بایگانی مطالب : محیط زیست
گشادهدستی از جیب «آب» کشور
|پیام ما| پنجم تیرماه و در مناظرۀ زنده میان کاندیداهای ریاستجمهوری، «سعید جلیلی» بخشی از برنامههای خود را اعلام کرد. او در این برنامۀ زندۀ تلویزیونی گفت: «نُه برنامۀ اجرایی برای روستا از جمله اصلاح الگوی کشت، آبخیزداری، گسترش گلخانهها، یکپارچهسازی اراضی، سیستمهای نوین آبیاری و لایروبی قنوات داریم. کشاورز برای بازاریابی محصولات خود نباید مشکل داشته باشد. در ارومیه ۲ میلیون تن سیب تولید میشود که این یک فرصت است، نه اینکه کشاورز عزا بگیرد از این تولید چگونه استفاده کند و چگونه به بازار برساند. یکسری موانع اداری وجود دارد. باید این فرصت برای روستاییان فراهم شود که با سند منزل روستایی، اراضی کشاورزی، صنایع تبدیلی و حتی ادوات کشاورزی، پروانۀ چاه یا دامداری، بتواند وام دریافت کنند.» بااینحال او در هیچیک از برنامههایش، اعلام نکرده است که این گشادهدستی در توسعۀ کشاورزی، براساس وجود و تأمین چه میزان منابع مانند آب و خاک اتفاق میافتد؟ هشداری که سالهاست کارشناسان در مورد هدر رفت منابع مهم زیستی کشور مانند آب و خاک میدهند، گویا در برنامههای آقای جلیلی جایی ندارد. او در بخش دیگری از صحبتهایش در این برنامهها اعلام کرده بود، محصولات کشاورزی میتوانند به بازار صادراتی وصل شوند که در این صورت درآمد کشاورز بیشتر میشود. در سال انقلاب ما، کل صادراتش ۱۳.۵ میلیارد بوده است که ۴۰ سال بعد این صادرات بیش از ۲۳۰۰ میلیارد دلار شده است: «باید محصولات کشاورزی به بازار داخلی و بهویژه بازار صادراتی ارسال شود. یک ضعف بزرگ این است که هم اکنون در روستاها محصولات فراوان باغی و کشاورزی است، اما آنها به بازار وصل نیستند.» به نظر میرسد توسعۀ پایدار در حلقۀ مشاوران او جایی ندارد.
جستوجوی هویت ماناها
|پیام ما| ماناها حالا بیشتر از یک نام در تاریخ ایران هستند؛ قومی که در میانۀ جنگهای خونین بین دو حکومت «آشور» و «اورارتو» با پیشوایی «ایرانزو» قلمروی خود را گسترش دادند و حکومتی را در جنوب دریاچۀ ارومیه بنیان گذاشتند. این قوم از قرن هشتم قبل از میلاد تا قرن ششم قبل از میلاد بر این سرزمین حکومت کردند و در این مدت با استفاده از فرصت مبارزه میان دولت آشور و اورارتو، بر قدرت خود افزودند و سرانجام به دست مادها از میان رفتند. حالا آنچه از این حکومت به یادگار مانده را باید در جایی میان «تپه قلایچی» (بوکان)، «تپه زیویه» (سقز) و «تپه حسنلو» (نقده) جستوجو کرد. هرچند در نتیجۀ نُه فصل کاوشی که از سالهای ۱۳۶۴ تا ۱۳۸۵ صورت گرفته، بیش از همۀ آجرهای لعابدار مورد توجه بود، اما این امیدواری وجود دارد که در فصل دهم کاوش که همین روزها به سرپرستی «یوسف حسنزاده» در جریان است، بتوان با کاوش گورستان به اطلاعات بیشتری از این تمدن رسید.
هفت متهم سیل ویرانگر
سـوادکوه با سیـل بـیگانه نـیست. وقتی محیطی جنگلی، کوهستانی و پرشیب است، بدیهی اسـت کـه هـم پرباران اسـت و هـم سرعت رواناب در آن زیاد! مشکل اما نقش برجسته و تعیینکنندۀ عامل انسانی در بروز سیل است!
چراغ سبز به تولید بنزین بیکیفیت؟
هیئت وزیران در تاریخ ۲۷ خردادماه امسال، مصوبهای را به پیشنهاد وزارت نفت به تصویب رسانده که شامل سه بند است که در بند دو آن به «تولید بنزین با کیفیت معمولی» اشاره شده است. استفاده از عبارت «بنزین با کیفیت معمولی»، حالا دلیلی است که نگرانیها برای استفادۀ مجدد از حلالهای غیراستاندارد در بنزین به بهانۀ افزایش تولید بالا گیرد. در این میان اما تعریفی از بنزین معمولی هم داده نشده است. «یوسف رشیدی» عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، به «پیام ما» میگوید: «گنگبودن مصوبه و مشخصنبودن تعریف بنزین با کیفیت معمولی هم خود نگرانکننده است. چرا که باید در مصوباتی از این دست، تعاریف دقیق و علمی مطرح شود.» کیفیت بنزین که در تمام ادوار گذشته محل مناقشه بوده و آسیبهای ناشی از آن برای سلامت بارها از سوی متولیان نادیده گرفته شده است، حالا درگیر شرایط گنگ و عجیب جدیدی شده است. شرایطی که باید منتظر ماند و دید که خروجی آن چیست و تا چه میزان سلامتی مردم را بیش از پیش تحتتأثیر قرار خواهد داد؟»
در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا
آلودگی هوا، یکی از مهمترین مشکلات محیطزیستی شهرهای جهان است. بررسی مشخصات زمانی و مکانی در زمینه تغییرات غلظت آلودگی هوا، مشخص کردن عمدۀ منابع آلاینده، تخمین تأثیرات آن بر روی سلامت انسان، هزینههای اقتصادی تحمیل شده در این زمینه و پیشنهادهای مناسبی برای بهبود وضعیت موجود، از ضرورتهای انکارناپذیر پژوهشگران و مسئولان شهری به حساب میآید. کلانشهر تهران یکی از آلودهترین شهرهای جهان به شمار میرود که شناخت وضعیت آن از نظر علمی میتواند به مثابه ابزاری علمی در خدمت سیاستگذاری بهتر عمل کند.
راهاندازی مرکز بینالمللی صنایعدستی در کارخانه ریسباف اصفهان
معاون گردشگری کشور از راهاندازی مرکز بینالمللی صنایعدستی در محل کارخانه ریسباف اصفهان در پی تفاهمنامه سازمان گردشگری ملل متحد و وزارت میراث فرهنگی خبر داد.
تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه
فعالان محیطزیست لرستان، از اواخر فروردینماه که نامهای به «علی سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت محیطزیست نوشتند و در آن خواستار «انسداد جادۀ غیرقانونی در منطقۀ حفاظتشدۀ اشترانکوه» شدند، تاکنون جوابی از سوی این سازمان نگرفتهاند. ماجرای ساخت جاده به دهۀ هشتاد برمیگردد و آن زمان گفتند میخواهند جادهای برای گذر عشایر باشد، اما گذر زمان نشان داد، جاده برای عشایر کاربردی ندارد و میخواهند جاده را به دریاچه وصل کنند. از دو سال قبل هم زمزمههای آسفالتکردن این جاده به میان آمد، آن هم در قلب منطقۀ حفاظتشده. حالا «رضا اسدی» دبیر شبکۀ تشکلهای محیطزیستی و منابعطبیعی لرستان، فقط بر یک جمله تأکید میکند: «قانون را اعمال کنید». بهگفتۀ او، جادهای که ۲۱ کیلومتر آن در منطقۀ حفاظتشده و بدون هیچ توجیه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار گرفته، باید تخریب شود.
اعتراض اسپانیاییها به «گردشگری انبوه»
پیشبینی میشود هزاران نفر در جنوب اسپانیا به خیابان بیایند تا با شرکت در یک تظاهرات، اعتراضشان را نسبت به «گردشگری انبوه» نشان دهند. آنان معتقد هستند گردشگری انبوه، موجب بومیزدایی شهر و افزایش اجارهنشینی شده است.
رودخانه سن برای شنا آلوده است
پاریس یک ماه مانده به آغاز بازیهای المپیک اعلام کرد که آزمایشها نشان میدهد رودخانه سن هنوز برای شنا مناسب نیست.
سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان
بررسی فهرست در دسترس حوادث و سوانح کشور نشان میدهد که مدیریت اطلاعات و مستندسازی حوادث و سوانح، نیازمند تدوین فرآیندی یکپارچه مبتنی بر روشهای علمی و تعاریف واحد و ثبت دقیق و بهموقع اطلاعات در راستای کاهش آسیبها و خسارات ناشی از حوادث و سوانح است. همچنین، تحلیل روندها، ثبت نظامیافته و یکپارچۀ تجربهها و تدوین درسآموختهها، منجر به شناخت علت وقوع حوادث و سوانح، کاهش اثرات ناشی از آنها و ارتقاء کیفیت فرآیند مدیریت ریسک و بحران در کشور خواهد شد. پژوهشگاه سوانح طبیعی کشور با انتشار گزارشی بر این نکات تأکید کرده است و آماری از میزان سوانح طبیعی کشور در سالی که گذشت ارائه داده است. طبق دادههای این گزارش، سیستانوبلوچستان بیشترین میزان خسارت سوانح طبیعی غیر از زلزله و آتشسوزی را در سال ۱۴۰۲ تجربه کرده است.