در ادامۀ گزارش‌های چند روز گذشته در مورد نظر کارشناسان و فعالان محیط‌زیست دربارۀ ویژگی‌های لازم برای ریاست سازمان محیط‌زیست، امروز نیز دیدگاه دو تن از صاحب‌نظران این حوزه منتشر می‌شود. هدف از این گزارش‌ها کمک به افزایش شناخت اعضای کمیتۀ محیط‌زیست ستاد رئیس‌جمهور منتخب از اولویت‌های جامعۀ محیط‌زیستی کشور است. در گفت‌وگوهایی که تا اینجای کار از متخصصان، صاحب‌نظران و فعالان حوزۀ محیط‌زیست دربارۀ خصوصیات رئیس مناسب برای سازمان محیط‌زیست در دولت چهاردهم انجام شد، به یک جمع‌بندی دربارۀ ویژگی‌های لازم رئیس سازمان رسیدیم که در ادامه می‌خوانید.

«در بحث مردمی‌کردن محیط‌زیست کشور، ۲۸۸ درصد پیشرفت نسبت به دولت‌های قبل ما داشتیم؛ در این قسمت که بهره‌گیری از ظرفیت و توان جوامع محلی و سرمایه‌های اجتماعی بود.» این‌ها گفته‌های «علی سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌هاست. او که خود را خادم کوچکی در دولت سیزدهم ‌می‌داند‌، قضاوت دربارۀ دستاوردهای محیط‌زیست را به مردم واگذار کرد. آیا عدد ۲۸۸ درصد که او در این گفت‌وگو ارائه کرد‌، درست است و قضاوت جامعه آیا به همین عدد نزدیک است؟

عصر یکشنبه بیست و هفتم خرداد ۱۴۰۳ در سالن اندیشمندان علوم انسانی در خیابان ویلا، جای سوزن انداختن نبود،؛ شب گلستان با حضور انبوه کارشناسان محیط‌زیست و حیات‌وحش برگزار شد تا نشان دهد جامعۀ مدنی محیط‌زیست با وجود تمام فشارها، همچنان برای حفاظت از عرصه‌های طبیعی ایران پویا و پای‌کار است.

|پیام ما|پروژه «ظرفیت‌سازی و آموزش جوامع محلی حاشیۀ زیستگاه دز برای احیا و حفاظت مشارکتی گوزن زرد ایرانی» توسط موسسۀ حافظان حیات‌وحش شیردال با حمایت برنامۀ کمک‌های کوچک تسهیلات محیط‌زیست جهانی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران از سال ۱۴۰۱ شروع شد و تا سال ۱۴۰۳ در بیشه‌زارهای دز در استان خوزستان اجرا می‌شود. حاصل این پروژه پایه‌ریزی یک جمعیت پایدار از گوزن‌های زرد در این منطقه است،؛ ضمن‌آنکه به‌تازگی اولین ثبت از گوسالۀ گوزن زرد ایرانی در محیط طبیعی در این منطقه اتفاق افتاد. در گفت‌و‌گو با «آسیه رضایی» مسئول برنامۀ کمک‌های کوچک تسهیلات محیط‌زیست جهانی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران، از او دربارۀ جایگاه این برنامه در پروژۀ احیای گوزن زرد پرسیدیم.

«۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، به دنیا آمدن اولین کره گور ایرانی در طبیعت پارک ملی کویر!» این روایت کلیپ ۴۴ثانیه‌ای از پارک ملی کویر با صدای معاون پارک ملی کویر است. از ثانیهٔ اول مادر و کره داخل قاب هستند و تا به آخر هم در مرکز نگاه فیلمبردار یعنی «مهدی لهردی» می‌مانند. ابتدا سر دو گور دیگر دیده می‌شود‌، اما فیلمبردار سوژهٔ اصلی را رها نمی‌کند و به‌دنبال نشان دادن جمعیت گله نیست. تنها در آخرین لحظه هفت گور را می‌بینیم که جلوی آنها کره نورسیده گام برمی‌دارد. «امید گیوری»،‌ «مسعود شاه حسینی»،‌ «امیر مهرپرور» و «رضا کاشانی» چهار محیطبانی هستند که در این پارک بجد در کار حفاظت از گورها مشغولند، این صحنه و خبر خوش حاصل تلاش این چهار نفر به‌همراه «رضاشاه حسینی»، رئیس پارک و «مهدی لهردی»، معاون او، در کنار مدیران اداره‌کل محیط‌زیست استان سمنان مانند «بهرامعلی ظاهری»، مدیرکل، و «مرتضی فرخی»، معاون محیط‌ طبیعی، است.

«از خواب و استراحت محیطبانان زدیم و به آنها فشار آوردیم. شبانه‌روز دویدیم. چند مجروح داشتیم و محیطبان باشقره شهید شد، درنهایت همهٔ شکارچیانی که ادعا داشتند را دستگیر کردیم. در عین اینکه مردم باور کردند می‌خواهیم واقعاً کار کنیم، اعتماد اجتماعی هم با این کارها شکل گرفت که بزرگترین کمک بود تا بتوانیم کارها را پیش ببریم.» این یکی از گفته‌های کسی است که نامش در فهرست محیطبانان نمونهٔ کشور در سال ۱۳۸۷ آمده بود؛ «مهدی تیموری» رئیس سابق پارک ملی گلستان. او کارش را از شهرستان خاتم در سال ۱۳۷۷ شروع کرد و در دورهٔ ریاست شش‌ساله‌اش در پارک ملی گلستان به شهرتی قابل‌توجه در جامعهٔ محیط‌زیست رسید. بهمن‌ماه ۱۴۰۲ که شایعهٔ برکناری او شدت گرفت، گروه بزرگی از جامعهٔ محلی، اساتید دانشگاه‌، کارشناسان محیط‌زیست و حیات‌وحش و... خواستار ابقای «مهدی تیموری» به‌عنوان رئیس پارک شدند،‌ آن زمان سازمان حفاظت محیط‌زیست عقب نشست. هرچند تنها چندروز پس از انتخابات مجلس شورای اسلامی در صبح چهاردهم اسفند ۱۴۰۲ برکناری او از این پارک بدون اطلاع قبلی به یکی از جنجالی‌ترین خبرهای محیط‌زیست بدل شد. البته گروهی هم به رویهٔ «مهدی تیموری» انتقاد داشتند و می‌گفتند چرا جامعهٔ محیط‌زیست به‌واسطهٔ عدم شکل‌گیری ساختار در این پارک ملی، باید نگران سرنوشتش پس از «مهدی تیموری» باشد!‌ در گفت‌وگو با رئیس سابق پارک ملی گلستان از او پرسیدیم چطور قدم در وادی محیط‌زیست گذاشت و به ریاست پارک ملی گلستان رسید،‌ آیا انتقادهایی را که به او دربارهٔ قائم به فرد بودن مدیریت می‌شود، قبول دارد و سرنوشت همیاران پس از او چه خواهد شد؟ او صحبت‌هایش را با این جمله شروع کرد: «به محیط‌زیست اعتقاد قلبی دارم و حفاظت از حیات‌وحش، طبیعت و داشته‌هایش را از بزرگانی مثل هوشنگ ضیایی، سید حسام حسینی، هرمز اسدی‌ و… آموخته‌ام.»

گروهی از انجمن‌های محیط زیستی استان فارس، چندی پیش کارزاری در انتقاد به مدیریت محیط زیست این استان در شبکه‌های اجتماعی به راه انداختند و خواستار ورود سازمان حفاظت محیط زیست به این موضوع شدند. انتقاد انجمن‌ها به آمار سرشماری در پارک ملی بمو، وضعیت دریاچهٔ بختگان،‌ کاهش محدودهٔ مناطق چهارگانهٔ استان در جلسهٔ شورای‌عالی محیط زیست بدون ارائهٔ پیشنهادی برای ارتقای درجهٔ حفاظتی برخی مناطق آزاد و بی‌توجهی به حفاظت مشارکتی برمی‌گشت. در گفت‌وگو با «عطا پورشیرزاد» از او خواستیم به این انتقادها که «پیام ما» روز گذشته در گزارشی مفصل به آنها پرداخته بود‌، پاسخ دهد.