بایگانی مطالب : آب
فرونشست به ۱۵۰ متری ورزشگاه نقش جهان رسیده است
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان با اشاره به اینکه اصفهان تنها شهر در کشور است که فرونشست به درون آن کشیده شده، هشدار داد:« فرونشست به ۱۵۰ متری ورزشگاه نقشجهان رسیده است و با تداوم روند کنونی تا سال ۱۴۱۰ عملاً برخوار، دولتآباد و شاهینشهر باید از جمعیت تخلیه شود.»
![فرونشست به ۱۵۰ متری ورزشگاه نقش جهان رسیده است](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/فرونشست-زمین-در-اصفهان-jpg.webp)
مهجوریت زایندهرود
![مهجوریت زایندهرود](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2-14-jpg.webp)
باز شدن زخم طرحهای انتقال آب
|پیام ما| افتتاح طرح انتقال آب «بن – بروجن» که با اعتراض گسترده افکار عمومی در استان اصفهان را در پی داشته موجب شد تا وزرای کشور و نیرو عصر روز شنبه برای رسیدگی به این اعتراضات به اصفهان سفر کنند. اجرای طرح «بن – بروجن» از جمله طرحهای پرمناقشه انتقال آب در سالهای اخیر به شمار میرود که کارشناسان بارها درباره پیامدهای اجرای آن هشدار داده بودند. اما گویی دولتهای مختلف یک خصلت مشترک دارند و آن اصرار بیوقفه بر اجرای طرحهای انتقال بینحوضهای است.
![باز شدن زخم طرحهای انتقال آب](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2-14-jpg.webp)
توسعهٔ سیستان بدون عدالت و آب میسر نمیشود
|پیام ما| چیدمان شرکتکنندگان در نشست به شکلی نبود که سيستانوبلوچستانیها یک طرف باشند و مسئولانی که از سایر استانها سمتی در این استان دارند و داشتند یک طرف. با این حال گاه در سخنان شرکتکنندگان میشد این صفکشی را دید. آنها که به دنبال توسعهٔ سواحل «مکران» بودند از مزیتهای آن برای مردم استان میگفتند و در مقابل بومیان این استان از چند دهه محرومیتی گفتند که اعتباراتش کام دیگران را شیرین کرده است. کارشناسان مسائل سیستانوبلوچستان در نشستی مشترک حول محور توسعه «مکران» مسائل این منطقه را بررسی کردند. آنچه عموم کارشناسا این نشست بر آن اتفاق نظر دارند این بوده است که برتری نگاه امنیتی بر نگاه توسعه مدار سیستان و بلوچستان را دچار چالش کرده است و عمده اعتباراتی که دولت صرف توسعه میکند را ناموفق. این مشکلات زمانی اضافه میشود که دولت ناچار به اتخاذ تصمیمهای ویژهای برای منطقه میشود. تصمیمهایی که معطوف به همسایگی با دو کشور افغانستان و پاکستان است. «موضوع آب و حقابهٔ هیرمند، دیوار امنیتی و کنترل مرزها، افزایش قاچاق و پناهجویان» نیز بر بار امنیتی این منطقه افزوده است.
![توسعهٔ سیستان بدون عدالت و آب میسر نمیشود](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-13-jpg.webp)
طالبان رهاسازی حقابه ایران را پذیرفت
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست گفت: در سفر هیات اقتصادی طالبان به ایران، برای اولینبار طالبان پذیرفت که حقابه ایران رهاسازی شود.
![طالبان رهاسازی حقابه ایران را پذیرفت](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/سلاجقه-jpg.webp)
مکرِ «ملا برادر»
در سفر «ملا برادر عبدالغنی»، معاون رئیسالوزرای طالبان به ایران، وزیر نیرو مواضع قاطع و سختی در مورد حقابهٔ ایران از هیرمند گرفت، اما بهنظر میرسد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، در برابر همهٔ صحبتهای عبدالغنی که بهصراحت به هدر دادن آب در گودزره و محروم کردن ایران از حق تاریخی و قانونیاش اعتراف میکرد، منفعل عمل کرد و حتی مناسبات سیاسی را هم در نظر نگرفت. باوجوداین، حتی وزیر نیرو نیز در این نشست از برنامههای آتیِ آبی طالبان صحبتی به میان نیاورد. گویی مقامات عالی ایران فراموش کردند زمانی که همه درگیر بازپسگیری حقابهٔ ایران از هیرمند و گمانهزنی از وضعیت آبی سد کجکی و کمالخان بودند، طالبان برنامهٔ دیگری به نام سد «بخشآباد» در پیش گرفته و ملا برادر در انحراف حواس ایران از برنامههای آیندهاش موفق بوده است؛ برنامههایی که برای ایران خشکی و گردوغبار بیشتر به ارمغان میآورد. یک منبع آگاه افغانستانی به «پیام ما» میگوید که ملا برادر برای همهٔ سؤالهای احتمالی ایران آمادگی کامل داشت، اما از نظر طالبان این دیدار بیهیچ چالشی برای حاکمان افغانستان و با موفقیت انجام شد.
![مکرِ «ملا برادر»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-10-jpg.webp)
مطالعات جامع منابع آب بلااستفاده ماند
موضوع مطالعات جامع منابع آب در کشور سابقهٔ طولانی دارد؛ هرچند بهنظر میرسد در هر دورهٔ مطالعه، تنها بخشهایی از موارد مربوطه مورد توجه قرار گرفته اســت و برخی بخشها در مطالعات و یا در اجرا مغفول ماندهاند. «طرح جامع آب کشور» با هدف تعیین چارچوبی اصلی و اساسی با هدف برنامهریزی منظم و کامل توسعهٔ منابع آب تدوین شد. آخرین بازنگری آن در سال ۱۳۸۶ و در قالب طرحی با عنوان «بههنگامسازی مطالعات جامع منابع آب کشور» انجام شد. سال ۱۳۴۹ مطالعات سازمان برنامهوبودجه، سال ۱۳۵۴ وزارت نیرو–مهندسین مشاور آمریکایی، سال ۱۳۷۰ وزارت نیرو–مهندسین مشاور جاماب، سال ۱۳۷۵ مهندسین مشاور جاماب (بههنگامسازی طرح قبلی با اطلاعات سال پایه ۱۳۷۲)، سال ۱۳۷۸ وزارت نیرو-مهندسین مشــاور جاماب (تجدیدنظر در طرح و تهیهٔ طرحهای جامع منطقهای)، سال ۱۳۸۶ ســازمان مدیریت و برنامهریزی وقت کشور-مهندسین مشاور جاماب) طرح سازگاری با اقلیم خشک و نیمهخشک (با اطلاعات پایهٔ ۱۳۸۰ سال ۱۳۹۰ وزارت نیرو- بههنگامسازی مطالعات جامع منابع آب در حوضههای آبریز کشور-مشاوران ششگانه و مشاور مادر با اطلاعات پایهٔ سال آبی ۱۳۸۵-۱۳۸۶ و با تغییر نام طرح سازگاری با اقلیم خشک و نیمهخشک مجموع این مطالعات هستند. حالا مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی کارشناسی میگوید: «اگرچه شرح خدمات طرح اخیر، بهنوعی کاملترین شرح خدمات در این زمینه بوده است، اما درنهایت خروجی آن نتوانسته تمامی شرح خدمات تعریفشده را پوشش دهد. علاوهبراین، بخش اعظمی از خروجیهای این مطالعات نیز بهدلیل برخی نواقص و کاستیها، هرگز مورد استفاده قرار نگرفتهاند. در کنار این چالشها، گذشت زمان طولانی برای اجرای طرح و ارائهٔ کامل گزارشها، باعث شده است گزارشهای خروجی درنهایت در سال ۱۳۹۴ به تأیید برسند. با توجه به سال آبی پایهٔ ۱۳۸۶-۱۳۸۵، گذشت نزدیک به ۱۰ سال از اطلاعات اولیه و همچنین سیر تغییرات منابع آب در کشور، عملاً موجب بلااستفاده ماندن نتایج طرح شده است.»
![مطالعات جامع منابع آب بلااستفاده ماند](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-8-jpg.webp)
پارادوکس حفاظت از آبهای زیرزمینی
«ما در ایران با یک پارادوکس مواجهیم؛ سیاستگذاران عطش آب دارند، برنامههای توسعه آبطلب هستند و در مقابل عدهای تلاش میکنند مصرف آب را کاهش دهند. وضعیت ما مشابه مدرسهای است که نه معلم دارد و نه زیرساخت و نه در و پنجره، آن وقت عدهای میخواهند کلاس تقویتی در آن برگزار کنند. تا زمانی که این پارادوکس حل نشود، وضعیت آبهای زیرزمینی هم حل نخواهد شد.» اینها گفتههای «نعمتالله دهبندی»، مدیر پیشین گروه تلفیق و بیلان شرکت مدیریت منابع آب ایران بود که در نشست «تعادلبخشی آبهای زیرزمینی، وعده تا واقعیت» که دوشنبه، ۱۵ آبان، توسط اندیشکدهٔ تدبیر آب برگزار شد.
![پارادوکس حفاظت از آبهای زیرزمینی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-7-jpg.webp)
ضرورت توجه به مشکلات حوضههای آبریز
![ضرورت توجه به مشکلات حوضههای آبریز](https://payamema.ir/pubfiles/2023/10/سیلاب-jpg.webp)
سناریوی کابوس
توفان مخرب «اوتیس» (Otis)، باعث شد تا خودمان را در یک لحظهٔ مهم و محوری در تاریخ پیشبینی آبوهوا ببینیم. توفانی که هفتهٔ گذشته آغاز شد و با سرعت ۱۶۵ متر برساعت و بارانهای شدید به ساحل رسید، به شهر ساحلی «اکاپولکو» در مکزیک برخورد کرد و جان حداقل ۴۸ نفر را گرفت. سرعت تبدیل اوتیس به یک توفان شدید، بیسابقه بود. در عرض ۱۲ ساعت، از یک توفان گرمسیری معمولی به یک توفان «رده ۵» رسید؛ ردهای که قدرتمندترین رده است و ممکن است در عرض یک سال، تنها چندبار در سراسر جهان رخ دهد. این رویداد نادر و هشداردهنده که توسط مرکز ملی توفان ایالات متحده بهعنوان «سناریوی کابوس» توصیف شده است، رکورد سریعترین میزان تشدید را در طی یک دورهٔ ۱۲ ساعته در شرق اقیانوس آرام شکست. اوتیس نهتنها ساکنان و مقامات را غافلگیر کرد، بلکه محدودیتهای ابزارهای پیشبینی فعلی ما را نیز افشا کرد.
![سناریوی کابوس](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-5-scaled.webp)