خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی یکشنبه پنجم آذرماه، میزبان شب متفاوتی از دیگر شب‌های بخارا بود. جمع بزرگی از دوستداران محیط زیست و حیات‌وحش از همان ساعت اولیهٔ شروع برنامه گرد هم آمدند، صندلی‌های سالن را پر کردند و گروه بزرگی در تمام مدت برنامه ایستادند تا از شخصیتی تقدیر کنند که عمر و جوانی‌اش را برای حفاظت از تنوع زیستی این سرزمین گذاشت؛‌ هوشنگ ضیایی.

|پیام ما| در نخستین نشست «گفت‌وگوهای آبی» با رویکرد انتقال آب دریا کارشناسان بر رعایت ملاحظات محیط زیستی و توجیه اقتصادی طرح تأکید کردند. مشاوران طرح نیز اذعان کردند که طرح انتقال آب دریا کاملاً منطبق‌بر سند آمایش سرزمینی است. ضمن اینکه صنایع با توجیه اقتصادی حاضر به تأمین بخشی از هزینه‌های طرح انتقال آب دریا شده‌اند. باوجوداین، منتقدان انتقال آب دریا همچنان بر دقیق نبودن مطالعات، گرانی غیرقابل‌توجیه آب منتقل‌شده و ضرورت شفافیت اقتصادی حضور صنایع، همچنین نبودن توجیه محیط زیستی و اثرات مخرب آن تأکید می‌کردند، اما دولت و حامیانش معتقد به اجرای طرح تحت هر شرایطی بودند. «مسعود امیرزاده»، نمایندهٔ تشکل‌های محیط زیستی، «علی مریدی» استاد دانشگاه، «سعید نیریزی» و «مهرداد حاج زوار» مشاوران طرح از میهمانان نشستی بودند که به میزبانی «عیسی بزرگ زاده» سخنگوی صنعت آب برگزار می‌شد.

در حالی که تنفس در هوای آلوده به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان عادت شهروندان کلانشهرهایی مثل تهران شده است، کشمکش بین دستگاه‌های‌ دولتی برای استقرار و احداث کارخانه‌های زباله‌سوزی ادامه دارد. از طرفی روز گذشته کارگروه هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوا از تصویب تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده از سوی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران و جلوگیری از پسماندسوزی و سوزاندن شاخ‌وبرگ درختان توسط شهرداران استان می‌گوید. از طرف دیگر پنج روز پیش، شهرداری تهران از امضای تفاهم‌نامهٔ احداث پسماندسوز شش‌هزارتُنی با یک شرکت چینی پس از سفر به این کشور خبر داده و ادعا کرده که «مشکل دفع زباله و تولید شیرابه در آرادکوه با ساخت کارخانهٔ زباله‌سوز اخیر به‌طور کامل رفع خواهد شد و مشکلات زبالهٔ زنده در شهر نخواهیم داشت.» همچنین، استاندار البرز از امضای قرارداد انتقال تکنولوژی زباله‌سوز از چین به این استان گفته است. این‌همه درحالی‌است که «عبدالمطهر محمدخانی»، سخنگوی شهرداری تهران، این «تکنولوژی» جدید را امحای پسماند با روش «مخلوط‌سازی» اعلام کرده است. «ابوعلی گلزاری»، کارشناس محیط‌ زیست در اظهارنظری دربارهٔ اینکه آیا احداث این کارخانه برای شهری مثل تهران مناسب است، می‌گوید:‌ «این کار بسیار خطرناک است؛ چراکه آلودگی را تشدید می‌کند و تیشه به ریشهٔ تفکیک زباله از مبدأ می‌زند.»

بعد از ۱۶ سال، دوباره صحبت از آغاز به کار «سد غدیر باباحیدر» در چهارمحال‌وبختیاری قوت گرفته و در سفر هفته‌های اخیر رئیس‌جمهور به این استان حتی صحبت از آبگیری آن نیز به میان آمده است. «سید هادی صالحی»، فرماندار شهرستان فارسان، ۲۵ آبان در این باره گفته است «فرایند آبگیری سد تا دو ماه آینده به پایان می‌رسد و بهره‌برداری از آن انجام خواهد شد.» این اتفاق درحالی‌است که گزارش ارزیابی سد در تمام سال‌های گذشته مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست قرار نگرفته و دلیل اصلی مخالفت هم جانمایی اشتباه سد بوده است. مخزن سد روی محل د‍‍‍پوی زباله ساخته شده و هرچند چندین سال است زباله‌ای به این منطقه نیامده، اما به‌دلیل ایزوله نبودن محل دفن، شیرابه‌ها به زمین نفوذ کرده‌اند و منطقه آلوده است. همین موارد هم باعث شده است «سعید یوسف‌پور»، مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال‌وبختیاری به «پیام‌ما» بگوید «ما بسیار نگران اثرات شیرابه بر آب شرب هستیم و شرکت آب منطقه‌ای باید گزارش دقیقی از وضعیت بدهد.» علاوه‌بر این مشکل، منطقهٔ باباحیدر یکی از غنی‌ترین مناطق فسیلی کشور است و در آخرین مطالعات صورت‌گرفته گونه‌های فسیل ماهی، حشرات، مهره‌داران و گیاه در آن کشف شده که با آبگیری سد همهٔ آنها از بین خواهند رفت.