تنها پانزده درصد ایران، آب‌وهوایی مرطوب و نیمه‌مرطوب دارد و همین شرایط اقلیمی، کشور را با محدودیت منابع آب مواجه کرده است. این منابع محدود نیز، به دلیل رشد جمعیت، برداشت بیش‌ازحد و خشکسالی‌های متوالی در چهار دهۀ اخیر، به وضعیت بحرانی رسیده است. از طرح‌های ملی و راهبردی بخش آب ایران، طرح ایجاد تعادل بین منابع و مصارف آب در آبخوان‌ها بود، با پانزده پروژۀ اجرایی که در سال ۱۳۸۴ تصویب شد. یکی از این طرح‌ها، طرح احیاء و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی است. طرحی که ده سال پیش به تصویب شورای‌عالی آب رسید و قرار شد نسخه‌ای برای درمان بی‌آبی ایران باشد. «دکتر نادر علیزاده» مشاور معاون وزیر در امور برنامه‌ریزی معاونت آب‌وخاک وزارت جهادکشاورزی، در گفت‌وگویی به بررسی مدیریت مشارکتی در طرح تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی پرداخته و از چالش‌های آن می‌گوید.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد جریان آب محدودی که از هیرمند به‌سمت ایران جریان داشته، قطع شده است؛ اما مسیر آب به‌سمت گودزره همچنان باز و آب به‌سمت این شوره‌زار در جریان است. ۱۷ اردیبهشت امسال یعنی حدود ۲۰ روز پیش حجم آب منحرف‌شده به‌سمت شوره‌زار گودزره ۲.۷ میلیارد مترمکعب بوده که مساحتی حدود ۸۰۰ کیلومتر را در آب فرو برده است. حجم مساحت اشغال‌شده تا امروز، ۶ خرداد با افزایش حدود ۱۰ درصد به حدود ۹۰۰ کیلومتر رسیده است. می‌توان محاسبه کرد احتمالاً تا این زمان حدود سه میلیارد مترمکعب آب به‌سمت گودزره منحرف شده است. دو سال پیش که آب سیلاب هیرمند به‌سمت سیلاب گودزره هدایت شده بود، وزارت نیرو مساحت آب را در حدود ۳۰۰ کیلومتر برآورد کرده بود. یعنی حالا طالبان آبی با حجم سه برابر را به گودزره فرستاده است. نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جمهوری در امور افغانستان در نخستین روزهای اردیبهشت امسال اعلام کرده بود بند کمال‌خان به درخواست ایران و با پذیرش طالبان، اصلاح شده است. حالا اما «حسن کاظمی قمی» می‌گوید «اصلاح اشتباه در تاج بند انحرافی کمال‌خان» آب را به‌سمت شوره‌زار هدایت کرده است.

دهمین اجلاس شورای جهانی در شهر بالی اندونزی برگزار شد. در این اجلاس که به‌مدت یک هفته از ۱۸ تا ۲۴ ماه می (۲۹ اردیبهشت‌ماه تا 5 خردادماه) برگزار شد، کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس بر لزوم تقویت مدیریت کاهش بلایای آبی و همچنین ضرورت پذیرش تعهدات جدیدی در حوضه‌های آبریز مشترک تفاهم کردند. اطلاعیهٔ مطبوعاتی این نشست بر اهمیت رفع شکاف اقتصادی بین گروه‌های مختلف جامعه و تقویت نهادهای موجود با چارچوب‌های نظارتی و سازوکارهای هماهنگی در همهٔ سطوح برای کاهش خطرات بحران آب تأکید کرده است. طبق آنچه معاون مرکز بین‌الملل وزارت نیرو در نخستین روز برگزاری اجلاس اعلام کرده بود، هیئتی از متخصصان آب کشور نیز برای شرکت در این برنامه به بالی سفر کردند. معاون آب و آبفای وزیر نیرو به‌عنوان رئیس هیئت ایرانی در این اجلاس اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر توجه به افزایش تاب‌آوری جوامع از طریق آموزش و تنوع بخشی به اقدامات غیر‌سازه‌ای و استفاده از ظرفیت‌های مدیریت یکپارچهٔ سیلاب را در دستورکار قرار داده است.

مناقشات جهانی دربارهٔ هفتم اکتبر که نیروهای حماس با گذر از حصار چندلایهٔ بزرگترین زندان روباز جهان توانستند بزرگترین ضربهٔ نظامی تاریخ رژیم صهیونیستی را به آن وارد کنند، همچنان در سراسر این کره خاکی ادامه دارد. اما یک موضوع اتفاق‌نظر همگان را به‌همراه داشته است؛ طوفان‌الاقصی باعث شکسته‌شدن سکوت جهانیان دربارهٔ مسئلهٔ فلسطین شد. درست در مقطعی که به‌نظر می‌رسید پروژهٔ حذف صدای فلسطینیان و معامله با غیرفلسطینیان بر سر سرنوشت این مردم با موفقیت پیش می‌رود، مبارزان حماس قاعده‌شکنی کردند و بار دیگر موضوع این سرزمین و ظلمی که بر بومیان آن روا داشته می‌شود، تبدیل به دغدغهٔ نخست جهان شد. «مارک زیتون»، محقق و مدیر قطب آب ژنو، می‌گوید رژیم صهیونیستی طی سالیان متمادی و به‌شکلی ساختاریافته از آب به‌عنوان ابزار سیاسی کارآمدی علیه فلسطینیان استفاده کرده است تا گسترهٔ اشغالگری خود در کرانهٔ باختری را بیشتر کند. این رژیم از آب به‌عنوان سلاح علیه فلسطینیان غزه و کرانهٔ باختری استفاده می‌کند.

|پیام ما| سد «قیز قلعه‌سی» به‌عنوان پروژهٔ مشترک ایران و آذربایجان و با هدف بهره‌مندی بیشتر هر دو کشور از این آبراههٔ مشترک به بهره‌برداری رسید. روز گذشته شرکت مدیریت منابع آب کشور، به همین مناسبت نشستی خبری برگزار کرد تا ویژگی‌های این سد جدید را تشریح کند. بنابر آنچه در این نشست خبری اعلام شده است این سد به‌منظور اجرای پروتکل‌های رودخانهٔ ارس ساخته شده است و دولت امیدوار است اضافه شدن ظرفیت‌های دو سد خداآفرین و قیز قلعه‌سی به سد ارس، موجب افزایش رفاه و امنیت و آرامش نقطهٔ صفر مرزی‌ شود. براساس آنچه در این نشست اعلام شد با اجرای این طرح، حدود ۷۴ هزار هکتار اراضی دیم و ۱۵ هزار هکتار اراضی بهبود، زیر آب می‌رود و این پروژه در مرحلهٔ اول اشتغالزایی ۴۰ هزار نفر و در مرحلهٔ دوم اشتغالزایی ۳۰ هزار نفر را به‌دنبال خواهد داشت. با‌این‌حال، در این نشست خبری مبنی‌بر همکاری مشترک دو کشور آذربایجان و ایران برای کاهش آلودگی آب ارس به گوش نرسید. این در‌حالی‌است که علاوه‌بر ارمنستان، ایران و آذربایجان نیز منابع آلاینده‌ای را به‌ویژه با فعالیت‌های معدنی به ارس روانه می‌کنند.

|پیام ما| در کنار تصاویری که حاکی از رهاسازی آب در افغانستان به‌سمت شوره‌زار‌ها هستند، خبر رسیده فاز جدید سد پاشدان بر روی رودخانهٔ هریرود در بالادست ایران (استان خراسان‌رضوی) و سد دوستی با حضور «ملا عبدالغنی برادر»، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان و «عبدالطیف منصور»، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان، افتتاح شده است. سد پاشدان یکی از پروژه‌های بزرگ سدسازی کشور افغانستان محسوب می‌شود که در ۲۰ کیلومتری شرق شهر هرات بر روی سرشاخه‌های هریرود واقع شده است و ظرفیت ذخیرهٔ ۴۵ میلیون مترمکعب آب را دارد. به‌نظر می‌رسد حالا راهی جز اجماع منطقه‌ای علیه سیاست‌های آبی طالبان وجود ندارد. حالا مدت‌هاست از هامون تا آمودریا، تحت‌تأثیر سیاست‌های آبی طالبان یا از بین رفته است یا در حال از بین رفتن است. سد پاشدان، مانع اصلی رسیدن آب به سد دوستی در خراسان ایران است.