاخص توسعهیافتگی کشورها بستگی دارد. هرچه کشوری توسعهیافتهتر و نظام فکری، سیاسی و اقتصادی آن بالاتر باشد، سطح رفاه و بهبود کیفیت زندگی در آن نیز بالاتر است. کیفیت زندگی شهرها ترکیبی از میزان رفاه و رضایت ساکنان یک شهر را شامل میشود که منعکسکنندۀ عوامل اجتماعی و اقتصادی آن جامعه است. شهرها از ابتدا بهعنوان نمادی برای نشاندادن تمدن و رفاه تمدن بشری ایجاد شدهاند. بنابراین انتظار میرود زندگی شهرنشینی برخورداری حداقلی از توسعۀ سطح زندگی را دارا باشد. غذای سالم، آبوهوای تمیز و لذت از فضاهای باز و آزاد، از شاخصهای ابتدایی سنجش عیار کیفیت زندگی در شهرها بوده است که بعدها موارد دیگری هم به آن اضافه شد.
![تهران در بین هزار شهر جهان، هفتصدوچهلوپنجم شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/آلودگی.jpg)