بایگانی مطالب برچسب: خشکسالی
آب کپرهای «زرآباد» را برد
رئیس سازمان جمعیت هلال‌احمر کشور روز گذشته اعلام کرده است سیل اخیر بیشترین آسیب را به سیستان‌وبلوچستان و مناطق جنوبی آن وارد کرده است و امدادگران این سازمان تا حل مشکلات مناطق سیل‌زده در کنار مردم حاضر خواهد بود و کمک‌رسانی را ادامه می‌دهند. بااین‌حال، اهالی مناطق سیل‌زده به‌ویژه در روستاهای جنوب سیستان‌وبلوچستان، می‌گویند خودشان در حال پاکسازی خانه و زندگی از گل‌ولای هستند؛ آن‌هم درحالی‌که بارش باران هنوز ادامه دارد. کمبود ادوات و آب بهداشتی از مهمترین مشکلاتی است که مردم از آن گلایه دارند. بسیاری از چاه‌های آب و فاضلاب تخریب یا پر شده‌اند و همین موضوع چالش جدی‌ای ایجاد کرده است. اهالی روستاهای زرآباد که در محرومیت زیادی به‌سر می‌بردند هم می‌گویند اصلی‌ترین مشکلشان علاوه‌بر از بین رفتن خانه‌های کوچک و کپرها، تأمین آب سالم است.
صدای ما را بشنوید
|پیام ما| تغییراقلیم ساکنان زمین را تحت‌تأثیر خود قرار داده است. بااین‌حال، این تأثیر یکسان نیست و گروه‌هایی از مردم بار بیشتری بر دوش می‌کشند. همین موضوع سبب شده است گروهی از آنها صدای خود را از طریق دادگاه‌ها به گوش دولت‌هایشان برسانند. یکی از این دادگاه‌ها، دادگاه بین‌آمریکایی است که در تلاش است صدای فعالان محیط‌زیست و جامعهٔ محلی را منعکس کند و از دولت‌ها بخواهد اقدامی مؤثر در زمینهٔ مقابله با تغییراقلیم انجام دهد.
حقابهٔ ایران به «شوره‌زار» رفت
تصاویر ماهواره‌ای طی روزهای گذشته نه‌فقط تأیید می‌کند که رودخانهٔ هیرمند یک‌بار دیگر پس از اسفند سال گذشته سیلابی شده، بلکه نشان می‌دهد حجم قابل‌توجهی از این سیلاب از بند «کمال‌خان» به‌سمت شوره‌زار «گودزره» روان شده است و طی یک تا دو روز آینده به این شوره‌زار می‌رسد. این درحالی‌است که نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جهموری در امور افغانستان پس از سفر وزیر نیرو به این کشور، اعلام کرد طالبان بند کمال‌خان را به‌لحاظ فنی اصلاح کرده است. بااین‌حال، تصاویر ماهواره‌ای و بررسی کارشناسان گویای این موضوع است که خلاف گفتهٔ «حسن کاظمی قمی» و ادعای نمایندهٔ طالبان در سال گذشته که می‌گفت قرار نیست آب به ایران نرود، اما به شوره‌زار روانه شود، خبری نه از حقابهٔ ایران است و نه حتی از سیلابهایی که لااقل طی سال‌های گذشته به ایران می‌رسید. حالا تصاویر ماهواره‌ای مؤید این حقیقت است که آب نه به‌عنوان حقابهٔ ایران بلکه به‌عنوان سیراب کردن «گودزره»، منطقه‌ای بیابانی و شوره‌زار با سرعتی در حدود سه هزار مترمکعب برثانیه به‌سمت این منطقه جریان دارد.
مناقشه برسر «دشت زردابه»
دشت زردابه همچنان محل منازعه میان دامداران و سازمان محیط‌زیست است. منطقه سالیان سال است که به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش معرفی شده است، اما در طول این سال‌ها دامداری همچنان به قوت خود باقی بود. حالا در جدیدترین اخبار از منطقه، خبر از ساخت آغل‌هایی توسط افرادی به گوش می‌رسد که حتی دامی هم ندارند و می‌خواهند این آغل‌ها را به دامداران دیگر اجاره دهند. دامداران محلی می‌گویند کار آنها در آغل‌سازی بدون مجوز است. «علی‌اکبر قربانلو»، سرپرست ادارهٔ محیط‌زیست شاهرود که روز گذشته در منطقه بود و به «پیام ما» می‌گوید «این ساخت‌وسازها مدتی است در جریان است و این‌بار مدارک تخلف را به دادگاه ارجاع داده‌ایم.»
اعتبارات سرگردانِ آب
بررسی و تحلیل شاخص‌های کلان بخش آب در سه‌ماههٔ سوم از بحرانی‌تر شدن وضعیت آب حکایت دارد. چالش در تأمین آب شرب در مناطق جنوب‌شرق کشور به‌ویژه استان سیستان‌وبلوچستان (عدم رهاسازی حقابهٔ ایران از رودخانهٔ هیرمند از سوی افغانستان)، برنامه‌ریزی برای قطع آب کیفی صنایع برخوردار از خط فاز یک خلیج فارس در استان یزد، ارائهٔ پیش‌نویس نقشهٔ راه آب کشور از سوی وزارت نیرو و تصویب آن در شورای‌عالی آب، اجرای طرح‌های اضطراری آبرسانی در شهرها و روستاهای دارای تنش آب شرب، افزایش میانگین دما در سطح جهان و کشور و ثبت رکوردهای دمایی بالا از مهمترین رویدادهای آبی در سه‌ماههٔ آذر سال گذشته بود که بر مدیریت منابع آبی ایران اثرگذار بود. از سوی دیگر به‌نظر می‌رسد اعتبارات هزینه‌شده در این سه ماه چندان موفق عمل نکرده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که این شاخص‌های کلان را بررسی کرده است، مدعی است با احتساب ۲۶ درصد اعتبارات تخصیص‌یافته در نیمهٔ اول سال گذشته، مجموع تخصیص صورت‌گرفته به این بخش (بدون در نظر گرفتن اعتبارات صندوق توسعه برای طرح‌های آب مرزی در فصل پاییز) تا انتهای آذر، به ۴۵ درصد می‌رسد و تأمین نزدیک به ۵۵ درصد اعتبارات مصوب، به فصل پایانی سال موکول شده بود. این توزیع نامتوازن اعتبارات در طول سال، موجب عدم امکان برنامه‌ریزی صحیح برای اجرای طرح‌ها، وضعیت نامطلوب مشاوران و پیمانکاران، عدم تحقق اهداف برنامه‌های توسعه و همچنین طرح‌ها و پروژه‌های تعریف‌شده در قانون بودجه، عدم پایبندی به برنامهٔ زمانبندی اجرای پروژه‌ها و طرح‌های عمرانی و همچنین ایجاد ابهام در بودجه‌ریزی سال آینده خواهد شد. این گزارش در مورد تشدید تنش آبی در بیشتر نقاط کشور در فصل‌های گرم ۱۴۰۳ هشدار داده است.
«دشت کاشان» درگیر «ال‌نینو»
سریال سیلاب در بلوچستان
گزارش منتشرشده از سوی پژوهشکدهٔ اقلیم‌شناسی و تغییراقلیم پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور حاکی از تمرکز بارش هفتهٔ دوم اسفند ۱۴۰۲ بر شرق و جنوب‌شرق کشور، دامنهٔ شرقی کوه‌های زاگرس میانی، و دو سوی دامنه‌های البرز مرکزی و غربی بود. همچنین، بارش انباشته در جنوب‌شرق کشور با احتمال حدود ۷۵ درصد، بین ۳۰ تا ۸۰ میلی‌متر بیش از نرمال پیش‌بینی شده بود. گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور نیز، میزان بارش‌های سیستان‌وبلوچستان از ابتدای سال زراعی جاری تا آغاز ورود سامانه‌های بارشی اسفند ۱۴۰۲ را ۱۶.۴ میلی‌متر نشان می‌دهد که این رقم نسبت به دورهٔ مشابه بلندمدت ۶۸ درصد کاهش داشته و پس از فعالیت سامانه‌های اخیر، میزان بارش استان به ۵۴.۹ میلی‌متر رسیده است که نسبت به دورهٔ مشابه بلندمدت ۱.۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد. بیشترین میزان بارش سامانه‌های هفتهٔ اول اسفند گذشته از ایستگاه‌های شارک قصرقند با ۳۱۹ میلی‌متر، عورکی ۲۱۷، باهوکلات ۲۰۷.۵ و نگور ۲۰۳ میلی‌متر و کمترین میزان بارش‌ها در ژاله‌ای ۵.۵، محمدآباد ۵، قلعه‌رستم ۶، زهک ۶.۱ و زابل ۶.۷ گزارش شده است. اعدادی که به‌نظر می‌رسد می‌توانند تا حدی سیلاب را توجیه کنند. اما گزارش‌های رسمی کارشناسی روایتی دیگر دارند. نه خاک تشنه و بی گیاه و نبات بلوچستان توان جذب آب را داشت و نه سدها توانستند کارا عمل کند. پس از جاری شدن سیلاب نیز خانه‌های فرسوده و ساخته‌شده در مسیل، تخلیه نشدن به‌موقع سدها، اراضی تغییر کاربری داده شده و طرح‌های آبخیزداری به اجرا درنیامده، همه دست‌به‌دست هم دادند تا خسارت سیلاب بالا برود. پژوهشکدهٔ سوانح طبیعی در گزارشی که پس از سیلاب سال گذشته در جنوب سیستان‌وبلوچستان بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان خسارت زد، علل تکرار وقوع سیلاب‌ها و خسارت بالای آن را فهرست کرده است که به‌نظر می‌رسد همهٔ دلایل قابل‌مدیریت بود، اگر برایش برنامه‌ای وجود داشت و اراده‌ای برای انجام.
۷ پیشنهاد برای عبور از خشکسالی
خشکسالی یکی از موضوعات مهم کشور است که برای کاهش تبعات آن هم مردم و هم مسوولان می‌توانند اقداماتی انجام دهند.
