رئیسجمهوری قانون حمایت از گزارشگران فساد را ابلاغ کرد
حمایت قانونی از «سوتزنی»
گزارشگران حقیقی فساد تا سقف پنج میلیارد تومان و افراد حقوقی تا سقف ۱۰ میلیارد تومان پاداش دریافت میکنند
۲۳ دی ۱۴۰۲، ۲۱:۲۳
|پیام ما| رئیسجمهوری قانونی را تصویب کرد که براساسآن، گزارشگران فساد علاوهبر دریافت پاداش، از حمایتهای قانونی بهرهمند خواهد شد. البته اجرای این قانون منوط به راهاندازی سامانهای برای گزارش فساد از سوی سازمان بازرسی کل کشور است که طبق این قانون باید تا تیرماه ۱۴۰۳ این سامانه راهاندازی شود. قوهٔ قضائیه نیز باید دستورالعملی دربارهٔ مؤلفههای مؤثر بر تعیین پاداشها را تا فروردینماه سال آینده تدوین کند.
«قانون حمایت از گزارشگران فساد» روز گذشته توسط «ابراهیم رئیسی»، رئیسجمهوری، برای اجرا به قوهٔ قضائیه، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، وزارت دادگستری و سازمان برنامهوبودجه ابلاغ کرد. این قانون در جلسهٔ علنی ۱۴ آذرماه امسال مجلس شورای اسلامی تصویب شده بود و ششم دیماه نیز به تأیید شورای نگهبان رسیده بود. البته طرح اولیه در مهرماه سال گذشته به مجلس رفته بود و یکفوریت آن ۲۷ مهرماه به تصویب رسیده بود.
براساس این قانون، افراد حقوقی یا حقیقی که اطلاعات و اسنادی از فساد در دستگاهها، نهادها و سازمانهای مختلف کشور در اختیار سازمان بازرسی کل کشور قرار دهند، مورد حمایت قانونی قرار میگیرند و درصورت اثبات فساد توسط قوهٔ قضائیه گزارشگر این فساد پاداش دریافت خواهد کرد.
آنطورکه در مادهٔ دوم این قانون آمده، ۱۱ اقدام بهعنوان مصادیق فساد در نظر گرفته شده است که مواردی چون دریافت رشوه، اخذ پورسانت از معاملات ممنوعه، تبانی، تصرف در اموال دولتی، تدلیس در معاملات دولتی، مداخلهٔ وزرا و نمایندگان مجلس و کارکنان دولت در معاملات دولتی و کشوری از این جملهاند.
طبق این قانون، سازمان بازرسی کل کشور موظف شده است تا ششماه آیندهٔ سامانهای را برای ثبت گزارشهای فساد راهاندازی کند که البته در این سامانه باید محرمانگی هویت گزارشگر و اطلاعات مندرج حفظ شود. پس از راهاندازی این سامانه، درصورت لزوم باید حمایتهای قانونی از گزارشگران انجام شود. این حمایتها شامل حمایت از کارکنانی که فساد درون سازمان خود را اطلاع دهند، تعیین وکیل رایگان برای دعاوی مرتبط با پرونده و هرگونه اقدام برای حفظ امنیت جانی یا مالی یا شغلی تمامی گزارشگران است. همچنین، در این قانون آمده است افرادی که بههرنحو در ارتکاب رفتارهایی که مصداق فساد شناخته شدهاند، دخالت داشتهاند نیز اگر با ثبت گزارش، موجبات کشف جرم و دستگیری و مجازات سرشبکهها را فراهم کنند، براساس این قانون و بنا به صلاحدید مقام قضایی میتوانند از تخفیف مناسب در مجازات بهرهمند شوند یا آنکه از مجازات معاف شوند.
در این قانون همچنین پاداشهایی برای گزارشگران تعیین شده است که محاسبهٔ آنها براساس ارزش پرونده است. در پروندههایی که ارزش آنها تا ۱۰ میلیارد تومان است، گزارشگر بهاندازهٔ سه درصد ارزش پرونده پاداش دریافت خواهد کرد. در پروندههای با ارزش بین ۱۰ میلیارد تا صد میلیارد تومان، پاداش بهمیزان دو درصد و در پروندههای با ارزش بیش از صد میلیارد تومان، میزان پاداش یک درصد ارزش پرونده خواهد بود. البته سقف پاداش برای افراد حقیقی پنج میلیارد تومان و برای افراد حقوقی ۱۰ میلیارد تومان تعیین شده است. این ارقام نیز هر سهسال یکبار بنابه پیشنهاد وزیر دادگستری و با توجه به نرخ تورم باید بهروزرسانی شوند. قوهٔ قضائیه نیز باید تا فروردینماه ۱۴۰۳ در دستورالعملی، مؤلفههای مؤثر در تعیین این پاداشها را مشخص کند.
سوتزنی و مقابله با فساد
تعیین مشوقهایی برای شهروندان با هدف نشان دادن فسادهای کوچک و بزرگ در دستگاههای عمومی و دولتی یکی از پرطرفدارترین اقدامات برای مقابله با فساد در بسیاری از کشورهاست. درواقع، به فرایندی که شهروندان فساد را گزارش میکنند در اصطلاح «سوتزنی» گفته میشود. سوتزن کسی است که تضییع و اتلاف حقوق مردم، کلاهبرداری، سوءاستفاده، فساد و یا هرگونه تهدید و مخاطره برای سلامت و امنیت جامعه را به مرجعی که قادر به اصلاح آن باشد، گزارش میکند. یک سوتزن معمولاً در داخل سازمانی که تخلف در آن صورت میگیرد، کار میکند. بااینحال خودیبودن و داخلیبودن در یک سازمان، شرط اصلی و ضروری برای سوتزنی نیست. آنچه مهم است این است که سوتزن اطلاعاتی از یک خلافکاری را که از دید دیگران پنهان است، برملا میکند.
در بسیاری از کشورها از سوتزنها حمایتهای قانونی و مالی میشود. بهطور مثال قانون سوتزنی ایالات متحدهٔ آمریکا، در سال ۱۹۸۹ تصویب شده است که براساس آن از افرادی که فساد یا تقلب را در یک سازمان دولتی افشا کنند، حمایت میشود. طبق این قانون، افراد میتوانند «تخلفات اداری»، «اتلاف بودجهٔ دولتی»، «سوءاستفاده از اختیارات» یا «اقداماتی که موجب خطر بالقوه برای سلامت یا ایمنی جامعه باشد» افشا کنند و در مقابل، قانونگذار آنان را تشویق و امنیتشان را تضمین میکند. در انگلستان نیز قانون در گسترهٔ بیشتری از سوتزنان حمایت میکند. سوتزن انگلیسی میتواند یک کارمند پلیس، سازمان دولتی، کارگر کارخانه، کارآموز، کارمند بنگاههای تجاری یا مانند آن باشد و هرگونه عمل خلاف قانون اعم از جرائم جنایی، تقلب، آسیب به محیط زیست، ممانعت از اجرای عدالت، نقض قوانین یا هر اقدامی که به افراد جامعه آسیب بزند را به مقامات گزارش دهد.
تا پیشازاین قانون جدید، در ایران سیاست و قانونی برای حمایت از سوتزنان تصویب نشده بود. بهنظر میرسد بهعلت نبود شفافیت و دشواری دسترسی به اطلاعات عادی، کار سوتزنی بسیار سخت اتفاق میافتد. نکتهٔ دیگر اینکه افشاگران بعد از سوتزنی و افشا کردن فساد از سوی دولت حمایت نمیشوند و حتی ممکن است بیش از مفسدان تحتفشار قرار گیرند. البته باید گفت فساد و فقدان شفافیت دو روی یک سکهاند. به هر میزانی که شفافیت وجود داشته باشد، به همان میزان هم فساد کمتر میشود و برعکس هر چقدر شفافیت کمتر باشد، میزان فساد نیز افزایش مییابد.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
شورایعالی؛ منهای متخصصان محیط زیست
افزایش دمای کره زمین و آلودگیها در حال تهدید ورزش و جان ورزشکاران در نقاط مختلف دنیا است
نمیتوانم بدوم
کشاورزان نسبتبه بارشهای شدید آگاه باشند
سازمان بازرسی به مسائل محیط زیستی تالاب صالحیه ورود کرد
صیانت از تالاب صالحیه
احیای دیمزارها با فناوریهای نوین
تهرانیها صرفهجویی در آب را جدی بگیرند
هشدار؛ احتمال وقوع سیل در تهران
امدادرسانی به مناطق سیلزده ادامه دارد
بیش از ۷۰ مفقودی بر اثر سیل در برزیل
تالابی دیگر در آستانه تبدیل شدن به کانون گرد و غبار قرار دارد
تالاب «بندعلیخان» چشمانتظار حقابه
نظر کاربران
ناشناس
این سامانه در صورت راه اندازی می شود نرم افزار جمع آوری و ذخیره سازی "آتو" از مدیران و مقامات دولتی. وگرنه این سامانه جمع آوری گزارشات، چیزی را مستند می کند که بر همه علی الخصوص متولیان امر عیان و واضح است. فاسد های کلان مشخصند. همه آگاهند بر سلاطین فساد و قاچاق ،. اما مشکل اینجاست که متولیان اصلاح وضعیت، خودشان از وضع موجود سود می برند. بافت جدید فرهنگی زعفرانیه و الهیه و اقدسیه و ...در تهران و لواسانات، کاملا گویای محل زندگی مسئولین دلسوز و پارسای این مزرعه آفتزده است. در این میان، مردم مستضعف و ستمدیده هستند که باید تاوان این غارت لحظه به لحظه را با افزایش سن بازنشستگی، تورم ناشی از دزدی ها در شرکت های دولتی و خصولتی، افزایش مالیات و تحمل نمایش مسخره "مبارزه با فساد" و هزار بلای ناخواسته دیگر پرداخت کنند.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید