|پیام ما| از لحظه انتخاب قطر به عنوان میزبان جام جهانی نه تنها فعالان حوزه گردشگری بلکه مسئولان هم از این صحبت کردند که فرصتی طلایی برای گردشگری ورودی ایران فراهم شده است. انواع و اقسام جلسات دولتی برگزار شد و در حالی که فعالان حوزه گردشگری از بی‌نتیجه بودن و فقدان برنامه‌ریزی سخن می‌گفتند، عزت الله ضرغامی ‌وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هر بار اعلام می‌کرد همه چیز طبق روال و برنامه پیش می‌رود. او در اسفند 1400 به ایسنا گفت: «در کنار کیش و قشم برنامه‌هایی برای ورود گردشگران به شهرهای مهم ایران در دستور کار است.» یک ماه بعد یعنی در فروردین 1401 او بیان کرد: «سازمان مدیریت مناطق آزاد با همکاری وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حال برنامه‌ریزی مناسب برای استقبال، اسکان و گردشگری هواداران جام جهانی قطر است؛ این برنامه‌ها منوط به جزیره کیش و قشم نیست بلکه برای باقی مناطق کشور هم برنامه‌ریزی‌هایی در نظر گرفته شده است.» دو روز بعد لیلا اژدری مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در مصاحبه با ایرنا از استان‌های تهران، اصفهان، یزد، کرمان، فارس به عنوان دیگر استان‌هایی نام برد که در کنار هرمزگان قرار است پذیرای گردشگران خارجی باشند. 18 خرداد در حاشیه جلسه هیات دولت ضرغامی‌عنوان کرد«دنبال استفاده حداکثری از ظرفیت گردشگری جام جهانی قطر هستیم». او دو ماه بعد یعنی در 29 مرداد تاکید کرد: «روی حمل و نقل دریایی در بازی‌های جام جهانی قطر حساب خواهیم کرد». یک هفته پس از آن در ششم شهریور باز هم ضرغامی‌به گردشگری دریایی پرداخت و گفت: «گردشگری دریایی برنامه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری برای جام‌جهانی قطر». در هفتم مهر ماه هم وزیر میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه در تلاش برای استفاده از این ظرفیت در جام جهانی قطر هستیم، گفت: «این الگو در ادامه مسیر در بقیه سواحل جنوبی و شمالی در حیطه گردشگری دریایی اجرا می‌شود.» این گفته‌ها و اظهار امیدواری‌ها در حالی بود که جمشید حمزه‌زاده رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران 21 مهر ماه سال جاری در گفت‌و‌گویی اعلام کرد: «حتی یک رزرو هم برای میزبانی کیش در جام جهانی قطر نداشته‌ایم».

مسابقات جام جهانی در یک بازه زمانی از 29 آبان در قطر آغاز می‌شود. کشوری که به واسطه وسعت و به تبع آن امکانات محدود، فرصتی برای کشورهای همسایه فراهم کرد تا بتوانند هر کدام چندین هزار توریست از بیش از دو میلیون توریستی که برای تماشای این مسابقات به قطر سفر می‌کنند را به سمت خود بکشانند. این کشورها می‌توانند در این بازه زمانی آنها می‌توانند ضمن معرفی جاذبه‌هایشان، صنعت توریسم خود را رونق دهند. چرا ایران با وجود آنکه کارشناسان بارها از برتری آن نسبت به جاذبه‌های فرهنگی، تنوع اقوام و … سخن گفته بودند، نتوانست حتی یک گردشگر خارجی را هم جذب کند؟

گردشگری که یک ماه دیگر به قطر سفر می‌کند از ماه‌ها قبل بلیت پرواز خود را خریداری کرده است. چطور انتظار داریم گردشگر پروازی که یک ماه مانده به مسابقات هنوز همچنان مبهم است را انتخاب کرده و یا تورگردان بر اساس پروازی که با حدس و گمان است تور تعریف کند

برنامه‌ریزی نکردیم و شکست خوردیم
یک منبع آگاه در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این باره به «پیام ما» می‌گوید: برای جذب توریست‌های خارجی به ایران باید فرایندی طی می‌شد که متاسفانه این اتفاق نیفتاد.
او با اشاره به اینکه از شش ماه قبل کشورهایی مانند امارات، عمان و عربستان پکیج‌های مشترک جام جهانی را با قطر تعریف کردند؛ تاکید می‌کند: متاسفانه نگاه ما به جذب گردشگری خارجی برای این رویداد مانند یک تعطیلات آخر هفته بود. به این معنا که یکباره خانواده تصمیم می‌گیرد وسایل پیک نیک را بردارد و سفر به مقصدی نزدیک محل سکونت خود برود. توریست‌های خارجی از چند ماه قبل برای سفرشان برنامه‌ریزی می‌کنند و از آنجا که ما هیچ هماهنگی و برنامه‌ای برای این موضوع نداشتیم طبیعی است که نتوانستیم میزبان آنها در کشورمان باشیم.
این منبع آگاه از ضرورت رایزنی‌ها و توافقات در این زمینه می‌گوید و اضافه می‌کند: کشورهایی مانند عربستان‌، امارات و عمان چند ماه پیش هماهنگی‌ها و رایزنی‌های خود را انجام دادند و ما تنها در این باره که میزبان گردشگران جام جهانی خواهیم بود و حتی این توان را داریم که برخی تمرین‌های تیم‌ها در کشورمان انجام شود صحبت کردیم. نتیجه اینکه امروز نه تنها میزبان تیم‌های شرکت کننده نیستیم، بلکه در زمینه جذب گردشگران هم ناموفق عمل کردیم.

پیشنهاد ما این بود که پروازهای روزانه باید شش ماه پیش از مسابقات بایستی اعلام شود. این پروازها بین قطر و مجموعه‌ای از نقاطی که هدف گردشگری هستند و شامل شهرهایی مانند شیراز، اصفهان، کیش، قشم و … می‌شوند، بایستی انجام می‌شد

با حدس و گمان نمی‌توانستیم تور تعریف کنیم
سهند عقدایی فعال در حوزه گردشگری نیز به «پیام ما» می‌گوید: ما از یک سال پیش برنامه‌های خود در این زمینه شروع کرده و تا اوایل اردیبهشت ماه هم به عنوان جامعه تورگردانان برنامه‌ها و پیشنهادی خودمان را به مسئولان در جلسات مختلف اعم از جلسات اتاق بازرگانی و یا جلسه با معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری ارائه کردیم.
او می‌افزاید: پیشنهاد ما این بود که پروازهای روزانه باید از همین الان یعنی شش ماه پیش از مسابقات بایستی اعلام شود. این پروازها بین قطر و مجموعه‌ای از نقاطی که هدف گردشگری هستند و شامل شهرهایی مانند شیراز، اصفهان، کیش، قشم و … می‌شوند، بایستی انجام می‌شد. به گفته عقدایی در دور مقدماتی بین هر مسابقه چهار روز زمان فاصله است و در دوره‌هاای یک هشتم و یک چهارم این فاصله‌ها بیشتر می‌شود. او می‌گوید: ما حتی در پیشنهادهای خود برنامه‌های سه روزه تعریف کردیم به این ترتیب که برنامه‌ریزی برای تورهایی دو شب و سه روز داشتیم تا هر توریستی که این پکیج را انتخاب می‌کند بتواند از مجموعه‌ای از جاذبه‌ها طی سفرش دیدن کند. این فعال حوزه گردشگری ادامه می‌دهد: ما در برنامه خود اعلام کردیم که پرواز چارتر برای گردشگران جام جهانی مناسب نیست و بخشی از مسافران پروازهای مستقیم هم می‌توانند ایرانی‌هایی باشند که برای دیدن مسابقات به قطر سفر می‌کنند. آن زمان تاکید ما این بود که حتما شش ماه قبل از شروع بازی‌های جام جهانی باید تکلیف این پروازها مشخص باشد و نمی‌توان یک ماه پیش از مسابقات در این زمینه جمع‌بندی کرد زیرا باید آژانس‌ها هم فرصتی برای بستن تورهای خود داشته باشند.
او با اشاره به اینکه هیچ پاسخی از مسئولان دریافت نکرده است، می‌گوید: گردشگری که یک ماه دیگر به قطر سفر می‌کند از ماه‌ها قبل بلیت پرواز خود را خریداری کرده است. چطور انتظار داریم گردشگر پروازی که یک ماه مانده به مسابقات هنوز همچنان مبهم است را انتخاب کرده و یا تورگردان بر اساس پروازی که با حدس و گمان است تور تعریف کند.
عقدایی معتقد است زمانی که ما ظرفیت برنامه‌ریزی نداریم به وضعیتی دچار می‌شویم که امروز شاهد آن هستیم و اضافه می‌کند: ما سررسید انجام کارهایمان را خرداد‌ماه گذاشتیم و از آنجا که تا این تاریخ با وجود حضور در جلسات متعدد راهکار‌های‌مان را ارائه کردیم هیچ پاسخ مشخصی دریافت نکردیم از موضوع ورود به جذب گردشگران خارجی برای جام جهانی صرف نظر کردیم.