بایگانی مطالب : آثارباستانی
رسوایی شیخنشین
اسناد جلسهای که مرکز روزنامهنگاری اقلیمی (یک سازمان غیردولتی در زمینه روزنامهنگاری تحقیقی) با همکاری بیبیسی در روز دوشنبه منتشر کرد نشان میدهد که سلطان الجابر برنامههایی را برای بحث در مورد معاملات سوخت فسیلی با بیش از ۱۲ کشور داشته است. ظاهراً این اسناد یادداشتهایی توجیهی تهیهشده برای الجابر هستند که ملاقاتهای او با مقامات تقریباً ۳۰ کشور خارجی را در ژوئن (خرداد) و اکتبر (مهر) نشان میدهند. در میان موارد پیشنهادی گفتوگوها، برنامههایی برای گفتوگو در مورد معاملات سوخت فسیلی با 15 کشور از جمله با چین است که دراین اسناد آمده: « ADNOC(شرکت ملی نفت و گاز امارات) مایل به ارزیابی مشترک فرصتهای بینالمللی منطقهٔ LNG (موزامبیک، کانادا و استرالیا) است.» علاوه بر این، یادداشتهای توجیهی آمادهشده برای جلسات با کلمبیا، آلمان و مصر نشان میدهند که ADNOC برای «حمایت از توسعهٔ پروژههای سوخت فسیلی کشورها» اعلام آمادگی کرده است.
![رسوایی شیخنشین](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/دیجیتال-3-jpg.webp)
تشخیص چهرهٔ یکی از قدرتمندترین زنان دربار ساسانی
زندگی زنان ایران در هزار سال پیش چگونه بوده است؟ ابهامات بسیاری در این زمینه وجود دارد. هنوز هم نظریات مختلفی از شخصیت این زنان ارائه میشود که ضد و نقیض است. از آزادی تا اسارت، از ضعف تا قدرت این زنان در چنبرهٔ دوران پدرسالاری با فاصلهٔ معناداری مطرح میشود. نوع پوششان هم هربار بهنوعی بر سر زبانها میافتد و رنگ میبازد. مطالعات باستانشناسان اما پرده از راز یکی از زنان قدرتمند دورهٔ ساسانی برداشته است، شاهپور دختک. او را یکی از قدرتمندترین زنان دوران ساسانی میخوانند. آخرین بررسیهای باستانشناسان نشان میدهد که نقشبرجستهٔ زن محوطهٔ نقشرجب مرودشت، از آن اوست و مردی که پشت سر او در این قاب قرار گرفته، پسرش بهرام سوم است، ولیعهد بهرام دوم. این نقشبرجسته کنار نقش اردشیر پاپکان، پادشاه بزرگ و بنیانگذار سلسلهٔ ساسانی جای دارد. به احتمال زیاد خود شاهپور بختک دستور داده این نقش کنده شود. این زن والامقام را بهصورت تمامقد و بهحالت تقریباً نیمرخ درحالیکه انگشت سبابه را به بالا گرفته، نقش زدهاند. او کلاهی بر سر دارد که دنبالهٔ آن گردن و گوش سمت راستش را پوشاندهاند. موهای بلند و گیسهشدهٔ او که قسمتی از آن از زیر کلاه بیرون آمده و صورت صاف و اندام ظریفش بهطور حتم مسلّم میدارد که او زنی قدرتمند و از خاندان سلطنتی است، اما همواره ابهاماتی دربارهٔ هویت این زن وجود داشته و کارشناسان او را به نامهای مختلف خواندهاند. در این میان نگارکندی دیگری هم در «برمدلک» فارس وجود دارد که نقاشی آن را شاید دیده باشید. در این نگارکند شاهزادهای ساسانی در حال اعطای گل انار به بانوی سلطنتی است و اغلب پژوهشگران آن را متعلق به بهرام دوم میدانند. در کتیبهٔ این نگارکند نام ملکه اردشیر-آناهید معرفی شده است. همهٔ این نشانهها و اختلافات باعث شد تا دوباره تحقیقی دربارهٔ نگارکندهای نقشرجب انجام شود. از همین رو با «حسین فیضی»، دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه مازندران که همراه با «سید رسول موسوی حاجی»، استاد باستانشناسی دانشگاه مازندران، این فرضیهٔ جدید را مطرح کردهاند، گفتوگویی کردهایم.
![تشخیص چهرهٔ یکی از قدرتمندترین زنان دربار ساسانی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-18-jpg.webp)
مقابلهٔ لاکپشتی با تغییراقلیم
|پیام ما| توافق اقلیمی که در اجلاس متعاهدین کنوانسیون تغییراقلیم (cop) پاریس در ۲۰۱۵ منعقد شد، تا حدی ناتوان بود. همانطور که در همان زمان هم بسیاری به آن اشاره کرده بودند، این توافق نمیتوانست به کشورها بگوید برای تغییراقلیم چه کاری انجام دهند، نمیتوانست به عصر سوختهای فسیلی پایان دهد، نمیتوانست دریاها را به عقب بکشد، بادها را آرام کند یا آفتاب ظهر را کمرمقتر کند. اما دستکم میتواند زمینه و مقررات برای اجلاس بعدی را تنظیم کند و حکم دهد که اجلاس امسال باید به اولین «ذخیرهٔ جهانی» از بایدها و نبایدها برای نزدیک شدن به اهداف کلی توافق توجه کند.
![مقابلهٔ لاکپشتی با تغییراقلیم](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-24-jpg.webp)
نیاز اضطراری به رویکرد اکولوژیک در مدیریت جنگل
![نیاز اضطراری به رویکرد اکولوژیک در مدیریت جنگل](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/جنگل-هیرکانی-jpg.webp)
کشف یک شیء تازه در کاخ سعدآباد +عکس
یک اثر سنگی که به گمان کارشناسان یک فواره آبنمای محیطی و تزئینی است، در محوطه مجموعه کاخهای سعدآباد کشف شد. دوره تاریخی این شیء هنوز مشخص نیست.
![کشف یک شیء تازه در کاخ سعدآباد +عکس](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2fb6c04d218be4b1-jpg.webp)
تقاضای «ضرغامی» برای اصلاح مصوبهٔ حریم آثار ثبتی
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نامههای جداگانهای به رؤسای مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیر شورای نگهبان، خواستار اصلاح مصوبهٔ حریم آثار ثبتی شد. در این مصوبه، مسئولیت تدوین آییننامه بازنگری حریمهای آثار ثبتی پیشین و تعیین حریم آثار ثبتی جدید به شورای عالی معماری و شهرسازی محول شده در حالی که مطابق قانون این موارد برعهدهٔ وزارت میراث فرهنگی است.
![تقاضای «ضرغامی» برای اصلاح مصوبهٔ حریم آثار ثبتی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2-12-jpg.webp)
یاری هوش مصنوعی به کشف گنجینهای از متون کلاسیک گمشده
رایانهها میتوانند به باستانشناسان اجازه دهند صدها متن سوخته از یک کتابخانه رومی را بخوانند
![یاری هوش مصنوعی به کشف گنجینهای از متون کلاسیک گمشده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/20231021_STP003-jpg.webp)
میراث «غزه» زیر بمباران
هرچند درگیریهای فعلی میان فلسطین و اسرائیل از ۱۵ مهر امسال آغاز شد، اما این درگیریها در تاریخ اتفاق جدیدی نیست؛ درگیریهایی که از نیمههای قرن گذشته (بیستم) آغاز شد و تا کنون ادامه دارد و در همهٔ این دههها، علاوهبر فاجعههای انسانی، منجر به تخریب میراث فرهنگی بسیاری در نوار غزه و فلسطین شده است. در همین روزهای اخیر هم خبر میرسد درگیریهای حال حاضر، تخریب کلیسای تاریخی غزه را بهدنبال داشته است و از سوی دیگر، شورای بینالمللی موزهها (ایکوم) نیز دربارهٔ بیتوجهی به حفاظت از اموال فرهنگی و افزایش احتمالی قاچاق و تخریب اشیای فرهنگی و تاریخی در این منطقه هشدار داده است.
![میراث «غزه» زیر بمباران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-7-jpg.webp)
دربارهٔ کوروش همهچیز را نمیدانیم
هفتم آبان روزی است که به پاس تلاشهای پادشاه هخامنشی به نام «کوروش» نامگذاری شده است و پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری به همین مناسبت با همکاری موزهٔ ملی ایران یک نشست تخصصی با عنوان «کوروش هخامنشی از افسانه تا واقعیت» برگزار کرد؛ نشستی که قرار بود کوروش را در پرتو اسناد و مدارک تاریخی و پژوهشهای باستانشناسی بررسی کند و درنهایت مشخص شد وجود منابع اشتباه موجب شده است اطلاعات دروغین زیادی دربارهٔ او منتشر شود. بهنظر میرسد که ما دربارهٔ این پادشاه هخامنشی همهچیز را نمیدانیم.
![دربارهٔ کوروش همهچیز را نمیدانیم](https://payamema.ir/pubfiles/2023/10/کوروش-هخامنشی-از-افسانه-تا-واقعیت-jpg.webp)
توقف حراج قرآن خطی
حوالی ساعت ۱۵ روز چهارشنبه ۲۷ فروردین ۱۳۸۲، چهار نفر با خرید بلیت وارد موزۀ پارس شیراز شدند، دو سرباز نگهبان را با اسلحه تهدید کردند، یکی از ویترینهای موزه را شکستند تا نسخهٔ یک قرآن تاریخی به خط کوفی را سرقت کنند. شاید آنها بهدرستی نمیدانستند، اما درواقع یکی از کهنترین قرآنهای کوفی را که کاتبان ایرانی در قرن سوم هجری در ۱۴ پارۀ مجزا نوشته بودند، سرقت کردهاند. خبر این سرقت فقط دو هفته مطرح بود و پس از آن دیگر کسی چیزی نگفت و چیزی ننوشت تا امروز که این اثر قرار بود در حراج هنری «کریستیز» عرضه شود.
![توقف حراج قرآن خطی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/10/قران-خطی-jpg.webp)