اتاق بازرگانی ایران درباره پیامدهای«پروژه سدسازی آناتولی شرقی» ترکیه هشدار داد
کاهش 30 درصدی سهم ایران از ارس
پیشروی «چراغ خاموش و محرمانه» پروژههای سدسازی ترکیه
![کاهش 30 درصدی سهم ایران از ارس](https://payamema.ir/pubfiles/2022/12/رودارس-jpg.webp)
۱۰ دی ۱۴۰۱، ۸:۱۰
| پیام ما | بررسیهای کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران درباره آثار پروژه آناتولی شرقی (داپ) بر منابع آبی شمال غرب ایران، از کاهش 30 درصدی سهم ایران از منابع آبی رودخانه ارس حکایت دارد. «داپ» که نام آن پیش از این با شدت گرفتن گرد و غبار مطرح شد، یکی دیگر از پروژههای سدسازی ترکیه است که اردیبهشتماه امسال یکی از نمایندگان مجلس درباره پیشروی «چراغ خاموش و محرمانه» آن هشدار داده بود. پروژه آناتولی شرقی که بر رودخانه ارس تاثیر میگذارد از یک دهه پیش آغاز شده و حالا بررسی کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران نشان میدهد که در آینده نزدیک ممکن است سهم ایران از منابع آبی در حوضه آبریز ارس را بین ۲۵ تا ۳۰ درصد کاهش دهد.
در پژوهش کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران آمده است: ططی سالهای اخیر سدهای متعددی بر روی دو رودخانه کورا و ارس و سرشاخههای آنها در کشورهای مختلف با هدف تولید برق، آبیاری اراضی کشاورزی، تأمین آب شرب، کنترل سیلاب و حملونقل با ظرفیتی بالغ بر 25 میلیارد مترمکعب احداث شده است
در این پژوهش که آثار اجرای پروژه آناتولی شرقی (داپ) کشور ترکیه بر روی منابع آبی رودخانه ارس را بررسی میکند، تاکید شده است: «با توجه به افزایش بهرهبرداریها و ایجاد سازههای مختلف آبی در بالادست حوضههای آبریز بهویژه در کشور ترکیه و همچنین کاهش نزولات جوی و کاهش حجم آب ورودی، بهویژه در حوضههای آبریز ارس، لازم است تا اقدامات منسجمتر و قویتری از سوی ایران در چارچوب دیپلماسی آب در دستور کار طرف ایرانی قرار گیرد.» تاکید بر این موضوع در حالی است که حجت میانآبادی، پژوهشگر دیپلماسی آب و دانشیار دانشگاه تربیت مدرس آبان سال پیش به «پیام ما» گفته بود: «ما هنوز اقدامات هیدروپولیتیکی ترکیه را نشناختهایم، فکر میکنیم فقط یک سد ایلیسو است که ساخته شده و مشکل ایجاد میکند. کسی نگران سدهایی که روی ارس ساخته میشود نیست. کسی نگران سدسازیهای ترکیه در افغانستان علیه ایران نیست.» او همچنین تاکید کرده بود: «ایران به رغم تمام مشکلاتی که در آبهای مرزی در شمال و شرق و غرب کشور دارد، هنوز دیپلماسی قوی و موفقی در حوزه آبهای مرزی ندارد.»
در حالی که پروژه بزرگ گاپ ترکیه بر سدهای برقآبی تمرکز داشت، ابرپروژه داپ بر توسعه کشاورزی تمرکز دارد. در پژوهش کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران آمده است: «طی سالهای اخیر سدهای متعددی بر روی دو رودخانه کورا و ارس و سرشاخههای آنها در کشورهای مختلف با هدف تولید برق، آبیاری اراضی کشاورزی، تأمین آب شرب، کنترل سیلاب و حملونقل با ظرفیتی بالغ بر 25 میلیارد مترمکعب احداث شده است. افزایش ایجاد سازهها و سدهای آبی بهویژه در سالهای اخیر بهویژه ایجاد 14 سد در کشور ترکیه از جمله پروژه آناتولی شرقی موسوم به داپ (DAP) و همچنین آلودگی آب رودخانه ارس بهویژه از سوی کشور ارمنستان در نتیجه فعالیتهای معدنی و همچنین نیروگاه اتمی متسامور در کشور ارمنستان باعث تنزل کمیت و کیفیت آورد رودخانه ارس در سالهای اخیر شده و در آینده نیز میتواند دسترسی به منابع آب رودخانه ارس را محدودتر کند. اجرا و تکمیل آناتولی شرقی موسوم به داپ (DAP) کشور ترکیه در آینده نزدیک ممکن است سهم ایران از منابع آبی در حوضه آبریز ارس را بین ۲۵ تا ۳۰ درصد کاهش میدهد. قطع یا کاهش آورد رودخانه مرزی ارس توسط ترکیه منجر به مشکلات جدی برای تأمین آب شرب و کشاورزی مناطق پائیندست شود.»
این گزارش از سوی دیگر تاکید میکند: «طی سالهای گذشته قراردادهای متعدد دوجانبهای با کشورهای همسایه برای بهرهبرداری از منابع آب مشترک به تصویب رسیده است که شماری از آنها پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی منتفی شدهاند. بر اساس اطلاعات گردآوریشده از منابع موجود 24 قرارداد در قالبهای مختلف معاهده، پروتکل و موافقتنامه در زمینه موضوعات مربوط به رودخانههای مرزی بین ایران و همسایگان منعقد شد که تعدادی از این قراردادها با عقد قرارداد بعدی منسوخ و تعدادی از آنها نیز از نظر زمانی منقضی شده و کارکرد خود را از دست داده و در حال حاضر تعداد 14 قرارداد آبی معتبر بین ایران و همسایگان وجود دارد. متأسفانه با کشور ترکیه تنها پروتکل استفاده از آبهای رودخانه ساری سو و قره سو برای تقسیم آب این رودخانهها وجود دارد و در مورد رودخانه ارس با کشور ترکیه هنوز معاهده و قراردادی منعقد نشده است.»
این پژوهش نشان داده است که همه موافقتنامهها در خاورمیانه در مورد حوضههای آبریز مشترک بهطور عام، و ایران با کشورهای همسایه بهطور اخص، بهصورت دوجانبه بوده و تاکنون حتی یـک کنوانسیون یـا موافقتنامه چندجانبه در مورد بهرهبرداری از آب حوضههای آبـریز مـشترک مانند کنوانسیون آب اروپا درباره حفاظت و استفاده از آبراههای فرامرزی و دریاچههای بینالمللی (1992) کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای اروپا (UNECE) وجود ندارد. به همین دلیل نیز قواعد عرفی و حقوقی حاکم بر منابع آب مشترک در منطقه بین ایران و کشورهای همسایه از ضمانت اجرایی ضعیفی برخوردار هستند و توانایی لازم برای حل مسئله حقوقی منابع آب مشترک را ندارند. لذا اتخاذ تدابیر لازم برای تصویب کنوانسیونی مانند کنوانسیون آب اروپا با محوریت سازمان ملل متحد و بهویژه کمیسیون اقتصادی – اجتماعی آسیا و اقیانوسیه (ESCAP) در چارچوب دیپلماسی آب از سوی وزارتخانههای خارجه و نیرو از اهمیت اساسی برخوردار است و باید در دستور کار قرار گیرد.
برچسب ها:
اتاق ایران، ارس، ترکیه، سدسازی
پیشنهاد سردبیر
![مسافران قطار مرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-2-jpg.webp)
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
![برنامه هفتم توسعه و تفاوت ارقام واریزی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/همسان-سازی.jpg)
برنامه هفتم توسعه و تفاوت ارقام واریزی
![مناظره دونفره قطعی نیست](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دور-دوم-انتخابات.jpg)
مفتاح خبر داد؛
مناظره دونفره قطعی نیست
![چهاردهمین دوره انتخابات به دور دوم کشیده شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دور-دوم.jpg)
چهاردهمین دوره انتخابات به دور دوم کشیده شد
![تداوم بارش باران از امروز تا پایان چهارشنبه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/رگبار-باران.jpg)
تداوم بارش باران از امروز تا پایان چهارشنبه
![توزیع۲۰۰۰ خودروی حمل زباله در روستاها از هفته آینده](https://payamema.ir/wp-content/themes/finalPayamema/assets/images/defaultWriter.png)
معاون امور دهیاریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور گفت:
توزیع۲۰۰۰ خودروی حمل زباله در روستاها از هفته آینده
![تصویربرداری از آراء و انتشار آن ممنوع است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/اطلاعیه-شماره-16.jpg)
اطلاعیه شماره ۱۶ ستاد انتخابات کشور
تصویربرداری از آراء و انتشار آن ممنوع است
![حضور در انتخابات حق مردم است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/ظریف.jpg)
ظریف:
حضور در انتخابات حق مردم است
![مردم برای حضور در انتخابات هیچ تردیدی به خود راه ندهند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/رهبری-2.jpg)
رهبر انقلاب رأس ساعت ۸ صبح با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) رأی خود را در صندوق انداختند؛
مردم برای حضور در انتخابات هیچ تردیدی به خود راه ندهند
![اصل کارت ملی یا شناسنامه برای رای دادن الزامی است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/انتخابات.jpg)
اطلاعیه شماره ۱۲ ستاد انتخابات کشور
اصل کارت ملی یا شناسنامه برای رای دادن الزامی است
![واکنشهای بینالمللی به کودتا در بولیوی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/3631E76C-7179-4985-8487-5D6C3436251F.jpeg)
واکنشهای بینالمللی به کودتا در بولیوی
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی](https://payamema.ir/pubfiles/2021/08/2-6.jpg)
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید