فرداد احمدی
روزنامه‌نگار
فرداد احمدی
۱ تیر ۱۴۰۳
۵ پرسش محیط‌زیستی از نامزدها
اقتصاد رابطۀ مستقیمی با کیفیت زندگی انسان‌ها دارد و بحث حول آن همیشه داغ است. به‌خصوص در بزنگاه‌های انتخاباتی که جریان‌های سیاسی و نامزدها در پی جذب رأی مردم‌اند. اما گاهی سیاسیون به این نکته توجه ندارند که اگر اقتصاد به رفاه مردم گره خورده است، محیط‌زیست با بقاء انسان پیوند دارد. شاهد آنکه در پنج مناظرۀ تلویزیونی طراحی‌شده در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری، سه‌تای آن به اقتصاد، یکی به سیاست و امور بین‌الملل و یکی به فرهنگ اختصاص یافته و سهم محیط‌زیست از این خوان، هیچ است. به‌جبران این غفلت از زیست و بقای مردم ایران در رسانۀ ملی، ما در روزنامۀ «پیام ما» تصمیم گرفتیم، با برشمردن چندی از ابرچالش‌های محیط زیستی ایران، متخصصان هر حوزه را پای کار آوریم تا یک پرسش اصلی دربارۀ هریک از ابرچالش‌ها مطرح کنند. «پیام ما» متعهد است که در راستای افزایش آگاهی مردم از برنامه‌های محیط‌زیستی کاندیداهای محترم برای انتخاب اصلح، پاسخ‌های هر شش نامزد ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ به این پرسش‌ها را منتشر کند.
فرداد احمدی
۲۸ خرداد ۱۴۰۳
غول مدفون در کمین سرزمین ایران
نتایج یک مطالعۀ منتشرشده در نشریۀ علمی «ساینس ادونسز» (Science Advances) درخصوص فرونشست و کاهش آب‌های زیرزمینی در ایران نشان داد که پمپاژ فزایندۀ آب از سفره‌های آب زیرزمینی که عمدتاً برای مصارف کشاورزی انجام می‌شود، سبب تخریب این سفره‌ها و فرونشست زمین در ایران شده است. کاهش سالانه ۱.۷ میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی ایران باعث شده است که بیش‌از سه‌هزار کیلومترمربع از مساحت این سرزمین با فرونشست شدید مواجه شود. این مطالعه نشان داد که علاوه‌بر جمعیت ۲۵۶ شهر و زیرساخت‌هایی مثل مترو که از فرونشست اثر می‌پذیرند، یک هزار و ۳۸۰ کیلومتر از خطوط راه‌آهن بین‌شهری و هشت فرودگاه ایران نیز در معرض آسیب از این معضل قرار دارند.
فرداد احمدی
۲۶ خرداد ۱۴۰۳
نجات «پلنگ یک‌دندان» با جامعه‌شناسی
بکرترین نقاط این کرۀ خاکی نیز امروز از فعالیت‌های بشری اثر می‌پذیرند و هرجا ردپای بشر وجود داشته باشد، جامعه‌شناسی درپی فهم آن می‌رود. ضرورت‌های محیط‌زیستی ایجاب کرده است که جامعه‌شناسان توجه خود به این حوزه را روزبه‌روز افزایش دهند که یکی از جلوه‌های آن مطالعۀ روند اقدامات کنشگران محیط‌زیستی و دلایل موفقیت و شکست آنان در تغییر رفتار انسان با محیط‌زیست است. این شیوۀ نگریستن به موضوع، به فعالان محیط‌زیست کمک می‌کند که با استفاده از تجربیات پیشین، توانمندی خود برای ایجاد تغییر به‌نفع محیط‌زیست را افزایش دهند. از این منظر، آیندۀ محیط‌زیست در گرو فهم جامعه‌شناسانه از آن است.
فرداد احمدی
۲۲ خرداد ۱۴۰۳
تغییر اقلیم، عامل تشدید تعارض با حیات‌وحش
تعارض انسان با حیات‌وحش یکی از چالش‌های بزرگ امروزین برای حفظ تنوع‌زیستی است که معمولاً از منظر توسعۀ زیست انسانی در حریم حیات‌وحش، مثل پیشروی در جنگل‌ها یا سایر مناطق بکر به آن نگریسته می‌شود. اما نویسندگان پژوهشی با عنوان «تغییر اقلیم عامل جهانی تشدیدکنندۀ تعارض انسان با حیات‌وحش» تلاش کرده‌اند به این مسئله از زاویه‌ای نو نور بتابانند و نقش تعیین‌کنندۀ تغییر اقلیم در افزایش این تعارض را معرفی کنند. محققان با ترسیم یک الگوی خطی نشان دادند که تغییر اقلیم با تشدید کمبود منابع و نیز تغییر در پراکندگی و رفتار حیوانات و انسان‌ها سبب رویارویی بیشتر انسان با حیات‌وحش می‌شود. این الگو بیان‌گر آن است که محرک‌های اقلیمی با تغییردادن زیست‌بوم، خط سیر طبیعی زیست حیات‌وحش و انسان را تغییر می‌دهد و تعارض میان این دو را تشدید می‌کند که نتیجۀ آن چیزی جز تهدید آسایش انسان‌ها، آسیب به حیات‌وحش و کاهش تنوع گونه‌های زیستی نیست.
فرداد احمدی
۱۵ خرداد ۱۴۰۳
زنان و محیط زیست؛ یک گام به پیش
جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی شاهد انتخابات‌های سرنوشت‌ساز زیادی است. یکی از آنها انتخابات ریاست‌جمهوری مکزیک بود که روز دوشنبه با پیروزی یک اقلیم‌شناس زن به پایان رسید تا دو نخستین تاریخ رقم بخورد. برای نخستین‌بار در جهان، یک دانشمند اقلیم‌شناس که در تدوین گزارش‌های هیئت بین‌الدولی تغییراقلیم (IPCC) همکاری داشته است به مقام رهبری یک کشور رسید و برای نخستین‌بار در تاریخ مکزیک زنان توانستند کرسی ریاست‌جمهوری را تصاحب کنند. «کلودیا شاینبام پاردو» با تلفیق دو مسئلهٔ حقوق زنان و محیط‌زیست توانست کارزار انتخاباتی خود را به سرانجام برساند و انتظار می‌رود در دولت او اقدامات اقلیمی نقش پررنگی داشته باشند. مکزیک شباهت‌های اقلیمی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی زیادی با ایران دارد و با توجه به آنکه در ایران نیز به‌زودی شاهد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری خواهیم بود، انتظار می‌رود اعلام موضع دربارهٔ گرمایش زمین و اقدام اقلیمی در برنامه‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری وجود داشته باشد.
فرداد احمدی
۱ خرداد ۱۴۰۳
«آب»، سلاحی علیه فلسطین
مناقشات جهانی دربارهٔ هفتم اکتبر که نیروهای حماس با گذر از حصار چندلایهٔ بزرگترین زندان روباز جهان توانستند بزرگترین ضربهٔ نظامی تاریخ رژیم صهیونیستی را به آن وارد کنند، همچنان در سراسر این کره خاکی ادامه دارد. اما یک موضوع اتفاق‌نظر همگان را به‌همراه داشته است؛ طوفان‌الاقصی باعث شکسته‌شدن سکوت جهانیان دربارهٔ مسئلهٔ فلسطین شد. درست در مقطعی که به‌نظر می‌رسید پروژهٔ حذف صدای فلسطینیان و معامله با غیرفلسطینیان بر سر سرنوشت این مردم با موفقیت پیش می‌رود، مبارزان حماس قاعده‌شکنی کردند و بار دیگر موضوع این سرزمین و ظلمی که بر بومیان آن روا داشته می‌شود، تبدیل به دغدغهٔ نخست جهان شد. «مارک زیتون»، محقق و مدیر قطب آب ژنو، می‌گوید رژیم صهیونیستی طی سالیان متمادی و به‌شکلی ساختاریافته از آب به‌عنوان ابزار سیاسی کارآمدی علیه فلسطینیان استفاده کرده است تا گسترهٔ اشغالگری خود در کرانهٔ باختری را بیشتر کند. این رژیم از آب به‌عنوان سلاح علیه فلسطینیان غزه و کرانهٔ باختری استفاده می‌کند.
فرداد احمدی
۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
آتش تمرکززدایی بر جان جنگل‌های حاره‌ای
یک مطالعهٔ انجام‌شده در سال ۲۰۱۴ در اندونزی نشان داد چنددستگی قومی با شدت جنگل‌زدایی رابطه دارد. براساس این مطالعه سیاست‌های تمرکززدایی که در یک‌چهارم قرن گذشته توسط دولت این کشور به اجرا درآمد، با دامن‌زدن به چنددستگی قومی باعث افت سرمایهٔ اجتماعی، افزایش فساد بین سیاستمداران و همچنین ازدیاد قلمروهای قدرت شد که این عوامل عمده به‌همراه چند عامل دیگر نتیجه‌ای جز افزایش بهره‌برداری‌های غیرمجاز و تخریب جنگل‌های حاره‌ای اندونزی نداشت.
فرداد احمدی
۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
«محیط‌زیست» سومین عامل مهاجرت در ایران
در راستای همگرایی علوم اجتماعی و محیط‌زیست، روز دوشنبه نشستی با عنوان «تغییراقلیم و مهاجرت‌های اکولوژیکی» با حضور دو نماینده از این حوزه‌ها برگزار شد. مهمانان این نشست با اتکا بر مطالعات اخیر انجام‌شده در زمینهٔ مهاجرت، محیط‌زیست را یکی از سه عامل اصلی وادارکنندهٔ ایرانی‌ها به مهاجرت معرفی کردند. به‌گفتهٔ آنان، با تشدید اثرات تغییراقلیم در سال‌های اخیر، انگیزه و مقصد مهاجرت‌ها دستخوش تغییر شده و عدم تعادلی جمعیتی در جغرافیای ایران را تشدید کرده است. در این نشست همچنین مطرح شد که زیست‌کره جهان نیازمند مقابله با گرمایش زمین است، اما به‌رغم توافق‌هایی که به‌تازگی برای اقدامات اقلیمی لازم در عرصهٔ جهانی صورت گرفته، تفاهم کشورها برای عمل به تعهدات دور از ذهن به‌نظر می‌رسد.