سایت خبری پیام ما آنلاین | برچسب: هیرمند

بایگانی مطالب برچسب: هیرمند

آب رسیده به هیرمند ارتباطی با حقابه ندارد

مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان ضمن تأیید رهاسازی آب هیرمند به‌سمت ایران گفت: این رهاسازی بر اساس معاهده آبی ایران و افغانستان نیست بلکه تنها توافق این است که دریچه‌های سد کمالخان باز شود تا به‌جای بیابان گودزره به‌سمت ایران بیاید.

سلاجقه: درباره حق‌آبه هیرمند هنوز اتفاقی رخ نداده است

رئیس سازمان حفاظت ازمحیط زیست در حاشیه جلسه هیئت دولت گفت: در مورد حق‌آبه هیرمند هیچ اتفاقی خاصی نیافتده است.

تأمین حقابهٔ ایران اختیاری نیست

|پیام ما| بیش از دو سال است که حقابهٔ ایران از هیرمند پرداخت نشده و مذاکرات ایران با طالبان برای رهاسازی آب به‌سمت ایران بی‌نتیجه مانده است. حالا «علی‌اکبر محرابیان»، وزیر نیرو، در نشست خبری اعلام کرده است که تأمین حقابهٔ ایران از هیرمند اختیاری نیست: «امیدواریم با ادامهٔ بارش‌ها، طالبان نسبت به تخصیص حقابهٔ ایران اقدام کنند. در غیر این‌صورت از ابزارهای قانونی و حقوقی استفاده خواهیم کرد.» این گفته‌ها در‌حالی‌است که طی ۲۰ سال گذشته حتی در زمان ثبات نسبی افغانستان، یا در دوران ریاست‌جمهوری «اشرف غنی» نیز سیلاب‌های هیرمند به‌سمت هیرمند رها‌سازی می‌شد. از زمان تکمیل طرح‌های سازه‌ای آبی در افغانستان مانند تکمیل و بهره‌برداری بند انحرافی کمال‌خان دیگر حتی سیلاب‌های احتمالی هم امکان ورود به کشور ندارند. به‌رغم آنچه در معاهدهٔ ۱۳۵۱ پیش‌بینی شده، ایران تاکنون نه از حکمیت استفاده کرده است و نه از ابزارهای حقوقی دیگر. گرچه بسیاری از کارشناسان حقوق و روابط بین‌الملل می‌گویند ایران ابزارهای گستردهٔ اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در برابر طالبان دارد که در دیپلماسی و مذاکرهٔ فعلی هیچ کدام را فعال نکرده است.

مکرِ «ملا برادر»

در سفر «ملا برادر عبدالغنی»، معاون رئیس‌الوزرای طالبان به ایران، وزیر نیرو مواضع قاطع و سختی در مورد حقابهٔ ایران از هیرمند گرفت، اما به‌نظر می‌رسد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، در برابر همهٔ صحبت‌های عبدالغنی که به‌صراحت به هدر دادن آب در گودزره و محروم کردن ایران از حق تاریخی و قانونی‌اش ‌اعتراف می‌کرد، منفعل عمل کرد و حتی مناسبات سیاسی را هم در نظر نگرفت. باوجوداین، حتی وزیر نیرو نیز در این نشست از برنامه‌های آتیِ آبی طالبان صحبتی به میان نیاورد. گویی مقامات عالی ایران فراموش کردند زمانی که همه درگیر بازپس‌گیری حقابهٔ ایران از هیرمند و گمانه‌زنی از وضعیت آبی سد کجکی و کمال‌خان بودند، طالبان برنامهٔ دیگری به نام سد «بخش‌آباد» در پیش گرفته و ملا برادر در انحراف حواس ایران از برنامه‌های آینده‌اش موفق بوده است؛ برنامه‌هایی که برای ایران خشکی و گرد‌وغبار بیشتر به ارمغان می‌آورد. یک منبع آگاه افغانستانی به «پیام ما» می‌گوید که ملا برادر برای همهٔ سؤال‌های احتمالی ایران آمادگی کامل داشت، اما از نظر طالبان این دیدار بی‌هیچ چالشی برای حاکمان افغانستان و با موفقیت انجام شد.

آب، برگ برنده افغانستان در منطقه

ایران همچنان درگیر تلاش برای تأمین حقابهٔ قانونی خود از هیرمند است و آنسوتر احداث کانال «قوش‌تپه» چالش بزرگ دیگری را اضافه می‌کند که کشورهای آسیای مرکزی را درگیر می‌کند. مؤسسهٔ مطالعات راهبردی شرق با انتشار یک مطالعه می‌گوید ازبکستان تلاش خواهد کرد تا از طریق مشروعیت دادن به قدرت و اختیارات افغانستان در عرصهٔ بین‌المللی، همکاری‌های خود را با این کشور تقویت کند. ازبکستان احتمالاً از طریق توافق دربارهٔ یک سیستم تهاتری، سعی می‌کند در ازای تأمین برق افغانستان در فصل زمستان، عبور جریان‌های آبی را در فصل تابستان تسهیل کند. احداث خط آهن «ترانس» افغانستان، احتمالاً ابزار دیگر تاشکند برای مذاکره با دولت افغانستان خواهد بود. ترکمنستان هم احتمالاً همکاری‌های خود را در تأمین گاز افغانستان و انتقال گاز به پاکستان از طریق افغانستان افزایش خواهد داد. اما به‌رغم هر توافقی که با افغانستان حاصل شود، منابع آبی همچنان رو به کاهش هستند و این مسئله، نگرانی‌ها را دربارهٔ موضوع کمبود آب تشدید می‌کند. مطالعهٔ این مرکز اما به افزایش خطراتی مانند گسترش قاچاق مواد مخدر به‌واسطهٔ رونق کشت خشخاش و دست بالای طالبان در مناسبات منطقه به‌واسطهٔ سیاست‌های آبی نیز اشاره کرده است.

پیشنهادی برای تشکیل شورای همکاری آبی کشورهای همسایه

در منطقهٔ خاورمیانه با مسئلهٔ جنگ آب مواجهیم، پشت پرده مسئلهٔ جنگ آب، ردپای اسرائیل، آمریکا، ترکیه و در برخی موارد هند دیده می‌شود. اسرائیل، فاقد منابع آب داخلی‌ و متکی به منابع آب خارجی است و برخلاف موافقتنامه «وادی عربه» آبی به اردن نمی‌دهد و آب رودخانهٔ اردن را به دریاچهٔ طبریه می‌ریزد؛ در گذشته نیز جنوب لبنان را با هدف انحراف آب رودخانهٔ «لیتانی» و انتقال آن به اسرائیل، اشغال کرد که با مقاومت مواجه شد و در سال ۲۰۰۰، مجبور به ترک خاک لبنان شد.

بیم نابودی «هامون» تا «آمودریا»

ایران می‌گوید که فقط از ایستگاه سنجش «دهراود» بازدید کرده است و هنوز کارشناسان ایرانی حتی نتیجهٔ این بازدید را اعلام نکرده‌اند. دولت ایران می‌گوید هیچ اطلاعی از وضعیت سد کجکی ندارد و افغانستان می‌گوید اجازهٔ بازدید از سد و سنجش با هیچ متر و معیاری را نخواهد داد. اما بلافاصله پس از سفر ایران، اعلام کرد که کارشناسان ایرانی در مورد نبود آب و خشکسالی بالادست حوضهٔ آبریز هیرمند متقاعد شده‌اند.

 توافق اولیه ایران با افغانستان درباره حقابه هیرمند

به گزارش «پیام ماآنلاین» باشگاه خبرنگاران سخنگوی وزارت خارجه ایران از توافق ابتدایی با طرف افغانستانی در خصوص حقابه هیرمند خبر داد.