بایگانی مطالب برچسب: مدیریت منابع آب
برنامهٔ هفتم برای کشاورزی کارا نیست
|پیام ما| مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که از بخش منابع طبیعی و کشاورزی لایحهٔ هفتم پنج‌سالهٔ توسعهٔ کشور منتشر کرده است می‌گوید احکام این برنامه متناسب با چالش‌های اساسی بخش کشاورزی نیست. همچنین، این گزارش مدعی است که وضعیت تکالیف قانونی نهادهای مرتبط با این بخش به‌درستی مشخص نشده است. همچنان که تکلیف الزامات مرتبط با احکام مندرج در برنامه مانند فروش انفال و همچنین دارایی‌های بخش کشاورزی در قالب مولدسازی، صدور سند اراضی کشاورزی زیر حد نصاب فنی و اقتصادی معلوم نیست. این گزارش در بخش‌هایی احکام مندرج در برنامه را غیر می‌داند که منجر به تحقق اهداف کشاورزی و حفظ منابع کشور در کنار تحقق امنیت غذایی نخواهد شد.
پیشگیری از فرونشست جا ماند
|پیام‌ما| چندروز قبل خبر آمد چند مدرسه در اصفهان به‌دلیل فرونشست تخلیه شده است. عمق ترک دیوارها آنقدر زیاد بود که بچه‌ای خردسال در آن جا می‌گرفت. فرونشست در اصفهان مرحلهٔ بحران را رد کرده، اما ماجرا به این استان ختم نمی‌شود. از میان ۳۱ استان کشور، ۱۸ استان با این پدیده روبه‌رویند و در روزهای اخیر «احمد وحیدی»، وزیر کشور دربارهٔ این موضوع صحبت کرده و گفته است «برای مقابله با فرونشست زمین که یک بحث بحرانی است، نمی توان با سازوکار عادی فعالیت‌ها و برنامه‌ها را دنبال کرد. باید با اولویت پیگیر تأمین منابع مورد نیاز پیش‌بینی‌شده در این زمینه بود و به‌سرعت اقدامات پیشگیرانه را انجام داد.» این در‌حالی‌است که روز گذشته مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به اظهارنظر کارشناسی دربارهٔ «لایحهٔ فرونشست زمین»، لایحه‌ای که اسفند سال گذشته به مجلس ارسال شد، پرداخت و ایرادات این لایحه را برشمرد. بااین‌حال، «علی بیت‌اللهی»، عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی معتقد است در سال‌های گذشته همگام با بحران پیش رو عمل نکرده‌ایم و هرچند قوانین بسیار مهم‌اند، اما روی زمینِ کار عملیاتی انجام نگرفته است.
ارزیابی نقشهٔ راه آب
|پیام ما| ششم آبان‌مان امسال خبری منتشر شد مبنی بر اینکه «نقشه راه آب کشور» در شورای‌عالی آب رونمایی و تصویب شده است. بعد از آن بود که شماری از کارشناسان از روند تدوین این متن اظهار بی‌اطلاعی کردند. وزارت نیرو اعلام کرده که راه برای اظهار نظر کارشناسان باز است. «پیام ما» پیش از این در گزارشی برخی نقدها را منتشر کرده و اکنون تعداد دیگری از نقدها را منتشر می‌کند. همچنان می کوشیم موضوع را در گفت‌وگو با مسئولان وزارت نیرو بیش از پیش بررسی کنیم.
جمع اضداد در طرح‌های انتقال آب از دریا
باز شدن زخم طرح‌های انتقال آب
|پیام ما| افتتاح طرح انتقال آب «بن – بروجن» که با اعتراض گسترده افکار عمومی در استان اصفهان را در پی داشته موجب شد تا وزرای کشور و نیرو عصر روز شنبه برای رسیدگی به این اعتراضات به اصفهان سفر کنند. اجرای طرح «بن – بروجن» از جمله طرح‌های پرمناقشه انتقال آب در سال‌های اخیر به شمار می‌رود که کارشناسان بارها درباره پیامدهای اجرای آن هشدار داده بودند. اما گویی دولت‌های مختلف یک خصلت مشترک دارند و آن اصرار بی‌وقفه بر اجرای طرح‌های انتقال بین‌حوضه‌ای است.
مطالعات جامع منابع آب بلااستفاده ماند
موضوع مطالعات جامع منابع آب در کشور سابقهٔ طولانی دارد؛ هرچند به‌نظر می‌رسد در هر دورهٔ مطالعه، تنها بخش‌هایی از موارد مربوطه مورد توجه قرار گرفته اســت و برخی بخش‌ها در مطالعات و یا در اجرا مغفول مانده‌اند. «طرح جامع آب کشور» با هدف تعیین چارچوبی اصلی و اساسی با هدف برنامه‌ریزی منظم و کامل توسعهٔ منابع آب تدوین شد. آخرین بازنگری آن در سال ۱۳۸۶ و در قالب طرحی با عنوان «به‌هنگام‌سازی مطالعات جامع منابع آب کشور» انجام شد. سال ۱۳۴۹ مطالعات سازمان برنامه‌وبودجه، سال ۱۳۵۴ وزارت نیرو–مهندسین مشاور آمریکایی، سال ۱۳۷۰ وزارت نیرو–مهندسین مشاور جاماب، سال ۱۳۷۵ مهندسین مشاور جاماب (به‌هنگام‌سازی طرح قبلی با اطلاعات سال پایه ۱۳۷۲)، سال ۱۳۷۸ وزارت نیرو-مهندسین مشــاور جاماب (تجدیدنظر در طرح و تهیهٔ طرح‌های جامع منطقه‌ای)، سال ۱۳۸۶ ســازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وقت کشور-مهندسین مشاور جاماب) طرح سازگاری با اقلیم خشک و نیمه‌خشک (با اطلاعات پایهٔ ۱۳۸۰ سال ۱۳۹۰ وزارت نیرو- به‌هنگام‌سازی مطالعات جامع منابع آب در حوضه‌های آبریز کشور-مشاوران شش‌گانه و مشاور مادر با اطلاعات پایهٔ سال آبی ۱۳۸۵-۱۳۸۶ و با تغییر نام طرح سازگاری با اقلیم خشک و نیمه‌خشک مجموع این مطالعات هستند. حالا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی کارشناسی می‌گوید: «اگرچه شرح خدمات طرح اخیر، به‌نوعی کامل‌ترین شرح خدمات در این زمینه بوده است، اما درنهایت خروجی آن نتوانسته تمامی شرح خدمات تعریف‌شده را پوشش دهد. علاوه‌براین، بخش اعظمی از خروجی‌های این مطالعات نیز به‌دلیل برخی نواقص و کاستی‌ها، هرگز مورد استفاده قرار نگرفته‌اند. در کنار این چالش‌ها، گذشت زمان طولانی برای اجرای طرح و ارائهٔ کامل گزارش‌ها، باعث شده است گزارش‌های خروجی درنهایت در سال ۱۳۹۴ به تأیید برسند. با توجه به سال آبی پایهٔ ۱۳۸۶-۱۳۸۵، گذشت نزدیک به ۱۰ سال از اطلاعات اولیه و همچنین سیر تغییرات منابع آب در کشور، عملاً موجب بلااستفاده ماندن نتایج طرح شده است.»
توسعه آری، به خطر انداختن محیط‌زیست هرگز
اجلاس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار در تهران برگزار شد و ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در آن بر استفاده از ظرفیت مراکز علمی و تحقیقاتی، ایجاد صندوق مالی و تهیه پیوست فرهنگی و رسانه‌ای تاکید کرد.
زمان تصمیم سخت
در حالی که هنوز بیش از چهل روز تا پایان فصل تابستان باقی مانده، تراز دریاچه ارومیه به کمترین میزان ثبت شده برای این دریاچه در تمام دوران ثبت روزانه این داده از سال ۱۳۴۳ تاکنون رسیده است. دست به دست شدن عکسی از دریاچه ارومیه که این دریاچه را در حالت احتضار نشان می‌دهد با واکنش گسترده کاربران شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شده است. برخی از کاربران و رسانه ها حتی از مرگ محتوم دریاچه نوشتند. اما آیا میتوان به استناد یک عکس از ادامه حیات دریاچه ناامید شد؟ و دیگر اینکه در چه صورتی می توان هنوز هم به زنده ماندن دریاچه ارومیه دل بست؟ این گزارش پاسخی به این دو پرسش است که با همیاری یک کارشناس عمران آب و مسلط به مسائل دریاچه ارومیه تهیه شده است.
