هنوز گاز از قلب زمین‌های «مختار» در شهرستان بویراحمد بیرون نیامده، نزدیک به چهارصد بلوط دانه‌زاد بدون اجازه و اطلاع منابع طبیعی قطع و زمزمه‌های افزایش قیمت زمین باعث اختلافات محلی شد و این اختلافات در هفته‌های گذشته یک کشته و چندین زخمی برجا گذاشت. هرچند مسئولان محلی می‌گویند این اختلافات ارتباطی به کشف گاز ندارد اما محلی‌ها مخالف این حرفند. از سوی دیگر رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد هم می‌گوید قطع درختان بدون هماهنگی با آنها بوده و باید از کارکنان منابع طبیعی می‌خواستند تا برای نشانه‌گذاری درختان و کم کردن آسیب‌ها در منطقه حاضر شوند. «این پروژه ملی است و ما هم قصد سنگ‌اندازی نداریم. اما قطع درختان بدون هماهنگی بوده و هنوز خسارت این تخریب‌ها به منابع طبیعی داده نشده است.»

سرانجام نوبت بررسی پیش‌نویس لایحهٔ برنامهٔ هفتم توسعهٔ کشور در مجلس شورای اسلامی فرا رسید

بعضی از اهالی روستاهای جنوب کرمان می‌گویند ۵۰۰ درخت کوهی قطع شده تا جاده‌ای برای معدن‌کاوی بسازند. اهالی ۱۲ روستای این منطقه که مخالف راه‌اندازی معادن مس هستند، تاکید می‌کنند که «این اول کار است و بررسی منطقه برای راه‌اندازی معدن تازه شروع شده است». آنها به چشم دیده‌‌اند که اهالی روستای «درآلو» که در سی کیلومتری آنهاست در سال‌های اخیر مجبور به ترک اجباری روستایشان شدند و آلودگی‌های گسترده، آب و خاک و زمین را به نابودی کشاند. «محمد کمالی»، رئیس اداره حفاظت محیط زیست جیرفت می‌گوید این منطقه حفاظت‌شده نیست و از آنها استعلامی برای معدن‌کاوی نگرفته‌اند و مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان هم می‌گوید گزارشی از قطع درختان نداشته‌اند و درخواست تازه‌ای برای دریافت مجوز معدن‌کاوی در میان نبوده است. محلی‌ها اما می‌گویند کسی پاسخگو نیست. آنها نمی‌دانند که چه زمانی بهره‌برداری شروع می‌شود و این جاده قرار است راه چند معدن را باز کند. فقط می‌دانند قرارگاه «خاتم‌الانبیا» کار را در دست گرفته اما هیچکس درباره آینده منطقه و وضعیتی که با آن روبه‌رو خواهند شد با آنها جواب نمی‌دهد.

|پیام ما| یک هفته پیش، درست در روزی که جنگ گروه‌های مقاومت فلسطین و اسرائیل آغاز شد، امارات متحده عربی مشغول برگزاری نشستی برای آماده‌سازی مذاکرات بین‌المللی سازمان ملل بود. از آن روز جنگ هر روز بیشتر شدت گرفته است. قرار است بیست و هشتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل (کاپ ۲۸) اواخر نوامبر در دوبی برگزار شود و اکنون با ادامه حمله‌های اسرائیل و تنش در خاورمیانه، بحث‌ها درباره تاثیر جنگ بر روند تغییر اقلیم شدت گرفته است. تحلیل‌گران از یک سو می‌گویند بعد از درگیری طولانی روسیه و اوکراین، اکنون وقوع جنگی دیگر، اجلاس اقلیمی و مذاکره درباره بحران بزرگ سیاره زمین را به‌خطر می‌اندازد و از سوی دیگر با کمک‌های مالی و تسلیهاتی ایالات متحده به اسرائیل، وعده کمک به کشورهای آسیب‌دیده از تغییر اقلیم باز هم به تاخیر می‌افتد.

|پیام ما| بسیاری از ما فکر می‌کنیم که وقتی سیلاب روی می‌دهد، نحوه و روش‌های پرچالش مدیریت بحران در کشور است که عموماً وضعیتی وخیم در مناطق سیل‌زده ایجاد می‌کند، یا برخی از ما گمان می‌بریم که مشکل در احداث شدن یا نشدن سازه‌های مقابله با سیلاب‌هاست. اما گزارش وزارت نیرو که در سال ۱۴۰۰ تدوین شد و البته موارد پیشنهادی آن تا زمان تنظیم این گزارش به اجرا نرسیده است، مسئله را به پیش از وقوع و زمان پیش‌بینی آن عقب می‌برد.

در مقیاس جهانی پدیده فرونشست از شرق آسیا تا چین و هند، پاکستان، ایران و عربستان، حتی در بخش‌هایی از ایتالیا و امریکا مشاهده می‌شود

«شما روزی خواهید شنید که چرخ هواپیمایی در چاله‌ای گیر می‌کند، یا قطاری به ناگهان از روی ریل سقوط می‌کند، یا جاده‌ای خودروها را می‌بلعد. شاید این موضوع الان برای برخی مانند یک جوک باشد، اما اگر وضعیت به همین شکل پیش برود، این اتفاقات خواهد افتاد.» این را «غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی»، رئیس پیشین سازمان نقشه‌برداری کشور با صدایی حاکی از نگرانی زیاد می‌گوید. هفتهٔ قبل نیز «علی جاویدانه»، رئیس فعلی همین سازمان، به کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی رفته بود و دربارهٔ آنچه این روزها «فرونشست زمین» گفته می‌شود، هشدار داده بود؛ جلسه‌ای که از آن فقط یک جمله به رسانه‌ها رسید: «فرونشست به مرحلهٔ خطرناکی رسیده و در کشور پنج برابر نُرم جهانی فرونشست در حال وقوع است.» جمله‌ای که چندان هم مورد توجه رسانه‌ها قرار نگرفت. اگرچه دربارهٔ خالی‌ شدن آبخوان‌ها و اضافه‌برداشت از منابع آب زیرزمینی در رسانه‌ها صحبت‌های زیادی مطرح شده است، اما فرونشست به‌عنوان یکی از تبعات مهم این اضافه‌برداشت‌ها چندان محل بحث‌های داغ نیست. با خالی‌ شدن آبخوان‌ها سطح‌ زمین آرام‌آرام و نامحسوس پایین می‌رود و به چشم نمی‌آید. فقط در جاهایی مانند دهانهٔ چاه‌ها که لوله داخل زمین رفته است، این پایین رفتن سطح زمین آشکار می‌شود. کشاورزان قدیمی تصور می‌کردند که لولهٔ فرورفته در زمین آرام‌آرام در حال بیرون آمدن است، به همین دلیل برخی به این پدیده، «لوله‌زایی چاه‌ها» هم می‌گفتند. اما ماجرا بسیار فراتر از اینهاست؛ نه فقط فرونشستن زمین نشان از خالی شدن و کاهش ظرفیت و تخریب آبخوان دارد، که تبعاتی هولناک‌تر هم از پی آن در انتظار پهنه‌های خاکی است. زمین سست می‌شود و سازه‌هایی که به اعتبار استحکام زمین بر آن برپا شده‌اند نااستوار می‌شوند، ساختمان‌ها و تأسیسات متزلزل می‌شوند و خسارت به‌بار می‌آورند. گاهی نیز تونل‌های طبیعی و زیرزمینی خالی‌شده از آب دیگر توان تحمل بار لایه‌های رویی خود را ندارند، زمین به‌ناگاه دهان باز می‌کند و «فروچاله» تا صدها سال بر سطح زمین باقی می‌ماند. این تصویری‌است از آنچه تاکنون در نقاطی از ایران رخ داده و دست‌کم در ۱۱ درصد مساحت ایران در شرف وقوع است.

سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور می‌گوید حدود ۶.۵ برابر بیش از ظرفیت مجاز جامعهٔ انسانی از مراتع کشور بهره‌برداری می‌شود. عشایر کشور از گذشته یکی از ذی‌نفعان مهم در بهره‌برداری از مراتع بودند. حالا با وجود این اعداد غافلگیرکننده از برداشت مراتع کشور و ورشکستگی بیش از ۶۰ درصد مراتع کشور، این ذی‌نفعان می‌گویند دولت آنان را در استفاده از مراتع چنان محدود کرده که معیشتشان را تحت‌تأثیر قرار داده است. همچنین، این محدودیت‌ها مدام زمانبندی کوچ را به‌هم می‌زند. اعداد تکان‌دهنده از فقر مراتع و گلایهٔ ذی‌نفعان در شرایطی است که قانون به‌صراحت شیوه‌نامهٔ برداشت از مراتع را اعلام و ابلاغ کرده است، اما مانند همیشه مدیریت تعارض میان حفظ منابع‌طبیعی و نیاز مردم، در این بخش نیز می‌لنگد.