بایگانی مطالب : یادداشت
رشت، شهر زنده در شب
رشت با اینکه عنوان جهانی «شهر خلاق غذا در یونسکو» را از سال ۱۳۹۴ یدک می‌کشد و سال گذشته هم نامزد ثبت جهانی در حوزهٔ صنایع‌دستی شد، حالا برای کسب عنوان دیگری تلاش می‌کند؛ چند روز پیش بود که «ولی جهانی» مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان از تدوین پروندهٔ ثبت جهانی شهر رشت به‌عنوان تنها شهر زندهٔ ایران خبر داد و گفت که قرار است این شهر شامل میدان شهرداری، سبزه‌میدان، خیابان شریعتی و بخشی از خیابان سعدی با عنوان «مرکز تاریخی رشت» و تنها شهر زندهٔ ایران ثبت جهانی شود. زندگی در رشت اما چطور و چگونه پیش می‌رود؟ و زندگی شبانه چه نقشی در زنده بودن آن دارد؟
گردشگری روستایی و ساماندهی سواحل؛ مقصد بودجه
اعتبار توسعهٔ زیرساخت‌های گردشگری در کشور با رشد ۹۵ درصدی نسبت به سال گذشته با رقم ۴.۴۰۰ میلیارد ریال ابلاغ شد؛ بودجه‌ای که به گفتهٔ فعالان این حوزه، اگر با برنامه‌ریزی اصولی و با هدف حمایت از بخش خصوصی هزینه شود، می‌تواند مشکلات را تا حدودی کاهش دهد در غیر این‌صورت احتمالاً برای پروژه‌های جهادی صرف خواهد شد. هر چند همین حالا هم ایران با وجود ظرفیت‌های قابل‌توجه با عقب‌ماندگی شدید نسبت به کشورهای همسایه در زمینهٔ زیرساخت‌های گردشگری مواجه است و از سویی، بسیاری از زیرساخت‌های موجود هم به‌دلیل بی‌توجهی و نبود اعتبار طی سال‌های گذشته از بین رفته.
پرهیز از شتابزدگی در آبخیزداری
اقدامات آبخیزداری تحت عنوان مهندسی حفاظت آب و خاک
مهاجران اقلیمی قربانی نابرابری
پیامدهای تغییر اقلیم اکنون در همه قاره‌ها و اقیانوس‌ها احساس می‌شود. اثرات مخرب بر منابع آبی و خاک کم کم خود را نشان می دهد؛ کاستی‌های روزافزون حکمرانی و ظرفیت جوامع برای رویارویی با شرایط جوی حاد و شدید مانند امواج گرمایی و آتش‌سوزی‌ها و کم آبی نیز قابل مشاهده است. درک پیامدهای اجتماعی و مخاطره‌آمیز تغییر اقلیم نیازمند استفاده از دانش جامعه‌شناسی است. گزینه‌هایی که در محیط‌های اجتماعی مختلف در دسترس است، فرایندهایی که در تصمیم‌گیری سیستمی دخیل است، تلاش‌های فردی، اجتماعی، سازمانی و دولتی برای انطباق با پیامدهای تغییر اقلیم همگی به مجموعه‌ای از دانش اجتماعی در کنار دانش اقلیمی نیاز دارد. به‌طورکلی ظهور ریسک‌ها و آثار ناشی از تغییر اقلیم و گرمایش به دیدگاه‌های نو و دانش بین‌رشته‌ای نیاز دارد که بتواند در جهت سازگاری با تغییر اقلیم به‌ویژه کم آبی و نابودی معیشت؛ اقدامات جمعی و سازمانی را افزایش و آسیب‌پذیری جوامع را کاهش دهد و اقدامات و تصمیمات منصفانه و عادلانه را به سیاستگذار پیشنهاد دهد. از جمله مهمترین مسائل به کاهش ریسک فاجعه و مهاجرت انسان‌ها مربوط است.
شهرهای کوچک با آرزوهای بزرگ
شهرها همواره صحنه‌هایی از اتفاقات مهم تاریخی، جریان‌های هنری و اجتماعی بوده‌اند و همین موضوع به رشد اعتبار و جذابیت آنها در طول قرن‌ها کمک کرده‌است، اما در یک قرن اخیر، هویت بسیاری از شهرها به مفهومی با نام گردشگری فرهنگی گره خورده است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2018، گردشگری فرهنگی سهم 40 درصدی از کل سفرهای بین‌المللی را به خود اختصاص داده‌است که در این میان شهرها نقش عمده‌ای در توسعه فرهنگی ایفا می‌کنند.
تغییر اقلیم چه بر سر عراق می‌آورد؟
بر اثر پیامدهای تغییراقلیم ناشی از فعالیت انسان‌ها، دجله و فرات، در سال‌های اخیر دچار کم‌آبی نگران‌کننده‌ای بوده‌اند. در برخی مکان‌ها، اگر در سواحل رودخانه بایستید، می‌توانید بستر رودخانه‌ها را ببینید. بعضی جاها حتی می‌توانید با پای پیاده نیز از عرض دو رودخانه عبور کنید. اکنون سازمان ملل متحد، عراق نفت‌خیز را که ۲۰ سال قبل دولت جورج بوش روی آن برای توسعهٔ آینده شرط‌بندی کرده بود، به‌عنوان پنجمین کشور آسیب‌پذیر در برابر فروپاشی اقلیمی در میان ۱۹۳ کشور عضو خود اعلام کرده است. سازمان ملل هشدار می‌دهد که در آیندهٔ عراق می‌توان «افزایش دما، بارندگی ناکافی و کاهش‌یافته، تشدید خشکسالی و کمبود آب، طوفان‌های مکرر شن و گردوغبار و جاری شدن سیل» را به‌صورت شاخص‌های اقلیمی مشاهده کرد.
شهرسازیِ تحول
با رفتن «فرزانه صادق مالواجرد»، تخلفات شهری از جمله توسط شهرداری تهران گسترش می‌یابد؟
تعطیلی کتابفروشی آنلاین طاقچه و عواقب آن
آموختن از معماری گذشته ایران
یران سرزمین بی‌قراری است و نوسانات شدیدی دارد. به معنای دیگر فاصلهٔ میان حداقل و حداکثر برای مثال در درجهٔ حرارت زیاد است. تغییر اقلیم در واقع آنچنان را آنچنان‌تر می‌کند و فاصله حداقل و حداکثر را افزایش می‌دهد. در ایران نیز اصولاً به دلیل بی‌قراری، این فاصله همیشه زیاد بوده است.
برای کودکانی که هرگز به دنیا نمی‌آیند
مصیبت مشاعات
مسئله توسعه در روستاهای ایران، مسئله بهره‌برداری است. بعد از انقلاب رویکرد روستاهای ما به طرف خرده‌مالکی رانده شد. در مصوبه‌ای که مربوط به شورای انقلاب است همان سال‌های نخست، این اختیار به روستاییان داده شد که می‌توانند که شرکت‌های سهامی زراعی و شرکت‌های تولید کشاورزی را منحل کنند که عمده شرکت‌های سهامی زراعی و ۶۰ درصد تعاونی‌های تولید روستایی براساس همین مصوبه منحل می‌شود.
دیپلماسی عمومی نسخهٔ مناقشۀ هیرمند
گسترش ابعاد مناقشهٔ ایران و افغانستان بر سر حقابهٔ سیستان و درگیری لفظی مقامات عالی دو کشور بر سر عدم رهاسازی آب به‌سمت ایران، بار دیگر نشان داد که «مسئلهٔ آب‌های فرامرزی» در کانون مسائل سیاست‌خارجی ایران با افغانستان قرار دارد. از بین چهار حوضهٔ آبریز فرامرزی در افغانستان، ایران در دو حوضهٔ آبریز «هیرمند» و «هریرود-مرغاب» با این کشور مرز مشترک آبی دارد. این نوشتار با تمرکز بر هیدروپلیتیک «حوضۀ آبریز هیرمند» تلاش دارد ضمن تشریح ابعاد اقدامات یک‌جانبهٔ افغانستان در بالادست، پیامدهای ناشی از گسترش بی‌رویۀ سازه‌های آبی بر سرشاخه‌های رودخانهٔ هیرمند و عدم رهاسازی آب به‌سمت ایران را تشریح کند.
گزارشی برای همراهی یا رفیق نیمه‌راه کاربران؟
بلای خطای ادراکی در سیاستگذاری انرژی
چندسالی است که جهان روی دور تند استفاده از از انرژی‌های تجدیدپذیر مختلف افتاده است. در برخی مناطق جهان و به دلیل تحولات ژئوپولتیکی نیز موضوع از یک تلاش اقتصادی یا محیط زیستی فراتر رفته و به مسابقه‌ای برای تضمین حیات بدل شده است. در ایران ما اما گویا نه فقط شوقی به چشم نمی‌آید، بلکه در برخی موارد، حتی کوششی در مسیر معکوس یعنی تداوم تعهد به انرژی‌های فسیلی به وضوح قابل رصد است. در این یادداشت قصد تحلیل فنی اقتصاد انرژی‌های تجدیدپذیر ایران یا پرداختن به حجم غیرقابل باور عقب‌افتادگی ایران در این بخش را ندارم. بلکه صرفا تلاش خواهم کرد از منظر ماهیت فلسفی و ادراکی به چرایی عدم تمایل به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران بپردازم. این یادداشت البته متکی به تجربیات و پدیدارهایی است که طی سالها کار در رسانه‌ها در زمینه انرژی کسب کرده و دیده‌ام.
خشکسالی و تاب‌آوری اجتماعی
بحث تاب‌آوری جمعی در مواجهه با پیامدهای خشکسالی مطرح است.
