بایگانی مطالب : محیط زیست
اتحاد پزشکان علیه تغییر اقلیم
|پیام ما| تبعات پدیده‌های برآمده از تغییر اقلیم برای سلامت بشر، پزشکان و فعالان حوزه سلامت را به تکاپو انداخته است. محققان پیش از این دریافته بودند که بیش از نیمی از بیماری‌های انسانی ناشی از عوامل بیماری‌زا مانند تب دنگی، هپاتیت، ذات الریه، مالاریا و زیکا می‌تواند در اثر تغییر اوضاع اقلیمی تشدید شود و اکنون در روزهای منتهی به برگزاری بیست و هشتمین کنفرانس سازمان ملل متحد برای تغییر اقلیم (COP28) گروهی از سازمان‌های بهداشتی و پزشکان نامه‌ای سرگشاده نوشته‌اند و از سران کشورها درخواست کردهاند تا فوراً توسعه زیرساخت‌های سوخت‌های فسیلی جدید را متوقف کنند.
آبگیری سد «هراز» در گروی پاکسازی «عمارت»
|پیام ما| رئیس‌جمهوری این‌بار برای جانمایی جدید محل دفن پسماندهای شهر آمل، مهلتی ۱۵روزه تعیین کرده است. تکمیل و آبگیری سد «هراز» از مدت‌ها پیش معطل حل مشکل سایت دپوی «شاه‌زید»، مشهور به «عمارت» است که در مخزن این سد قرار می‌گیرد. این مرکز نزدیک به‌عنوان چهل سال پیش به محل دفن و دپوی زباله‌های شهر آمل انتخاب شد و رفته‌رفته با بوی نامطبوع و شیرابه‌ها و تهدید محیط زیست و سلامت شهروندان به مشکلی جدی تبدیل شد، اما سدسازی روی رودخانهٔ هراز، نگاه‌ها را بیش‌ازپیش به «عمارت» جلب کرد. تا آنجا که ابراهیم رئیسی در نخستین سفر استانی خود به مازندران وعده داد این معضل شش‌ماهه حل شود. البته چنین نشد و ضرب‌الاجل برای جابه‌جایی این مرکز دپو مدام عقب افتاد. اکنون اما با پیشرفت سد هراز و تلاش وزارت نیرو برای سرعت بخشیدن به پروژه، کار سد به عمارت گره خورده و رئیس‌جمهور برای جابه‌جایی کوه‌های زباله و پاکسازی منطقهٔ آلوده، ۱۵ روز وقت تعیین کرده است.
نیاز شهرها به پایداری اکولوژیک
شهرها در جهان امروز کانون ناپایداری اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی هستند
سرنوشت باغ گیاه‌شناسی در دست «دیوان»
|پیام ما| پس از تلاش‌های بسیار برای جلوگیری از برج‌سازی‌های گسترده در منطقه ۲۲ تهران، اکنون قرعهٔ نجات باغ ملی گیاه‌شناسی ایران به نام سران سه قوه افتاده است. چهار ماه بعد از درخواست معاون حقوق عامه دادستانی کل کشور از رئیس دیوان عدالت اداری برای صدور دستور توقف ساخت ۲۲ برج ۳۸ طبقه در حریم این میراث طبیعی و ابطال مجوز پروژه، عملیات عمرانی «بنیاد تعاون ارتش» برای ایجاد بیش از ۵۶۰۰ واحد مسکونی هنوز ادامه دارد اما در آخرین تحولات، رئیس موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به سران سه قوه نامه نوشته و خواستار جلوگیری از تخریب این گنجینه شده و تصمیم دربارهٔ این موضوع را «آزمونی بزرگ برای قاضی و مدیران دیوان عدالت اداری» خوانده است. در همین حال، پیگیری‌های «پیام ما» نشان می‌دهد پروژهٔ ساخت ٥٠٠٠ واحد مسكونی برای استادان دانشگاه تربیت مدرس به‌دلیل قرار گرفتن در حریم باغ گیاه‌شناسی فعلاً منتفی شده است.
بحران در حوضه‌های آبریز کشور
بحران آب در ایران تنها ناشی از تغییراقلیم نیست، به‌عبارت دیگر سوءمدیریت و عدم وجود برنامه‌ریزی در بخش آب نیز در این بحران دخیل بوده‌اند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که در نخستین روز آبان منتشر کرده است، می‌گوید: «بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد سهم عوامل انسانی از جمله توسعهٔ مصارف آب‌بر، وضعیت اقتصادی و معیشت وابسته به آب، وضعیت صادرات-واردات، سطح زیر کشت، رشد جمعیت، امنیت غذایی، انگیزهٔ اصلاح الگوی مصرف و بهره‌وری و غیره در ازدیاد مصارف بیشتر از سهم عوامل طبیعی ناشی از کاهش بارش‌ها در کمیابی‌های آبی بوده است. آثار کم‌آبی مشاهده‌شده در سال‌های اخیر درواقع حلقهٔ مؤخر از زنجیرهٔ روند فزایندهٔ مصرف آب در دشت‌ها و حوضه‌های کشور است.» براساس گزارش این مرکز وضعیت آبی حوضه‌های آبریز درجه یک کشور براساس شاخص سرانهٔ آب تجدیدپذیر، فقط در دو حوضهٔ دریای خزر و دریای عمان و خلیج فارس مناسب است و بقیهٔ حوضه‌های آبریز درجه یک کشور یا بحرانی هستند یا مبتلا به کم‌آبی مطلق و بی‌آبی. این گزارش وضعیت عمومی کشور در این بخش را بحرانی اعلام کرده است. همچنین چهار سناریوی احتمالی درصورت عدم تغییر روند موجود در این مطالعه طراحی شده است که نتیجهٔ همهٔ آنها به تهدید امنیت آبی و غذایی کشور، از بین رفتن منابع طبیعی کشور و تحت‌الشعاع قرار گرفتن امنیت ملی ختم می‌شود.
شکست کمربند سبز
ایستادن در برابر گسترش افسارگسیختهٔ شهرها، کاهش آلودگی هوا و زیست‌پذیر کردن شهرها اهدافی است که از سال‌ها پیش قانونگذاران در طرح‌های جامع شهری و لوایح مرتبط با کمربند سبز دنبال کردهاند. این الگو نه‌تنها در ایران که در تمام نقاط جهان به‌طور موفق یا ناموفق در حال اجرا است. بحث محدوده و حریم در دههٔ ۴۰ در نخستین طرح جامع شهری تهران مطرح شده بود، بعد در دههٔ ۷۰ طی برنامه‌ای ۲۵ساله و در سال ۸۵ به‌طور مشخص توصیه‌هایی برای حریم سبز تهران در طرح جامع شهر تهران به میان آورده شد و سال ۹۶ نیز مجلس ذیل لایحهٔ هوای پاک به لزوم داشتن کمربند سبز در شهرهای تحت‌تأثیر ریزگردها تأکید کرد و وظایفی را برای دستگاه‌ها در نظر گرفت. در تمام طول چند ده سالی که موضوع حریم و محدوده در شهرهای ایران مطرح شده است، هیچ‌گاه دولت‌ها و شهرداری‌ها در اجرای آن به موفقیت مطلوبی دست نیافته‌اند؛ چراکه هر بار رشد و گسترش حاشیه‌نشینی به‌ویژه در کلانشهری چون تهران خود را بر این محدودهٔ تعیین‌شده تحمیل کرده، ضمن اینکه همواره مشکلات منابع آبی و مالی پا برجا بوده است. بنابراین، با وجود اقدامات انجام‌شده به‌نظر می‌رسد که در نمایی کلی فعلاً با طرحی شکست‌خورده روبه‌رو هستیم.
سایه سیل بر خوزستان
باران‌های سیل‌آسای پاییزی در راه است. رئیس سازمان هواشناسی از پیش‌بینی بارش‌های فراتر از نرمال در فصل پاییز به‌ویژه در نیمهٔ غربی کشور خبر داده است. پیش‌بینی‌های فصلی این سازمان (با احتمال وقوع ۶۵ درصد) نیز نشان می‌دهد که بارش در استان‌های نیمهٔ غربی کشور به‌ویژه استان‌های واقع بر کوه‌های زاگرس میانی تا جنوبی به‌طور مشخصی بیش از نرمال خواهد بود. پیش‌بینی بارش‌های شدید از نیمهٔ پاییز، نگرانی از وقوع سیل در رودخانه‌ها و برخی شهرهای خوزستان را دوباره به میان آورده است. گرچه مدیر بحران این استان به «پیام ما» می‌گوید در حال حاضر وضعیت ذخایر سدهای استان معقول است و رهاسازی به‌صورت نرمال برای کشت‌های پاییزه انجام می‌شود. همچنین، درصورت بارندگی رهاسازی آب از سدها بیشتر می‌شود. اما به گفتهٔ او در مسیر رودخانه‌های ۲۱ نقطهٔ حادثه‌خیز بحرانی مواقع سیلاب در سطح استان شناسایی شده که قرار است با اقداماتی رفع شوند.
مرگ بلوط‌ها در میدان گازی
هنوز گاز از قلب زمین‌های «مختار» در شهرستان بویراحمد بیرون نیامده، نزدیک به چهارصد بلوط دانه‌زاد بدون اجازه و اطلاع منابع طبیعی قطع و زمزمه‌های افزایش قیمت زمین باعث اختلافات محلی شد و این اختلافات در هفته‌های گذشته یک کشته و چندین زخمی برجا گذاشت. هرچند مسئولان محلی می‌گویند این اختلافات ارتباطی به کشف گاز ندارد اما محلی‌ها مخالف این حرفند. از سوی دیگر رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد هم می‌گوید قطع درختان بدون هماهنگی با آنها بوده و باید از کارکنان منابع طبیعی می‌خواستند تا برای نشانه‌گذاری درختان و کم کردن آسیب‌ها در منطقه حاضر شوند. «این پروژه ملی است و ما هم قصد سنگ‌اندازی نداریم. اما قطع درختان بدون هماهنگی بوده و هنوز خسارت این تخریب‌ها به منابع طبیعی داده نشده است.»
اتلاف منابع بیمه‌شدگان زیر عنوان محرومیت‌زدایی
۲۹ آذر ۱۴۰۱ «مهدی ناقوسی»، سرپرست وقت اداره‌کل درمان مستقیم تأمین اجتماعی به‌همراه «مجید یوسفی مقدم»، مدیر درمان تازه منصوب‌شدهٔ سیستان‌وبلوچستان از زمینی که منطقهٔ آزاد چابهار برای ساخت بیمارستان در اختیار تأمین اجتماعی گذاشته است، بازدید کردند. زمینی که قبل از آن و در سال ۹۳ در اختیار ستاد برکت قرار گرفته بود تا برای ساخت بیمارستان ۵۵۰ تختخوابی استفاده شود، اما بعد از کلنگ‌زنی فقط نامی از آن برجای ماند. البته در سال ۹۷ با حضور وزیر وقت بهداشت کلنگ‌زنی یک بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی وزارت بهداشت در نزدیکی همین زمین اهدایی انجام شد که درحال ساخت است. تنها بیمارستان فعال چابهار همین بیمارستان «امام علی» است که تأمین اجتماعی ساخته و در سال ۱۳۸۰ همراه با ۲۹ بیمارستان دیگر، آن را به وزارت بهداشت واگذار کرده است و طبق قرارداد، تمامی بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی در این مرکز خدمت رایگان می‌گیرند. بنابراین آیا لازم است که تأمین اجتماعی به‌جای متولی درمان، عهده‌دار ساخت بیمارستان شود؟ آن هم در شرایطی که در چندقدمی آن بیمارستانی در حال ساخت است.
واکنش محیط زیست فارس به گزارش «پیام ما»
پس از انتشار گزارشی درباره مسئله شکار غیرمجاز در پارک ملی بمو در روزنامه «پیام ما
