|پیام ما| در کنار تصاویری که حاکی از رهاسازی آب در افغانستان به‌سمت شوره‌زار‌ها هستند، خبر رسیده فاز جدید سد پاشدان بر روی رودخانهٔ هریرود در بالادست ایران (استان خراسان‌رضوی) و سد دوستی با حضور «ملا عبدالغنی برادر»، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان و «عبدالطیف منصور»، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان، افتتاح شده است. سد پاشدان یکی از پروژه‌های بزرگ سدسازی کشور افغانستان محسوب می‌شود که در ۲۰ کیلومتری شرق شهر هرات بر روی سرشاخه‌های هریرود واقع شده است و ظرفیت ذخیرهٔ ۴۵ میلیون مترمکعب آب را دارد. به‌نظر می‌رسد حالا راهی جز اجماع منطقه‌ای علیه سیاست‌های آبی طالبان وجود ندارد. حالا مدت‌هاست از هامون تا آمودریا، تحت‌تأثیر سیاست‌های آبی طالبان یا از بین رفته است یا در حال از بین رفتن است. سد پاشدان، مانع اصلی رسیدن آب به سد دوستی در خراسان ایران است.

قتل‌های‌‌ سریالی درختان بلوط زاگرس‌ تک عاملی نیست. اینکه یک گزینه مثل آفت را متهم بدانیم و بعد با انواع و اقسام آفت‌کش‌ها به جان درختان بیفتیم و بقیهٔ گونه‌ها را هم از بین ببریم،‌ تنها پاک کردن صورت مسئله است. «رحیم ملک‌نیا»، عضو هیئت‌علمی‌ گروه جنگلداری دانشگاه لرستان معتقد است آنچه هر سال در زاگرس اتفاق می‌افتد‌، به رهاشدگی این عرصه‌ها برمی‌گردد. به‌گفتهٔ او، ما در ایران برنامهٔ بلندمدتی برای مدیریت زاگرس نداریم و آنچه انجام می‌شود طرح‌های مقطعی است که راه به جایی نمی‌برند.

اختلاف‌نظر میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو بر سر میزان و چگونگی تامین حقابهٔ تالاب‌های کشور موضوعی قدیمی است. موضوعی که مدت‌هاست به مسئله‌ای جدی تبدیل شده اما راهکار روشنی برای حل آن در پیش گرفته نمی‌شود. مداخلات و اجرای پروژه‌های عمرانی از سوی سایر دستگاه‌های اجرایی و نهادها بر مشکل تامین حقابه تالاب ها افزوده است. در تازه‌ترین اتفاق ادارهٔ کل حفاظت محیط زیست استان تهران از تامین نشدن حقابهٔ تالاب بندعلیخان به دلیل همین مداخلات خبر داده است. کارشناس‌مسئول محیط زیست استان تهران هشدار داده که تامین نشدن حقابهٔ تالاب می‌تواند «بندعلیخان» را به کانون گرد و غبار تبدیل کند.

|پیام ما| اردیبهشت با هشدار قرمز هواشناسی شروع شد و بخش‌های بزرگی از غرب و مرکز و جنوب کشور درگیر بارندگی گسترده شدند. سیل بلوچستان را درگیر کرد و تصاویری از روان شدن آب در کرمان، اصفهان، خراسان‌جنوبی و یزد منتشر شد. این درحالی‌است که پیش‌بینی‌ها از سامانهٔ جدید در نیمهٔ دوم اردیبهشت خبر می‌دهند که بیشتر مناطق ایران، مخصوصاً نیمهٔ غربی و مناطق کویری را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. این بارش‌ها یک‌بار دیگر صحبت از بارور کردن ابرها را به میان آورد. نکته‌ای که «صادق ضیائیان»، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی، در نشست علمی بارش‌های سیل‌آسا طی فروردین در جنوب و جنوب‌شرق کشور دربارهٔ آن گفت: «مدل‌های هواشناسی وقوع بارندگی شدید جنوب کشور و کشورهای حاشیهٔ خلیج‌فارس را از قبل پیش‌بینی کرده بودند و این مدل‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی از دخالت در افزایش یا کاهش بارش نظیر بارورسازی ابرها ندارند.»

رئیس سازمان جمعیت هلال‌احمر کشور روز گذشته اعلام کرده است سیل اخیر بیشترین آسیب را به سیستان‌وبلوچستان و مناطق جنوبی آن وارد کرده است و امدادگران این سازمان تا حل مشکلات مناطق سیل‌زده در کنار مردم حاضر خواهد بود و کمک‌رسانی را ادامه می‌دهند. بااین‌حال، اهالی مناطق سیل‌زده به‌ویژه در روستاهای جنوب سیستان‌وبلوچستان، می‌گویند خودشان در حال پاکسازی خانه و زندگی از گل‌ولای هستند؛ آن‌هم درحالی‌که بارش باران هنوز ادامه دارد. کمبود ادوات و آب بهداشتی از مهمترین مشکلاتی است که مردم از آن گلایه دارند. بسیاری از چاه‌های آب و فاضلاب تخریب یا پر شده‌اند و همین موضوع چالش جدی‌ای ایجاد کرده است. اهالی روستاهای زرآباد که در محرومیت زیادی به‌سر می‌بردند هم می‌گویند اصلی‌ترین مشکلشان علاوه‌بر از بین رفتن خانه‌های کوچک و کپرها، تأمین آب سالم است.

|پیام ما| تغییراقلیم ساکنان زمین را تحت‌تأثیر خود قرار داده است. بااین‌حال، این تأثیر یکسان نیست و گروه‌هایی از مردم بار بیشتری بر دوش می‌کشند. همین موضوع سبب شده است گروهی از آنها صدای خود را از طریق دادگاه‌ها به گوش دولت‌هایشان برسانند. یکی از این دادگاه‌ها، دادگاه بین‌آمریکایی است که در تلاش است صدای فعالان محیط‌زیست و جامعهٔ محلی را منعکس کند و از دولت‌ها بخواهد اقدامی مؤثر در زمینهٔ مقابله با تغییراقلیم انجام دهد.

تصاویر ماهواره‌ای طی روزهای گذشته نه‌فقط تأیید می‌کند که رودخانهٔ هیرمند یک‌بار دیگر پس از اسفند سال گذشته سیلابی شده، بلکه نشان می‌دهد حجم قابل‌توجهی از این سیلاب از بند «کمال‌خان» به‌سمت شوره‌زار «گودزره» روان شده است و طی یک تا دو روز آینده به این شوره‌زار می‌رسد. این درحالی‌است که نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جهموری در امور افغانستان پس از سفر وزیر نیرو به این کشور، اعلام کرد طالبان بند کمال‌خان را به‌لحاظ فنی اصلاح کرده است. بااین‌حال، تصاویر ماهواره‌ای و بررسی کارشناسان گویای این موضوع است که خلاف گفتهٔ «حسن کاظمی قمی» و ادعای نمایندهٔ طالبان در سال گذشته که می‌گفت قرار نیست آب به ایران نرود، اما به شوره‌زار روانه شود، خبری نه از حقابهٔ ایران است و نه حتی از سیلاب‎هایی که لااقل طی سال‌های گذشته به ایران می‌رسید. حالا تصاویر ماهواره‌ای مؤید این حقیقت است که آب نه به‌عنوان حقابهٔ ایران بلکه به‌عنوان سیراب کردن «گودزره»، منطقه‌ای بیابانی و شوره‌زار با سرعتی در حدود سه هزار مترمکعب برثانیه به‌سمت این منطقه جریان دارد.