بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
هوای مشهد «ناسالم» شد
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: شاخص کیفیت هوای کلانشهر مشهد در بیست و یکمین روز دی ماه ۱۴۰۲ با افزایش حجم آلاینده‌ها نسبت به روز گذشته در شرایط ناسالم و آلوده برای تنفس شهروندان قرار گرفت.
کیفیت هوای تهران قابل قبول است
بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران شاخص کیفیت هوا در حال حاضر بر روی عدد ۶۵ قرار گرفته و وضعیت هوای تهران قابل قبول است.
زمین در آستانهٔ رکوردزنی جدید
سال ۲۰۲۳ در میان گرمترین سال‌های ثبت‌شده رکورد زد و افزایش دمای سطح زمین تقریباً از آستانهٔ بحرانی ۱.۵ درجهٔ سانتیگراد گذشت. این را روز سه‌شنبه ناظران اقلیمی اتحادیهٔ اروپا اعلام کردند. خدمات تغییراقلیم کوپرنیک، یکی از برنامه‌های اتحادیهٔ اروپا برای پایش شرایط اقلیمی زمین) هم اعلام کرد که تغییراقلیم، باعث تشدید امواج گرمایی، خشکسالی و آتش‌سوزی در سراسر سیاره شده است و دماسنج جهانی دمانی ۱.۴۸ درجهٔ سانتیگراد بیشتر از میزان متوسط دوران پیش از انقلاب صنعتی را نشان می‌دهد.
آسمان آلودهٔ گردشگری
براساس گزارش‌های «سازمان جهانی گردشگری»، صنعت گردشگری ۱۱ درصد از تولید ناخالص، ۱۰ درصد از اشتغال، پنج درصد از صادرات و پنج درصد از سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است. همچنین، گزارش شورای جهانی سفر نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۲ میلادی شاهد رشد ۲۲ درصدی سهم این صنعت در اقتصاد دنیا بوده‌ایم و ارزش این صنعت به ۷.۷ تریلیون دلار افزایش یافته است. در این سال، ۲۲ میلیون شغل جدید در صنعت گردشگری دنیا ایجاد شده که این رقم نسبت به سال قبل از آن رشد ۷.۹ درصدی داشته است. همهٔ این آمار به‌خوبی نشان می‌دهد این صنعت در حال تبدیل شدن به بزرگترین و پردرآمدترین صنعت جهان است؛ هرچند ناآرامی‌های سیاسی، جنگ، فقر، تروریسم، کمبود زیرساخت، محدودیت و همچنین عوامل محیط زیستی بر این صنعت پردرآمد که حالا سومین صنعت پردرآمد شناخته می‌شود، تأثیر منفی گذاشته است.
اصرار نگران‌کننده بر خودکفایی شهرداری‌ها
این روزها که شورای‌عالی شهرسازی و معماری در حال بازنگری طرح جامع تهران است، بسیاری از متخصصان حوزهٔ شهرسازی برای آینده‌ای که به این طرح گره خورده، نگرانند. اصرار دولت به خودکفا شدن شهرداری‌ها و ناتوانی لایحهٔ ایجاد درآمد پایدار برای این سازمان دولتی، متخصصان را از این نگران کرده است که عوارض شهرداری بدون به‌همراه آوردن توسعه، مردم را تحت فشار قرار دهد. همچنین ازآنجاکه فقط ۲۰ درصد درآمد سالانهٔ شهرداری صرف هزینه‌های عمرانی شهر می‌شود و باقی به جیب کارکنان این سازمان می‌رود، فعالان حوزهٔ شهرسازی پیش‌بینی می‌کنند که معضلاتی مثل آلودگی هوا، از بین رفتن باغ‌ها، تراکم‌فروشی و تهدید زلزله برای بافت فرسوده همچنان به قوت خود باقی بماند. ازاین‌رو، در نشستی با عنوان «توسعه و اقتصاد شهر؛ وظایف مدیریت شهری در توسعهٔ اقتصادی» که از سوی پژوهشکدهٔ «نظر» برگزار شد، «سید امیر منصوری»، استاد دانشگاه تهران، لایحهٔ درآمدهای پایدار را برای شهرداری‌ها ناکارآمد دانست و «کمال اطهاری»، پژوهشگر توسعه، بر اهمیت دانش‌بنیان شدن مدیریت شهری به‌نفع توسعه تأکید کرد.
درخت‌ها فصل‌ها را گم کردند
درختان برخی باغ‌های کشور به‌ویژه در استان‌های سردسیر کشور مانند آذربایجان‌های شرقی و غربی و برخی نواحی شمال کشور به‌دلیل گرمای غیرمعمول پاییز به بهار زودرس مبتلا شدند و شکوفه داده و جوانه زدند. کارشناسان کشاورزی این پدیده را اثر تغییراقلیم می‌دانند که به‌نظر می‌رسد در سال‌های آتی تشدید نیز می‌شود. باغداران اما نگران ادامهٔ زمستان هستند؛ اگر سرمای ناگهانی از راه برسد، تمام جوانه‌ها خواهد سوخت و در بهار و تابستان نه از شکوفه و جوانه خبری خواهد بود و نه از بار و محصول.
بهار جنگل‌های ایران در زمستان
این پرسش که آیا در سال آینده با طغیان آفت‌ها و بیماری‌ها در جنگل‌های ایران مواجه خواهیم بود یا نه، پاسخ روشنی ندارد. برخی کارشناسان و اساتید جنگل و اکولوژی نگران وضع جنگل‌ها در سال آینده هستند، درحالی‌که گروه دیگری این پیش‌بینی را بدبینانه می‌خوانند و معتقدند تبعات تغییراقلیم به این زودی‌ها خود را نشان نخواهد داد. تنها نکتهٔ مسلم و روشن این است که برخلاف پیش‌بینی‌هایی که در تابستان برای پاییز پربارش شد، پاییز امسال خبری از باران نبودو حتی تا بعد از نیمهٔ دی‌ماه که «چلهٔ بزرگ» هم گذشت، هنوز خبری از برف و باران در سراسر کشور نیست. در جنگل‌ها بسیاری از درختان هنوز خزان نکرده‌اند و در مواردی شاهد شکوفه کردن درختانی مانند ازگیل و ... هم هستیم.
زیستگاه ناامن «خورشید» و چهار توله‌اش
خانهٔ «خورشید»، ماده یوز توران، با چهار توله‌اش در «مرتع تلخاب» اسیر دامداری است با هزار رأس دام و سی سگ گله. دامداری که مردادماه امسال قراردادی برای خروج او بسته شد و مبلغ سه میلیارد تومان هم با کمک یک دوستدار طبیعت به او داده شد تا دیگر به این مرتع نیاید. آمدن این تعداد دام و خصوصاً سگ‌های گله، یکی از مهمترین نگرانی‌ها برای حفاظت از خورشید و توله‌هایش بوده است. نتیجه اما آنچه باید نشد و دامدار با اعلام آنکه نتوانسته مرتع جایگزینی پیدا کند و منابع‌طبیعی مرتع جدیدی به او معرفی نکرده، باز هم دام‌هایش را به تلخاب آورده و باعث مناقشه‌ای جدی شده است. فعالان محلی می‌پرسند چرا با وجود پرداخت پول هنوز این دامدار به منطقه می‌آید و چرا حفاظت از یوزپلنگ آسیایی همچنان امری شعارگونه است؟ پاسخ‌ها اما قانع‌کننده نیست و در این میان مدیرکل محیط زیست سمنان به «پیام ما» می‌گوید «در تلاش برای پیدا کردن مرتع جایگزین و خارج کردن دام‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن هستیم و از کمک همه برای این کار استقبال می‌کنیم.»
نفی دوبارهٔ سناریوی ابردزدی
|پیام ما| چندروز پس از آنکه برخی چهره‌های سیاسی اظهارنظرهایی دربارهٔ «جنگ اقلیمی» و «دزدیدن ابرهای باران‌زا» مطرح کردند، حالا برخی چهره‌های دیگر دولت از تغییراقلیم و تأثیر آن بر میزان بارش‌ها در کشور می‌گویند. هفتهٔ گذشته «اولین سمینار علمی با موضوع نقش مداخلات منطقه‌ای احتمالی در تغییرات بارندگی کشور» توسط پژوهشکدهٔ محیط زیست و توسعهٔ پایدار و به‌دستور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. سمیناری که علت برگزاری آن «حساسیت افکار عمومی» عنوان شده بود. یک هفته پس از این سمینار و پس از رئیس سازمان هواشناسی، رئیس مرکز ملی هوا و اقلیم، حالا سخنگوی صنعت آب هم کم‌بارشی در کشور را مرتبط با تغییراقلیم عنوان می‌کند.
خشکیدن ریشهٔ زندگی در اردکان
مرد کفن پوشیده است و روی کفن سفیدش نوشته «اردکان هوا ندارد.» هفتهٔ گذشته این شهر صنعتی مرکز ایران شاهد سه روز تجمع و اعتراض مردمی به آلودگی هوا بود؛ تجمعی بی‌سابقه. آن‌هم در روزهایی که بسیاری دیگر از شهرهای ایران غرق در سیاهی بودند و شاخص آلودگی در بسیاری از آنها مرز خطرناک را رد کرده بود. نفس اردکانی‌ها اما بند آمد و خبر جدی شدن ساخت فازهای جدید کارخانجات فولاد، کاشی و شیشه عرصه را بیش‌ازپیش بر آنها تنگ کرد. آنها سه روز صبح و عصر در خیابان حاضر شدند تا صدایشان به گوش همه برسد، صدای آنها که نفس تنگ و بیماری امانشان را بریده. بااین‌حال، فعالان محیط زیست منطقه می‌گویند گوش شنوایی نیست و با اینکه آنها درخواست کرده‌اند تا در عرصه‌ای جدید و در فاصلهٔ ۵۰ کیلومتری از شهر صنایع جدید بارگذاری شود، اما همهٔ اینها در حد حرف باقی مانده است و مسئولان به مردان و زنانی که سه روز را در خیابان گذرانده‌اند، توجهی نمی‌کنند.
