بایگانی مطالب : اقتصاد
«انرژی » در بحران
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در ادامه بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه، بخش انرژی (برق، گاز و نفت و فرآوده‌های نفتی) این برنامه را ارزیابی کرد. در این گزارش چالش و مسائل بخش انرژی بررسی شده و با نگاهی به جایگاه انرژی در برنامه ششم توسعه، لایحه برنامه هفتم توسعه نقد و ارزیابی شده است. در پایان این گزارش احکام پیشنهادی اتاق ایران در حوزه ارائه شده است. این گزارش بخش انرژی کشور را بحرانی اعلام کرده است. براساس این گزارش، کسری حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز گاز طبیعی و قطع گاز صنایع در زمستان، اعمال خاموشی‌های گسترده طی سه‌ماهه گرم سال به صنایع و کسری ۱۱ هزار مگاواتی توان تولید برق در پیک تابستان، نیاز به واردات بنزین، کسری ۱۹۰ هزارمیلیارد تومانی منابع هدفمندی یارانه‌ها، نشان از وضعیت بحرانی بخش انرژی کشور دارد. گزارش اتاق ایران می‌گوید: «این وضعیت اثرات خود را در گام اول در قالب قطعی‌های بدون برنامه و سپس برنامه ریزی شده به صنایع نشان داد. ارزش کاهش تولید ۶.۲ میلیون تنی محصولات پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ که عمدتا به دلیل محدویت‌های خوراک گاز بوده است بالغ بر ۲.۶ میلیارد دلار برآورد شده است.»
آزاد راه تهران شمال برای کدام قشر جامعه ساخته می‌شود؟
این روزها شاهد گزارش‌های پی‌درپی رسانه ملی درباره دور جدیدی از تلاش‌های دولتمردان برای بهره برداری از فازهای مختلف آزادراه تهران _ شمال هستیم. پروژه‌ای که در صورت بهره‌برداری از همه فازهای آن، زمان لازم برای سفر به باریکه شمال کشور و بویژه مازندران کوتاه‌تر می‌شود. اگرچه سرآغاز این طرح به سال ۱۳۵۳ باز می‌گردد و پیش‌بینی شده بود تا با صرف مبلغ ۳۲ میلیارد تومان و در مدت پنج سال ساخته شود، ولی امروز با گذشت نزدیک به پنجاه سال از رونمایی طرح و روی کار آمدن چندین نخست وزیر و رئیس جمهوری و وزیر راه و غیره و صرف مبلغی بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد تومان و برآورد هزینه تمام شده بالغ بر ۱۹۵ هزار میلیارد تومان، «خوشبختانه» تا گذر از سینه کش‌های البرز و رسیدن به کرانه‌های کاسپین، «هفت خان‌هایی» پیش رو دارد.
سهم «هور» به شلتوک رسید
هورالعظیم همچنان تشنه است. رود کرخه در حالی سومین خشکسالی پیاپی را سپری می‌کند که هورالعظیم، چهل هزار راس گاومیش حاشیه رودخانه و کشاورزان، هنوز در حسرت آب، له‌له می‌زنند. کشمکش بر سر آب بالا گرفته است؛ از یک سو تالاب نیمه‌جان و از سوی دیگر کشاورزان حقابه‌شان را مطالبه می‌کنند.
بلاتکلیفی صیادان خزر
سازمان شیلات کشور اعلام کرده است که طرح ساماندهی و تعدیل صیادان پره در دریای خزر اجرا می‌شود. با وجود سه دوره اجرای این طرح، از اوایل دههٔ نود، صیادان صیدگاه‌های گیلان، گلستان و مازندران سرگردانند و می‌گویند دو ماه مانده به شروع فصل صید جدید، تکلیفشان مشخص نیست. به نظر می‌رسد تنها نقطهٔ مشترک میان صیادان و دولت در مورد صیادی پره در خزر، این باور است: «شرکت‌های تعاونی پره بازدهی اقتصادی ندارند.» ماهیگیران می‌گویند دولت باید مشکلات صید را حل کند و تعدیل چاره نیست، اما دولت می‌گوید باید فشار را دریا به‌نفع پایداری آن کم کرد.
لزوم خانه‌تکانی در قوانین میراث‌فرهنگی و گردشگری
«تنقیح» قوانین موجود در کشور، موضوع تازه‌ای نیست و این مسئله که در لغت به‌معنای بررسی کردن قوانین و اصلاح، تصحیح و مرتب کردن بعضی از قوانینی است که ممکن است ابهام داشته باشند، یک‌بار در سال ۱۳۸۱ و بار دوم در سال ۱۳۸۹ مطرح شد. براین‌اساس، طبق آنچه در ماده ۳ قانون تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور (مصوب ۲۵ خرداد ۱۳۸۹) و ماده (۷) دستورالعمل اجرایی این قانون (مصوب ۱۹ مرداد ۱۳۸۹) آمده است، این کار با هدف شناسایی مغایرت‌ها، شناسایی نسخ قوانین، موارد زائد، متروک و موضوع منتفی‌شده انجام می‌شود؛ کاری که در حوزهٔ میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هم در دستورکار قرار گرفت و حالا مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارش آن را منتشر کرده است؛ هرچند به اعتقاد کارشناسان همهٔ قوانین این حوزه نیاز به تنقیح و بازنگری دارند.
داغ «فرابنفش» بر سلامت جامعه
«وضعیت تابش اشعه فرابنفش (UV) در تهران بحرانی شده و به عدد ۱۲ رسیده است.» این جمله را «سمیه رفیعی»، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس بیان کرده. او اما نگفته در این روزها که موج گرمای گسترده سراسر کشور را فرا گرفته این اشعه در استان‌های جنوبی و مرکزی به چه میزان است؟ استان‌هایی که اشعه UV بیشتری می‌گیرند و البته در این میان آموزش مواجهه با این اشعه هم در آنها جدی نبوده. این در حالی است که علی گورانی، مسئول بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت به «پیام‌ما» می‌گوید بیشترین مقدار شاخص اشعه فرابنفش عدد 11 است که ریسک بسیار بالایی برای سلامتی دارد و این شاخص در بسیاری از استان‌های کشور به غیر از پایتخت وجود دارد؛ اما هیچ آموزش درست و قوانین دقیقی برای مواجه با آن تدوین نشده و مدتهاست سامانه «اعلام شاخص پرتو فرابنفش» مشغول به کار نیست و از 9 ماه قبل اپلیکیشن Sun smart از سوی سازمان بهداشت جهانی به کشورها توصیه شده و در حال حاضر مردم در ایران هم با نصب آن می‌توانند از میزان این اشعه مطلع شده و حفاظت از خود را جدی بگیرند. اتفاقی که بسیاری از آن بی‌اطلاعند.
شهرهای کوچک با آرزوهای بزرگ
شهرها همواره صحنه‌هایی از اتفاقات مهم تاریخی، جریان‌های هنری و اجتماعی بوده‌اند و همین موضوع به رشد اعتبار و جذابیت آنها در طول قرن‌ها کمک کرده‌است، اما در یک قرن اخیر، هویت بسیاری از شهرها به مفهومی با نام گردشگری فرهنگی گره خورده است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال 2018، گردشگری فرهنگی سهم 40 درصدی از کل سفرهای بین‌المللی را به خود اختصاص داده‌است که در این میان شهرها نقش عمده‌ای در توسعه فرهنگی ایفا می‌کنند.
تغییر اقلیم چه بر سر عراق می‌آورد؟
بر اثر پیامدهای تغییراقلیم ناشی از فعالیت انسان‌ها، دجله و فرات، در سال‌های اخیر دچار کم‌آبی نگران‌کننده‌ای بوده‌اند. در برخی مکان‌ها، اگر در سواحل رودخانه بایستید، می‌توانید بستر رودخانه‌ها را ببینید. بعضی جاها حتی می‌توانید با پای پیاده نیز از عرض دو رودخانه عبور کنید. اکنون سازمان ملل متحد، عراق نفت‌خیز را که ۲۰ سال قبل دولت جورج بوش روی آن برای توسعهٔ آینده شرط‌بندی کرده بود، به‌عنوان پنجمین کشور آسیب‌پذیر در برابر فروپاشی اقلیمی در میان ۱۹۳ کشور عضو خود اعلام کرده است. سازمان ملل هشدار می‌دهد که در آیندهٔ عراق می‌توان «افزایش دما، بارندگی ناکافی و کاهش‌یافته، تشدید خشکسالی و کمبود آب، طوفان‌های مکرر شن و گردوغبار و جاری شدن سیل» را به‌صورت شاخص‌های اقلیمی مشاهده کرد.
زیان انباشتهٔ ۱۳۰ هزار میلیارد تومانی سایپا و ایران‌خودرو
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد اعطای رانت ۸۰ هزار میلیارد تومانی به خریداران خودرو در سال ۱۴۰۰ و عبور زیان انباشتهٔ سایپا و ایران‌خودرو از ۱۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ ناشی از نحوهٔ قیمت‌گذاری بوده است.
رکورد مصرف برق؛ روزانه می‌شکند
افزایش بی‌سابقه گرمای هوا در میانه نخستین ماه تابستان، موجب شده تا رکورد مصرف برق در سراسر کشور به صورت روزانه بشکند. چنان‌که به گفته وزیر نیرو، میزان مصرف برای روز دوشنبه ۷۲ هزار و ۴۰۰ مگاوات رسید. عددی که می‌تواند تامین برق پایدار و شبکه برق‌رسانی را با چالش مواجه کند. وزیر نیرو همچنین از افزایش ۶ هزار مگاواتی مصرف برق در روزهای تابستان امسال به نسبت مدت مشابه خبر داده است.
