پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 43 | نتایج جست‌وجو برای “منابع طبیعی”

نتایج جستجو برای: منابع طبیعی

نفی دوبارهٔ سناریوی ابردزدی

|پیام ما| چندروز پس از آنکه برخی چهره‌های سیاسی اظهارنظرهایی دربارهٔ «جنگ اقلیمی» و «دزدیدن ابرهای باران‌زا» مطرح کردند، حالا برخی چهره‌های دیگر دولت از تغییراقلیم و تأثیر آن بر میزان بارش‌ها در کشور می‌گویند. هفتهٔ گذشته «اولین سمینار علمی با موضوع نقش مداخلات منطقه‌ای احتمالی در تغییرات بارندگی کشور» توسط پژوهشکدهٔ محیط زیست و توسعهٔ پایدار و به‌دستور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. سمیناری که علت برگزاری آن «حساسیت افکار عمومی» عنوان شده بود. یک هفته پس از این سمینار و پس از رئیس سازمان هواشناسی، رئیس مرکز ملی هوا و اقلیم، حالا سخنگوی صنعت آب هم کم‌بارشی در کشور را مرتبط با تغییراقلیم عنوان می‌کند.

جنگل جلگه‌ای روی خط نابودی

توسعهٔ زراعت و شالی‌کاری و افزایش قاچاق چوب جنگل‌های جلگه‌ای دلند را در موقعیتی قرار داده تا به‌گفتهٔ کارشناسان ما آخرین نسلی باشیم که «دلند»‌ را می‌بیند. سهم ایران از جنگل‌های جلگه‌ای در دشت و شمال جادهٔ اصلی در گلستان و مازندران تنها ۶۰۸ هکتار است.‌ از بالا که به جنگل «دلند» نگاه کنید، محدوده‌ای محصور در میان‌ شالیزارها را می‌بینید! چاه‌های آب مجاز و غیرمجاز کشاورزی میان درختان انجیلی، آزاد و بلوط گم شده است، سه چاه آبی که مردم دلند را سیراب می‌کنند هم از بالا پیدا نیست. در عوض در محدودهٔ پیرامونی جنگل،‌ درختانی با برگ‌های نارنجی را می‌بینید،‌ اینها همان درختان «انجیلی» هستند،‌ با پایین رفتن سطح آب، ریشه‌ها تلاششان برای سیراب کردن درخت بی‌‌ثمر مانده است. «دلند» درحال تبدیل شدن به جنگلی مخروبه است و با پایان عمرش، ایران برای همیشه این محدوده از جنگل‌های جلگه‌ای خود را از دست خواهد داد.

پارک جنگلی یا بازار مکاره

|پیام ما| یافتن سوژهٔ مناسب برای نوشتن گزارش در حوزه محیط زیست مانند سایر حوزه‌ها دشوار نیست؛ یک روز عرصه‌ای جنگلی آتش می‌گیرد،‌ روز دیگر جنگلبان یا محیط‌بان ضرب‌و‌شتم می‌شود، روز سوم خبر عبور خط لوله در تالاب می‌آید و هنوز به بیست‌وچهار ساعت نرسیده کارشناسان دربارۀ ماهی‌های مهاجم در همان تالاب‌ خبر می‌دهند. همین موضوع سبب می‌شود بسیاری از گزارش‌ها فرصت پیگیری دوباره نداشته باشند. با‌این‌حال گاه کارشناسان و استادان در مواردی دست به کار می‌شوند و خودشان مجموعه یادداشت‌‌هایی را دربارۀ یک چالش محیط زیستی می‌‌نویسند. «شاهرخ جباری ارفعی»، کارشناس جنگل و «رحیم ملک‌نیا»، مدرس دانشگاه در این پرونده،‌ درباره واگذاری شش هزار هکتار از عرصه‌های جنگلی چالوس دیدگاه‌های خود را بیان کرده‌اند.

برداشت نمک از دریاچهٔ ارومیه جدید نیست

درخواست یک شرکت چینی برای برداشت لیتیوم از بستر خشک دریاچهٔ ارومیه خبر داغ این روزهای شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌هاست. اگرچه سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که تاکنون مجوزی برای برداشت نمک خشک بستر دریاچه برای چینی‌ها صادر نکرده است، اما هنوز برخی به این اخبار با دیدهٔ نگرانی و البته بدبینی نگاه می‌کنند. ساکنان روستاهای اطراف دریاچهٔ ارومیه می‌گویند که برداشت نمک از بستر دریاچه اتفاق جدیدی نیست و علاوه بر مردم اهلی، برخی شرکت‌های داخلی نیز این برداشت را انجام می‌دهند. با این‌حال یک کارشناس معدن می‌گوید که هر چند نمک دریاچهٔ ارومیه دارای عناصر ارزشمندی است اما بهره‌برداری از آن اقتصادی نیست.

طرح‌های مخرب شهرداری‌ها علیه اراضی ملی

درحالی‌که به‌دلیل برخی طرح‌های مخرب شهرداری‌ها در سال‌های اخیر از میزان فضاهای سبز شهری در کشور به شدت کاسته شده است، هنوز هم به‌نظر می‌رسد برخی مدیران شهری و پیمانکاران علاقه‌ای به تغییر نگرش خود ندارند و دست به اجرای طرح‌هایی می‌زنند که با تخریب فضای سبز شهری همراه است. صدور مجوز ساخت‌و‌ساز در اندک باغ‌های باقی مانده شهر تهران یا برج‌سازی در جوار باغ گیاه‌شناسی ملی، قطع درختان مجموعهٔ تاریخی سعدآباد و... از مواردی هستند که کنشگران محیط زیست را نگران کرده است؛ آنهم در سالی که کشور با خشکسالی و آلودگی هوا دست‌وپنجه نرم می‌کند. تکرار این دست اتفاقات در تهران و سایر شهر‌های کشور باعث شد تا ۲۰۰ تشکل مستقل زیرمجموعهٔ «شبکهٔ سازمان‌های مردم‌نهاد و اجتماع‌محور محیط زیست و منابع طبیعی کشور» در نامه‌ای به مسئولان کشور، ضمن اعلام نگرانی از آثار سوء این اقدامات، خواستار جلوگیری از تبدیل فضاهای سبز عمومی به بناها و متصرفات خصوصی شوند. یکی از فعالان محیط زیست امضاکنندهٔ این نامه می‌گوید که هدف نهایی بخشی از همین طرح‌ها که به تخریب اندک فضای سبز باقی‌مانده در شهرها منجر می‌شود، «زمین‌خواری به نفع یک گروه خاص» است.

۶۹ درصد علت خشکی دریاچه ارومیه تقصیر وزارت نیرو است

کارشناس محیط زیست گفت: تنها ۳۰ درصد از تغییرات اقلیم بر خشکی دریاچه ارومیه تأثیر گذاشته و ۶۹ درصد علت این خشکی، تقصیر وزارت نیرو است.

خطر جدی فرونشست در مجموعه تاریخی نقش رستم

رئیس کل دادگستری استان فارس گفت: زیان و آسیب‌های ناشی از فرونشست زمین به وضوح در مجموعه تاریخی نقش رستم مشهود است به نحوی که بنا بر اظهار نظر کارشناسان امر اُفت سفره‌های آب زیرزمینی سبب جدایی کوه از دشت شده است.

الگوی ناکارآمد اصلاح کشت

با وجود تلاش برای تأمین محصولات کشاورزی اساسی در داخل و تولید به‌میزان نیاز داخلی، بررسی کلان‌روندها نشان می‌دهد که در بازهٔ سال‌های ۱۳۶۲ تا ۱۳۹۲ یعنی طی سی سال، سهم سطح زیرکشتِ گروه‌های کالایی غلات و محصولات اساسی صنعتی روند کاهشی داشته است. همچنین، آمارهای رسمی حاکی از این است که سهم محصول گندم در کشت آبی کاهش و در کشت دیم تقریباً افزایش یافته است، ولی در مجموع سهم این محصول راهبردی از سطح زیرکشت کل کالاهای زراعی کاهش یافته است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با محوریت امنیت غذایی که هفتهٔ پایانی آذر منتشر شد، به‌صراحت اعلام کرد طرح اصلاح الگوی کشت که اخیراً توسط وزارت جهادکشاورزی ابلاغ شده است، نخواهد توانست تغییرات قابل‌توجه در سطح زیرکشت محصولات اساسی ایجاد کند. کارشناسان اقتصاد کشاورزی بر این باورند که سوابق آماری سطح زیرکشت محصولات کشاورزی در ایران نشان می‌دهد که این تغییرات با دشواری برای اصلاح ساختار تولید محصولات اساسی و کاهش هزینه‌های تولید و افزایش میزان تولید به‌ازای هر بهره‌بردار اتفاق افتاده است. بنابراین، ادامه دادن شیوه‌های سابق مدیریتی بخش کشاورزی و منابع‌طبیعی بدون اتخاذ سیاست کارآمد چشم‌انداز روشنی برای تولید محصولات راهبردی در کشور ندارد؛ مسئله‌ای که باعث اختلالات فعلی در امنیت غذایی خواهد شد.